Nắng nóng, Nghệ An “kích hoạt” nhiều phương án phòng chống cháy rừng

Lửa thiêu rụi nhiều ha rừng ở Nghệ An trong đêm

Sáng 24/6, ông Hoàng Đăng Phúc, Hạt Phó Hạt Kiểm lâm Quỳnh Lưu - Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An cho biết, vụ cháy rừng xảy ra trong đêm trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu đã gây thiệt hại diện tích 2,5 ha rừng. Diện tích rừng bị cháy chủ yếu là bạch đàn. Khu vực xảy ra cháy rừng nằm ở phía Đông Bắc núi Bàn Cờ (thuộc địa phận thôn Đức Long, xã Quỳnh Thuận).

Trước đó, khoảng 18h ngày 22/6, trên cánh rừng núi Bàn Cờ xuất hiện cháy. Nhận được tin báo từ người dân, chính quyền địa phương đã huy động nhân lực phối hợp cùng lực lượng Bộ đội Biên phòng Đồn Biên phòng Quỳnh Thuận (Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An) triển khai công tác dập lửa, tạo đường băng cản lửa, khống chế đám cháy tránh lây lan nhanh.

Ngay lập tức, Đồn Biên phòng Quỳnh Thuận đã tăng cường hàng chục cán bộ, chiến sỹ phối hợp với chính quyền địa phương, các lực lượng và người dân tham gia chữa cháy rừng.

Do diện tích rừng chủ yếu là cây bạch đàn cùng với thời tiết nắng nóng, hanh khô, độ ẩm trong rừng thấp kết hợp với gió thổi mạnh nên công tác dập lửa của các lực lượng tham gia gặp rất nhiều khó khăn. Phải đến khoảng hơn 21h ngày 22/6, vụ cháy được khống chế hoàn toàn.

Sau khi vụ cháy được dập tắt, chính quyền địa phương cùng lực lượng chức năng tiếp tục canh trực, đề phòng lửa từ lớp thực bì có thể bùng phát trở lại; đồng thời điều tra nguyên nhân vụ cháy.

Theo thống kê từ Ban Quản lý rừng phòng hộ Bắc Nghệ An, tại huyện Quỳnh Lưu, những vùng trọng tâm có nguy cơ cháy cao tập trung tại những diện tích rừng thông thuộc địa bàn các xã Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Thuận, Tiến Thủy, Ngọc Sơn, Quỳnh Tân với diện tích từ 600-700ha.

Vào cao điểm mùa nắng nóng hanh khô như hiện nay, khi lá thông rụng xuống nhiều tiềm ẩn nguy cơ cháy rất cao. Do địa hình các khu vực này đặc thù là đồi núi, kết hợp gió phơn Tây Nam thổi mạnh nên khi xảy ra cháy, tốc độ lan rất nhanh khiến công tác tiếp cận và triển khai dập lửa rất khó khăn.

Riêng khu vực núi Bàn Cờ (xã Quỳnh Thuận, huyện Quỳnh Lưu) có khoảng gần 30ha rừng bạch đàn và thông, được cơ quan chuyên môn đánh giá là một trong những khu vực trọng điểm có nguy cơ cháy cao trong mùa nắng nóng, khô hanh kéo dài.

Trước đó, ngày 14/6, hơn 500 cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Quỳnh Thuận, đoàn viên, thanh niên Huyện đoàn Quỳnh Lưu đã tiến hành thu gom, xử lý thực bì, phát quang cây cối làm đường băng cản lửa tại khu vực rừng thông thuộc núi Bàn Cờ. Đồng thời tuyên truyền, vận động người dân địa phương nâng cao tinh thần cảnh giác và ý thức, trách nhiệm, hạn chế tối đa tình trạng phát, đốt thực bì không đúng quy định, hướng tới bảo vệ an toàn tuyệt đối diện tích rừng.

Lắp đặt hệ thống camera giám sát cháy

Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm, vùng có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao ở Nghệ An gồm 15.476 ha rừng trồng thông nhựa ở các huyện Diễn Châu, Hưng Nguyên, Yên Thành, Thanh Chương… Có 720 ha rừng hỗn giao bạch đàn (là loài cây có tinh dầu, dễ cháy) và hơn 42.900 ha rừng tre nứa và 173.867 ha rừng hỗn giao gỗ - tre nứa.

Để chủ động chống cháy rừng, từ đầu năm 2024 đến nay, các địa phương và chủ rừng đã tổ chức thu gom, xử lý thực bì, giảm vật liệu cháy hơn 1.999ha; tu sửa 186km đường băng cản lửa; Làm mới 62km đường băng trên rừng sản xuất giáp ranh rừng tự nhiên, làm mới, tu sửa các chòi canh lửa, bảng báo cấm lửa; Bố trí kinh phí để mua sắm, cấp phát dụng cụ, thiết bị chữa cháy rừng như: máy thổi gió, vỉ dập lửa, cào sắt cho các Hạt Kiểm lâm, chủ rừng và UBND xã.

Đặc biệt là tiến hành lắp đặt 7 hệ thống camera giám sát cháy tại huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Đô Lương, Yên Thành, Diễn Châu. Đến nay, toàn tỉnh đã có 12 hệ thống camera giám sát cháy, 180 máy thổi gió, 85 máy cắt thực bì; 122 cưa xăng, 1.610 vỉ dập lửa, 2.574 dao phát, 2.844 cào, cuốc, xẻng; 26 máy bơm nước, 250 máy GPS; 17 ống nhòm....

Trước nguy cơ cháy rừng cao, Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo các đơn vị trực thuộc duy trì 100% quân số trực 24/24 giờ vào thời điểm nắng nóng, nguy cơ cháy rừng cao. Các chủ rừng, UBND cấp xã bố trí lực lượng canh phòng kiểm soát người ra vào rừng tại những khu vực rừng trọng điểm, tại các chòi canh lửa, trạm bảo vệ rừng, nguy cơ dễ xảy ra cháy rừng cao để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn lửa rừng.

Tuy nhiên, trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng vẫn còn những khó khăn, bất cập. Như kinh phí để đầu tư cho công tác phòng cháy, chữa cháy rừng của các chủ rừng là tổ chức và chính quyền địa phương hàng năm đã được bố trí, tuy nhiên chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế trong phương án phòng cháy, chữa cháy rừng. Đặc biệt là công tác xử lý thực bì, làm đường băng cản lửa, mua sắm dụng cụ, phương tiện...

Khi các vụ cháy rừng xảy ra, việc tiếp nhận và xử lý thông tin cháy rừng còn chậm, do phương án phòng cháy, chữa cháy rừng theo phương châm "4 tại chỗ" chưa hiệu quả, dẫn đến tình trạng đám cháy phát triển lớn, khi đó mới điều động lực lượng chữa cháy rừng.

Trong quá trình huy động và chỉ huy chữa cháy rừng tại hiện trường một số vụ cháy còn lúng túng, trong công tác chỉ huy, công tác hậu cần, phương tiện, thiết bị chữa cháy còn nhiều bất cập, nhất là các vụ cháy rừng lớn có nhiều lực lượng cùng tham gia chữa cháy. Công tác điều tra, xử lý vi phạm đối với các hành vi gây ra cháy rừng còn gặp nhiều khó khăn, phần lớn các vụ cháy rừng chưa xác định được nguyên nhân gây ra cháy.

Đối với diện tích rừng do UBND xã, hộ gia đình đang quản lý việc triển khai các nội dung phòng cháy, chữa cháy rừng như: xử lý thực bì, làm đường băng cản lửa, trang bị dụng cụ, phương tiện, thiết bị chữa cháy, triển khai thực hiện gặp nhiều khó khăn, còn mang tính tự phát do thiếu nguồn kinh phí.

Vì vậy, trước diễn biến bất lợi của thời tiết, Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo các đơn vị trực thuộc duy trì 100% quân số trực 24/24 giờ vào thời điểm nắng nóng, nguy cơ cháy rừng cao. Các chủ rừng, UBND cấp xã bố trí lực lượng canh phòng kiểm soát người ra vào rừng tại những khu vực rừng trọng điểm, tại các chòi canh lửa, trạm bảo vệ rừng, nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn lửa rừng, giảm thiểu nguy cơ cháy rừng. Bên cạnh đó, tạm dừng tất cả các hoạt động xử lý thực bì bằng sử dụng lửa và những hoạt động khác có nguy cơ gây ra cháy rừng.