Ảnh: REUTERS/Nhà báo tự do/Ảnh tài liệu.
Theo CNN, cuộc khủng hoảng nhân đạo cho 2.3 triệu người kẹt trong khu nội phận này đang ngày càng trở nên tồi tệ và những cuộc biểu tình phản đối Israel nổ ra trên khắp Trung Đông.
Khu vực này đang càng trở nên bất ổn theo sau vụ nổ tại bệnh viện Al-Ahli al-Arabi của Gaza vào ngày thứ Ba, mà theo các quan chức Palestine đã xảy ra do các cuộc không kích của Israel khiến 471 người thiệt mạng.
Israel và Mỹ khẳng định nguyên nhân đằng sau vụ việc là một vụ phóng tên lửa thất bại của lực lượng dân quân tại Gaza. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Israel Lior Haiat đã khẳng định con số thương vong đã chỉ lên tới “vài chục người”.
Các cuộc biểu tình đã nổ ra tại Bờ Tây, Iran, Jordan, Lebanon và Tunisia, và nhiều nơi khác trên toàn Trung Đông theo sau vụ nổ tại bệnh viện trên. Lực lượng an ninh Lebanon đã phóng lựu đạn hơi cay và phun nước về phía những người biểu tình quanh đại sứ quán Mỹ tại Beirut.
Quan chức Palestine cho biết lực lượng Israel đã bắn khiến hai thanh niên Palestine thiệt mạng tại Bờ Tây trong các cuộc biểu tình, và cơ quan truyền thông chính thức của Palestine, WAFA cho biết lực lượng Israel đã khiến một người Palestine thiệt mạng khi tấn công làng Budrus tại Bờ Tây.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thảo luận với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi qua điện thoại về việc cung cấp cứu trợ cho người dân Gaza vào ngày thứ Tư, trong khi đang trở về sau cuộc viếng thăm Israel ngắn ngủi kéo dài 8 giờ đồng hồ.
Ông Biden cho biết ông Sisi đã đồng ý mở cửa nút giao Rafah từ Ai Cập tới Gaza và cho phép 20 xe tải mang hàng cứu trợ vào khu nội phận, nơi người dân đang thiếu thốn trầm trọng các nhu yếu phẩm như lương thực, nước và nhiên liệu sau khi Israel thiết lập hàng rào phong tỏa và bắt đầu không kích từ 12 ngày trước.
Ông Biden không đưa ra thông tin về thời điểm mở cửa nút giao, nhưng phát ngôn viên an ninh quốc gia Mỹ John Kirby đã cho biết thời điểm này sẽ tới trong những ngày tới đây sau khi đường xá được sửa sang.
Trước các lo ngại về cuộc xung đột có thể lan ra ngoài Gaza, ông Biden đã lên kế hoạch gặp mặt các lãnh đạo Ả Rập. Tuy nhiên Jordan đã hủy bỏ cuộc họp thượng đỉnh được lên kế hoạch trước với Ai Cập và Chính quyền Dân tộc Palestine sau vụ việc vụ nổ xảy ra tại bệnh viện của Gaza.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thảo luận với Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly vào ngày thứ Năm và đã nhấn mạnh nhiệm vụ quan trọng nhất hiện tại là ngừng bắn và ngăn chặn cuộc chiến khỏi lan rộng.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Lavrov cũng đã nhấn mạnh rủi ro cuộc xung đột tại Gaza có thể lan rộng ra tầm khu vực, và Nga đã liên lạc với Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận về vấn đề này.
LHQ muốn điều động 100 xe tải cứu trợ mỗi ngày
Điều phối viên cứu trợ của LHQ, Martin Griffiths trong thứ Tư trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã khẳng định tổ chức này muốn đưa mức cứu trợ cho Gaza trở lại mức 100 xe tải mỗi ngày, mức độ đạt được trước khi cuộc xung đột Hamas - Israel nổ ra.
Ông Biden dự kiến sẽ phát biểu tại Nhà Trắng vào lúc 00:00 ngày thứ Sáu theo giờ GMT về phản hồi của Mỹ trước cuộc tấn công của Hamas tại Israel và cuộc chiến của Nga tại Ukraine. Cũng trong ngày thứ Sáu, Thủ tướng Anh Rishi Sunak cũng sẽ viếng thăm Israel.
Ai Cập từng khẳng định nút giao Rafah trên lý thuyết không bị đóng cửa mà chỉ không thể hoạt động do các cuộc không kích của Israel, cũng đã vừa cho biết ông Sisi và ông Biden đã đồng ý cung cấp cứu trợ cho Gaza “ở mức duy trì lâu dài”. Họ đã phối hợp đề ra một chiến dịch cứu trợ với các tổ chức quốc tế dưới danh nghĩa LHQ.
Trong cuộc viếng thăm của ông Biden, văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã cho biết, Israel sẽ cho phép cứu trợ lương thực, nước và dược phẩm được vận chuyển tới Gaza qua Ai Cập.
Ông Biden đã phải đối mặt với áp lực từ quốc tế yêu cầu thuyết phục Israel phải cam kết cứu trợ người dân Gaza. Ông đã cam kết sẽ đầu tư 100 triệu USD vào chiến dịch hỗ trợ dân thường tại Gaza và Bờ Tây.
Mark Negev, một cố vấn của ông Netanyahu trên CNN đã cho biết Israel đã đồng ý cho phép hàng cứu trợ được gửi tới Gaza qua Ai Cập “trên lý thuyết” nhưng “không muốn chứng kiến Hamas chiếm đoạt hàng cứu trợ đáng lẽ thuộc về dân thường, và đây là một vấn đề lớn”.
Israel đã nhắc lại sẽ không cho phép hàng cứu trợ được qua các nút giao biên giới giữa Israel và Gaza cho tới khi Hamas trả tự do cho 200 con tin bị bắt giữ trong cuộc tấn công ngày 7 tháng 10.
Ông Biden cho biết đã rất thẳng thắn với Israel về tầm quan trọng của việc đưa hàng cứu trợ tới Gaza. Trước đó, ông đã cho biết ông sẽ yêu cầu Quốc hội thông qua một gói hàng viện trợ chưa từng có cho Israel trong tuần này, tuy nhiên sẽ không có tiến triển nào được đưa ra cho tới khi Hạ viện hoàn thành bỏ phiếu bầu chủ tịch mới.
Một nguồn tin trong cuộc cho biết ông Biden đang cân nhắc yêu cầu viện trợ tới 10 tỷ USD cho Israel trước ngày thứ Sáu.
Ông Biden cho biết Mỹ sẽ làm mọi việc có thể để giúp Israel trở nên an toàn, và đồng thời cũng hối thúc người dân Israel không nên bị lấn át bởi sự giận dữ, và nhắc nhở lại rằng phần lớn người dân Palestine không liên quan tới Hamas.
Bộ y tế Gaza đã cho biết 3478 người Palestine đã thiệt mạng và 12065 người bị thương trong các cuộc không kích của Israel kể từ ngày 7 tháng 10 tới nay.
Ông Biden đã phát biểu: “Điều phân biệt chúng ta và thành phần khủng bố là cách chúng ta tin vào giá trị của mạng sống mỗi con người”, và nếu như những giá trị này không được trân trọng, “phe khủng bố sẽ chiến thắng”.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
