Dự án luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) do bộ Công an xây dựng có quy định mới là tổ chức khu sản xuất, điểm lao động ngoài trại giam và phối hợp giữa trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ với doanh nghiệp, cá nhân hoặc tổ chức trên địa bàn.
Quy định này đang gây ra một số ý kiến khác nhau, đó là nên hay không nên cho phép phạm nhân được lao động, sản xuất bên ngoài trại giam.
Cho ý kiến đối với quy định này, một số ý kiến còn băn khoăn lo ngại vì cho rằng như vậy sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự, sẽ tiềm ẩn rủi ro, nguy cơ phạm nhân trốn trại cao, không bảo đảm an ninh, an toàn trong việc quản lý phạm nhân... Tuy nhiên, một số ý kiến tán thành với quy định này để thực hiện quyền lao động của phạm nhân nhằm giúp cho công tác cải tạo, giáo dục phạm nhân đạt hiệu quả tích cực hơn.
Các phạm nhân đang lao động dưới sự theo dõi của cán bộ trại giam. Nguồn ảnh: Internet.
Cá nhân tôi cho rằng việc tạo điều kiện cho phạm nhân được lao động, sản xuất bên ngoài trại giam là cần thiết nên làm. Đây không những là chính sách tiến bộ, nhân văn đối với người phạm tội mà việc cho phạm nhân lao động, sản xuất ngoài trại giam còn có những ưu điểm sau:
Thứ nhất, việc sẽ tạo điều kiện cho phạm nhân lao động, sản xuất bên ngoài trại giam giúp họ có điều kiện tiếp xúc nhiều hơn với cuộc sống sôi động, phong phú bên ngoài. Từ đó, giúp họ lạc quan hơn, có thêm quyết tâm cải tạo tốt hơn để có thể sớm được về với gia đình, xã hội.
Thứ hai, mặc dù để phạm nhân ra bên ngoài trại giam nhưng đều có quy định về sự quản lý, giám sát chặt chẽ của cán bộ quản giáo. Đặc biệt, cơ sở giam giữ phải chịu trách nhiệm trong việc tổ chức, phối hợp với doanh nghiệp khi đưa phạm nhân lao động bên ngoài. Do đó, nếu không đảm bảo các điều kiện, không đủ khả năng kiểm soát phạm nhân thì chắc chắn không có cơ sở giam giữ nào dám cho phạm nhân ra ngoài lao động!
Thứ ba, theo báo cáo của cơ quan chức năng hiện nay một số cơ sở giam giữ quá tải, chưa đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho phạm nhân như phòng giam chật chội, không gian trại giam chật hẹp; việc đảm bảo chế độ chính sách với phạm nhân ở một số nơi còn khó khăn. Vì vậy, tạo điều kiện cho phạm nhân được lao động sản xuất không những góp phần cải thiện cuộc sống cho chính phạm nhân mà còn giảm bớt áp lực, gánh nặng cho các cơ sở giam giữ.
Thứ tư, khi phạm nhân có điều kiện làm quen với công việc lao động, sản xuất, nhất là được trực tiếp làm việc ở các doanh nghiệp thì sau khi ra tù họ sẽ nhanh chóng tiếp cận được việc làm, sớm hòa nhập với thực tế cuộc sống. Đây là điều kiện rất quan trọng để họ có thể sớm hòa nhập cộng đồng, giảm bớt sự mặc cảm, tự ti khi đối mặt với cuộc sống xã hội sau một thời gian dài bị cách ly...
Thiết nghĩ, cho phép phạm nhân được lao động, sản xuất bên ngoài trại giam thể hiện tính chất nhân văn, nhân đạo trong giam giữ, cải tạo phạm nhân của Nhà nước ta. Đó là không chỉ đơn thuần là hình phạt, buộc phải trả giá cho hành vi phạm tội của mình mà mục đích cuối cùng của giam giữ là cải tạo, giáo dục người phạm tội trở thành công dân tốt, hòa nhập được với cộng đồng và có ích cho xã hội.
ThS Phạm Văn Chung/ sở Tư pháp tỉnh Kon Tum
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
