Tờ New York Times cho hay, Đại sứ quán Mỹ tại Philippines cho hay Washington sẽ hoãn các khoản viện trợ kinh tế đối với Philippines vì chiến dịch “tàn bạo” truy lùng những kẻ nghiện ma túy ở đất nước Đông Nam Á này dường như vẫn chưa có dấu hiệu ngừng lại.
Tuy nhiên, Đại sứ quán Mỹ cũng nói rằng việc hoãn viện trợ chỉ diễn ra tạm thời, vì thế nó không đồng nghĩa với việc Philippines sẽ không được hưởng những quyền lợi từ Mỹ trong tương lai.
Quyết định trên của Mỹ phản ánh “những quan ngại sâu sắc về luật pháp và quyền tự do của công dân Philippines”, Molly Koscina, người phát ngôn Đại sứ quán Mỹ tại Philippines nói.
Tổ chức Thách thức Thiên niên kỷ (MCC) do chính phủ Mỹ thiết lập với mục đích xóa đói giảm nghèo trên toàn thế giới, đã tuyên bố rằng có thể Philippines sẽ không tiếp tục được nhận gói tài trợ của tổ chức. Tổng giá trị gói viện trợ trước đó mà Philippines nhận được của tổ chức MMC trong 5 năm là 434 triệu USD.
Tổ chức MCC sẽ tiếp tục “theo dõi những sự kiện” của Philippines nhằm xác định điều kiện nhận tài trợ tiếp tục của tổ chức này, bà Koscina nói.
Đối với một quốc gia nhận tài trợ, họ phải “thể hiện cam kết với việc điều hành chính phủ một cách dân chủ, đầu tư cho nhân dân và thúc đẩy tự do kinh tế”, website của cơ quan này cho biết.
Gói viện trợ đầu tiên Philippines được nhận vào năm 2010 nhằm mở rộng các chương trình trợ cấp xã hội và xóa đói giảm nghèo, nâng cấp hệ thống đường sá trong nước.
Mỹ đã công khai lên tiếng chỉ trích chiến dịch truy quét đẫm máu của chính phủ Philippines đối với những kẻ nghiện và buôn bán ma túy. Tổng số người thiệt mạng từ khi ông Duterte mở chiến dịch nói trên đã lên tới hơn 2.000 người.
Để đáp trả những lời chỉ trích trên, Tổng thống Philippines đã dùng những lời lẽ thô tục xúc phạm Tổng thống Mỹ Barack Obama và hứa sẽ kiềm chế các hoạt động hợp tác quân sự với Mỹ, một đồng minh lâu năm của Manila, và hướng tới mối quan hệ hữu nghị hơn với Nga và Trung Quốc.
Giới quan sát lo ngại rằng mối quan hệ đồng minh lâu năm giữa Mỹ và Philippines đang ngày càng xa cách. Thậm chí, trong tuần qua, lần đầu tiên sau 34 năm, Mỹ và Philippines thông báo sẽ không tổ chức cuộc diễn tập đổ bộ hàng năm vào năm 2017 mang tên PHIBLEX. Động thái trên cho thấy quan hệ giữa hai bên ngày càng có nhiều nguy cơ rạn nứt.
Tuy nhiên, khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, người ta bắt đầu hi vọng về một tương lai gần gũi hơn giữa Manila và Washington. Bản thân ông Duterte cũng từng thừa nhận rằng ông rất thích ông Trump và khẳng định không muốn căng thẳng với Mỹ nữa.
“Tôi mong đợi được làm việc với tổng thống vừa đắc cử Trump trong 4 năm tới với tư cách là người đứng đầu chính phủ kiêm tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Mỹ”, ông Duterte nói khi ông Trump vừa đắc cử.
Danh Tuyên