Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố có "tiến triển đáng kể" trong các cuộc đàm phán tại Geneva, Thụy Sĩ, liên quan đến khuôn khổ hòa bình 28 điểm do chính quyền Trump đề xuất.
Đồng thời, châu Âu cũng công bố kế hoạch 28 điểm riêng của mình, nhấn mạnh nguyên tắc "biên giới không thể thay đổi bằng vũ lực".
Giữa bối cảnh này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đáp trả lời chỉ trích gay gắt từ Tổng thống Mỹ Donald Trump bằng một thông điệp biết ơn.
Vẫn còn nhiều việc phải làm
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 23/11 bày tỏ sự lạc quan sau những gì ông mô tả là các cuộc thảo luận hiệu quả giữa các quan chức Mỹ và Ukraine tại Geneva, Thụy Sĩ, và tiến bộ đáng kể trong việc xây dựng kế hoạch chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Rubio đã dẫn đầu các cuộc đàm phán tại Geneva với một phái đoàn cấp cao của Ukraine sau khi Kiev và các đồng minh châu Âu lên tiếng lo ngại về kế hoạch hòa bình do Mỹ hậu thuẫn vì họ coi đó là một tập hợp các nhượng bộ lớn đối với Nga và thúc đẩy những thay đổi.
Các cuộc đàm phán "có lẽ là hiệu quả và ý nghĩa nhất" cho đến nay, ông Rubio nói với các phóng viên sau phiên họp đầu tiên.
Kế hoạch hòa bình 28 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất tiếp tục được phát triển khi các đại biểu làm việc để đạt được các điều khoản có thể chấp nhận được cho cả Ukraine và Nga, ông Rubio cho biết.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ thừa nhận vẫn còn nhiều việc phải làm về các vấn đề bao gồm vai trò của NATO và các đảm bảo an ninh cho Ukraine, nhưng nhóm của ông đã thu hẹp các vấn đề chưa được giải quyết trong kế hoạch hòa bình 28 điểm cho Ukraine mà Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn.
"Đây là một văn kiện sống. Mỗi ngày, với những đóng góp, nó đều thay đổi", Ngoại trưởng Mỹ nói. "Những vấn đề còn bỏ ngỏ không phải là không thể vượt qua. Chúng ta chỉ cần thêm thời gian so với hiện tại".
Phái đoàn Mỹ và Ukraine trong cuộc đàm phán ở Geneva, Thụy Sĩ, ngày 23/11/2025. Ảnh: Getty
Phát biểu với các phóng viên sau đó trong ngày, ông Rubio nói với CNN rằng Tổng thống Mỹ cũng "hài lòng" với những tiến triển mà các cuộc đàm phán đạt được.
Ông Trump đã cho Ukraine thời hạn đến ngày 27/11 để chấp nhận đề xuất do Mỹ hậu thuẫn. Nhưng trước cuộc đàm phán, nhà lãnh đạo Mỹ cũng để ngỏ rằng kế hoạch này không phải là "đề xuất cuối cùng" của ông.
Thêm vào đó, hôm 23/11, Ngoại trưởng Rubio cũng cho biết thời gian biểu còn linh hoạt, lưu ý rằng "người Nga cũng có quyền bỏ phiếu ở đây". "Mục tiêu của chúng tôi là chấm dứt cuộc chiến này càng sớm càng tốt, nhưng chúng tôi cũng cần thêm một chút thời gian", ông nói.
Thông điệp biết ơn
Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng bày tỏ lạc quan khi ông ca ngợi những kết quả "thực chất" từ cuộc đàm phán ở Geneva.
"Nhiều thứ đang thay đổi: Chúng tôi đang làm việc rất cẩn thận về các bước cần thiết để chấm dứt cuộc chiến", ông Zelensky cho biết trong một bài phát biểu video được công bố ngày 23/11.
Ông lưu ý rằng "có những dấu hiệu cho thấy đội ngũ của Tổng thống Trump đang lắng nghe" phía Ukraine.
Ông Andriy Yermak, Chánh văn phòng của ông Zelensky, gọi cuộc gặp Ukraine-Mỹ là "rất hiệu quả" và gửi lời cảm ơn tới ông Trump vì cam kết mang lại hòa bình này.
Những dấu hiệu tiến triển ban đầu xuất hiện chỉ vài giờ sau khi ông Trump chỉ trích giới lãnh đạo Ukraine vì "không hề biết ơn" những nỗ lực của Mỹ trong việc làm trung gian hòa bình.
"Giới lãnh đạo Ukraine đã không hề biết ơn những nỗ lực của chúng ta, và châu Âu tiếp tục mua dầu từ Nga", ông Trump viết trên Truth Social.
Ngay sau lời chỉ trích này, ông Zelensky đã lập tức phản hồi. Nhà lãnh đạo Ukriane cho biết đất nước ông biết ơn Mỹ và cá nhân Tổng thống Donald Trump vì tất cả những nỗ lực của Mỹ nhằm giúp đỡ Kiev.
"Ukraine biết ơn Mỹ, biết ơn mọi trái tim người Mỹ và đặc biệt là Tổng thống Trump vì sự giúp đỡ, bắt đầu bằng tên lửa Javelin, đã cứu sống người Ukraine", ông Zelensky viết trên mạng xã hội.
Tổng thống Ukraine cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với châu Âu và các nước G7 và G20 vì sự giúp đỡ của họ, nói rằng những nỗ lực duy trì sự hỗ trợ này là rất quan trọng.
"Đây là lý do tại sao chúng tôi đang làm việc rất cẩn thận trên mọi điểm, mọi bước tiến hướng tới hòa bình", ông Zelensky viết. "Mọi thứ phải được giải quyết đúng đắn để chúng ta có thể thực sự chấm dứt cuộc chiến này và ngăn chặn chiến tranh tái diễn".
Quang cảnh đổ nát tại một thị trấn ở vùng Donetsk trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine. Ảnh: Getty
Trước đó, hôm 22/11, một nhóm các nhà lãnh đạo phương Tây và châu Âu gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nam Phi đã hoan nghênh sự gia tăng các nỗ lực ngoại giao nhưng bày tỏ lo ngại về đề xuất của Mỹ, cho rằng đây chỉ là "bản dự thảo ban đầu" và "cần thêm nỗ lực".
"Chúng tôi khẳng định rõ ràng về nguyên tắc biên giới không được phép thay đổi bằng vũ lực. Chúng tôi cũng lo ngại về những hạn chế được đề xuất đối với các lực lượng vũ trang Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai", tuyên bố từ các nhà lãnh đạo châu Âu cho biết.
"Phiên bản châu Âu"
Cũng trong ngày 23/11, các quan chức châu Âu đã tham gia cùng phái đoàn Mỹ và phái đoàn Ukraine trong các cuộc đàm phán sau khi "phiên bản châu Âu" sửa đổi kế hoạch của Washington dành cho Kiev được công bố.
Sau khi được tiếp cận văn bản hôm 23/11, Reuters cho biết đề xuất do Anh, Pháp và Đức (E3) soạn thảo bao gồm một loạt thay đổi quan trọng.
Một quan chức châu Âu và một nguồn tin ngoại giao châu Âu đã xác nhận tính xác thực của văn bản với phóng viên của CNN.
Tài liệu này lấy đề xuất của Mỹ làm cơ sở, nhưng trình bày từng điểm với những đề xuất xóa bỏ hoặc thay đổi, theo Reuters.
Văn bản phản ánh chính xác những nỗ lực của châu Âu nhằm thay đổi đề xuất dự thảo của Mỹ, nhưng những thay đổi tiếp theo có thể đã được thực hiện trong các cuộc đàm phán diễn ra tại Geneva, nguồn tin của CNN lưu ý.
Một trong những thay đổi quan trọng được đưa vào đề xuất của E3 là việc giảm nhẹ ngôn ngữ xung quanh việc hạn chế NATO ở châu Âu.
"Phiên bản châu Âu" đã loại bỏ các đề cập đến nhượng bộ lãnh thổ và việc công nhận Crimea, Donetsk và Luhansk là lãnh thổ trên thực tế của Nga. Đề xuất này yêu cầu trước tiên phải đạt được một lệnh ngừng bắn và đặt tiền tuyến hiện tại làm cơ sở cho bất kỳ cuộc thảo luận nào trong tương lai về trao đổi lãnh thổ.
Khung thỏa thuận của châu Âu bỏ qua thời hạn 100 ngày cho các cuộc bầu cử ở Ukraine, thay vào đó nói rằng các cuộc bầu cử sẽ được tổ chức càng sớm càng tốt sau khi ký kết thỏa thuận hòa bình.
Phiên bản mới đề xuất quân đội Ukraine sẽ được giới hạn ở mức 800.000 "trong thời bình", thay vì giới hạn chung là 600.000 như khuôn khổ do Mỹ đề xuất.
Hiện chưa rõ liệu châu Âu có tham gia vào các cuộc đàm phán do Mỹ dẫn đầu với Ukraine và Nga hay không. Một nhà ngoại giao phương Tây nói với CNN rằng, có lo ngại rằng Mỹ "sẽ không cho chúng tôi tham gia" và loại trừ các cường quốc châu Âu khỏi các cuộc đàm phán.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết ông "hoài nghi" về việc sẽ đạt được thỏa thuận về kế hoạch do Mỹ đề xuất kịp thời hạn chót của ông Trump, viện dẫn những lo ngại về quan điểm khác nhau hiện nay.
"Tôi không nói là bi quan, nhưng tôi không tin rằng giải pháp mà Tổng thống Trump mong muốn sẽ đạt được trong vài ngày tới", ông Merz nói hôm 23/11. "Điều đó không có nghĩa là hoàn toàn không thể đạt được… Nhưng tôi hoài nghi liệu một kết quả như vậy có khả thi hay không".
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết ông và các nhà lãnh đạo thế giới khác sẵn sàng xem xét thỏa thuận này (phiên bản do Mỹ hậu thuẫn) mặc dù còn nhiều nghi ngại về nội dung của nó. "Tuy nhiên, trước khi bắt đầu công việc, chúng ta nên biết chắc chắn ai là tác giả của kế hoạch và nó được xây dựng ở đâu", ông Tusk viết trên X.
Một quan chức Mỹ cho biết, việc lên kế hoạch cho một cuộc họp riêng giữa phái đoàn Nga và Mỹ để thảo luận về khuôn khổ mới cũng đang được tiến hành và "sẽ diễn ra nhanh chóng", nhưng không phải tại Geneva.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đó đã nói rằng ông tin rằng đề xuất của Mỹ "có thể được sử dụng làm cơ sở" cho một giải pháp cho cuộc chiến ở Ukraine.
Sau ngày cuối tuần đầy sự kiện, nổi bật với các cuộc đàm phán tại Thụy Sĩ, các nhà lãnh đạo EU dự kiến sẽ họp vào ngày 24/11.
Nối tiếp chuỗi ngày ngoại giao bận rộn, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết 30 quốc gia trong "Liên minh những người sẵn sàng" ủng hộ Ukraine sẽ tổ chức một cuộc hội đàm trực tuyến vào ngày 25/11.
Minh Đức (Theo CNN, Reuters)
