Mới đây, tại hội thảo cải tạo môi trường nước hồ Hoàn Kiếm, công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội đã xin ý kiến các nhà khoa học về việc nạo vét bùn hồ Gươm.
Cụ thể, thông tin từ công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội cho biết: Khảo sát hiện trạng cho thấy, hồ Gươm đã mất khả năng tự làm sạch, nước bị ô nhiễm, cá và động vật trong hồ không được bảo vệ. Chất lượng nước suy giảm, độ PH cao ở mức 9,05 - 9,46, lớp bùn lắng đọng dày từ 0,47 - 1,06 m chứa nhiều kim loại nặng và khí độc, ảnh hưởng đến sinh vật sống trong hồ.
Hồ Gươm được đề xuất nạo vét 57.400m3 bùn. - (Ảnh: Internet).
Ngoài ra, cặn lơ lửng trong hồ cao hơn tiêu chuẩn cho phép ở cả 5 vị trí quan trắc. Hồ đang trong tình trạng bị ô nhiễm, hữu cơ với BOD, COD gấp gần 2 lần so với quy chuẩn cho phép.
Ông Võ Tiến Hùng - Tổng giám đốc công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội, cho hay, hồ Hoàn Kiếm mất khả năng tự làm sạch, nước bị ô nhiễm; cá và động thực vật chưa được bảo vệ và bổ sung đúng mức đã khiến chất hữu cơ đi vào lòng hồ không trở thành thức ăn mà biến thành chất ô nhiễm.
Từ thực tế trên, công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội cho rằng, việc cải tạo môi trường hồ Hoàn Kiếm là cần thiết và cấp bách.
Công ty thoát nước Hà Nội đề xuất cải tạo môi trường hồ Hoàn Kiếm qua 2 giải pháp chính: nạo vét bùn, thanh thải phế liệu dưới đáy hồ và xử lý, duy trì chất lượng nước hồ.
Trước khi thực hiện, công ty thoát nước Hà Nội lấy ý kiến các chuyên gia, nhân dân để báo cáo cụ thể UBND TP Hà Nội phương án thực hiện.
Thận trọng khi nạo vét hồ Gươm
Trao đổi với PV, PGS.TS Hà Đình Đức cho biết, ông cũng tham gia và góp ý tại hội thảo trên. PGS Đức cho rằng, việc cải tạo môi trường nước hồ Hoàn Kiếm như hiện nay đã là muộn, nhưng cấp thiết phải làm, bởi hồ là nơi tụ thủy, nếu không làm gì sẽ thành đầm lầy rồi đất liền. Minh chứng trước đây hồ Thiền Quang (dưới) nằm giữa hồ Bảy Mẫu và hồ Thiền Quang (trên) nhưng nay đã biến mất, hồ Gươm cũng có thể phải chịu cảnh tương tự.
Nhắc lại những lần nạo vét trước đó, PGS Đức cũng chia sẻ, năm 1992, sở Giao thông công chính (nay là sở GTVT) khi đó định lắp ống hút bùn hơn 100 nghìn khối ra sông Hồng và lấy nước sông Hồng về hồ Gươm, nhưng ông viết thư phản đối lên Hội đồng Bộ trưởng, vì như vậy sẽ làm mất màu nước hồ Gươm.
PGS.TS Hà Đình Đức gắn bó nhiều năm với hồ Gươm cho rằng cần thận trọng khi nạo vét hồ Gươm.
Vì vậy, theo ông Đức, cần làm theo nhiều giai đoạn, có báo cáo tổng hợp đầy đủ về các thông số kỹ thuật, môi trường, sau mỗi giai đoạn lại kiểm tra lại, bổ cập nước song song khi hút bùn để giữ mực nước.
TS. Trần Đức Hạ, Bộ môn cấp thoát nước, ĐH Xây dựng cho biết, chức năng điều tiết của hồ Gươm không đáng kể, chủ yếu là hồ tâm linh, văn hóa, cảnh quan nên chất lượng nước (thành phần chất lượng thủy hóa, thành phần sinh thái, sinh vật) phải bảo tồn ổn định. Hồ Gươm đặc trưng về thành phần thủy sinh nên có màu nước đặc trưng.
“Hồ phải duy trì chế độ động (lưu thông) tạo sự luân chuyển nước. Chất lượng tảo đặc trưng của hồ Gươm có chịu được nước bơm vào như nước giếng khoan, hay công suất bơm bổ cập cần tính toán xem thành phần thủy hóa có thay đổi không?”, TS Hạ nêu vấn đề và cho rằng, cần đặt tiêu chuẩn cao hơn khi xử lý ô nhiễm hồ, chất lượng nên đặt ở mức A2 (tiêu chuẩn chất lượng nước) chứ không phải B1 như mục tiêu dự án đặt ra.
Một số ý kiến khác cho rằng, một trong những vấn đề mấu chốt sau khi nạo vét hồ Gươm, là việc nghiên cứu nước để bổ cập (bổ sung) cho hồ. Theo đó, nguồn nước bổ sung cần được tính toán kỹ, đưa ra nhiều giải pháp để cân nhắc lựa chọn như nước sạch (Công ty Nước sạch Hà Nội đang cung cấp bổ sung cho hồ Gươm), nước giếng khoan, nước sông Hồng, nước mưa trữ lại, hay bổ sung nước mặt các hồ khác như hồ Thiền Quang sau khi đã xử lý.
Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội đề xuất nạo vét toàn bộ lòng hồ đến cao độ +5,6m để đảm bảo không bị sạt lở kè xung quanh hồ, kè Tháp Rùa, kè đền Ngọc Sơn. Phạm vi nạo vét phải đảm bảo cách mép chân kè các công trình trên là 7m. Với phạm vi 7m từ chân kè ra là 5m đất nền cứng với nhiều gạch đá, 2m là bùn. Tại biên nạo vét chiều sâu nạo vét bùn xuống khoảng 0,7m, do vậy không nạo vét mái dốc mà bề mặt 2m bùn tự chảy xuống tạo thành mái dốc. Tổng khối lượng nạo vét là 57.400m3, diện tích khu vực nạo vét bùn là 97.455,78m2. Việc thi công nạo vét sẽ được thực hiện 8 giờ/ngày, bắt đầu từ 21h30 và kết thúc 5h30 sáng. Trong quá trình thi công bảo đảm an toàn lao động, hạn chế tiếng ồn, dọn dẹp vệ sinh trước khi kết thúc ngày làm việc. Tổng thời gian thi công nạo vét và vận chuyển là 69 ngày (kể từ ngày bàn giao mặt bằng, giấy phép xây dựng) chưa bao gồm thời gian chuẩn bị máy móc và thời gian kiểm tra nghiệm thu. Sau khi nạo vét, xây dựng 1 giếng khoan cấp nước tại chỗ cho hồ, công suất 150m3/h, chiều sâu giếng khoan 70m. Về phương án xử lý, duy trì chất lượng nước sẽ sử dụng chế phẩm Redoxy-3C trong công tác xử lý, duy trì chất lượng nước hồ. |
Nhất Nam
