Nga liên tục gây sức ép
Tình hình Idlib tiếp tục có những diễn biến leo thang đáng lo ngại khi gần đây quân Chính phủ Syria - được sự hậu thuẫn của không quân Nga – tăng cường tấn công vào các khu vực do phe đối lập nắm giữ, gây sức ép lên Thổ Nhĩ Kỳ.
Trước đó, Ankara đã rút khỏi một số trạm quan sát trong khu vực để tránh bị bao vây, đồng thời tăng cường quân lực để chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất. Tuần trước, tên lửa của quân đội Syria đã nhằm vào vùng ngoại ô phía Tây Idlib. Liên quân Nga-Syria cũng triển khai thêm 5 cuộc không kích sau đó.
Nhận định với tờ Enab Baladi về động thái liên tục gây áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib, chuyên gia Nawar Shaban từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Omran cho rằng, rõ ràng vẫn có sự bất đồng giữa người Nga và người Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria.
Việc Nga liên tục ném bom là một thông điệp và một công cụ gây áp lực đối với phía Thổ Nhĩ Kỳ, nguyên nhân là bởi Ankara vẫn không tuân thủ các điều khoản trong thỏa thuận ngừng bắn về việc loại bỏ các nhóm cực đoan khỏi đường cao tốc M4.
Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ đã rút các đồn quân sự của mình để tránh bị bao vây nếu một chiến dịch quân sự được bắt đầu. Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường thêm quân lực, đưa ra một thông điệp gián tiếp cho người Nga rằng họ cũng đã sẵn sàng để đáp trả.
Sự leo thang quân sự dữ dội của Nga có liên quan đến một số yếu tố, theo nhà nghiên cứu Abbas Sharifa. Hành động leo thang quân sự của Nga là nhằm gây áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ trong các vấn đề ở Libya và khu vực Karabakh.
Cùng với đó, sự leo thang của Nga thường diễn ra trước các vòng đàm phán giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib, như một hình thức gây sức ép để đạt được lợi ích đàm phán thông qua áp lực và leo thang trên thực địa.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phản ứng như thế nào?
Theo tờ Enab Baladi, thông thường, trước khi quân đội Syria bắt đầu một chiến dịch quân sự, họ sẽ bắt đầu hoạt động khiêu khích ngẫu nhiên với sự cho phép của Nga. Đầu tiên, máy bay trực thăng của quân đội Syria sẽ thả bom rải rác, sau đó máy bay chiến đấu sẽ nhắm vào các sở chỉ huy, các điểm quân sự và các tuyến đường trọng yếu khác.
Theo một chỉ huy quân sự của lực lượng Mặt trận Giải phóng Quốc gia (NLF) do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, khi bắt đầu chiến dịch, các tuyến đường tiếp tế bị cắt đứt với các đợt ném bom dữ dội đi kèm với hoạt động trinh sát trên không.
Nga cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã không tuân thủ cam kết với các thỏa thuận đã ký giữa hai nước, đặc biệt trong đó là mở cửa và đảm bảo an ninh cho đường cao tốc Aleppo-Latakia (M4). Nga-Syria luôn sử dụng sự chậm trễ của Thổ Nhĩ Kỳ như một cái cớ để ném bom các khu vực do phe đối lập kiểm soát và đe dọa phát động các hoạt động quân sự.
Nhận định với Enab Baladi nhà nghiên cứu Nawar Shaaban cho rằng, quân đội Syria và Nga đã leo thang các hành động quân sự để gây sức ép lên phía Thổ Nhĩ Kỳ nhưng loại trừ khả năng sẽ tiến hành một chiến dịch quân sự lớn ở các khu vực của phe đối lập, do lo ngại hậu quả đến từ sự hiện diện quân sự mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ ở khu vực Jabal Al-Zawiya, phía Nam Idlib.
Trong trường hợp có một chiến dịch quân sự, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ leo thang theo nhiều trục: Idlib, và phía Tây sông Euphrates. Trong trường hợp một binh sĩ bị nhắm mục tiêu, người Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn phải đáp trả lại Nga do áp lực lớn đối với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ từ nhiều phía và áp lực đặt lên vai Tổng thống Erdogan.
Theo báo cáo của viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW) được công bố vào tháng 4 năm ngoái, Lực lượng Vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) đã củng cố các cứ điểm quân sự bằng cách triển khai gần 20 nghìn chiến binh ở Idlib từ ngày 1/2 đến ngày 31/3.
ISW cho biết kế hoạch triển khai của TAF còn bao gồm các đơn vị đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ, đơn vị thiết giáp và bộ binh hạng nhẹ (còn được gọi là "biệt kích"), bao gồm Lữ đoàn Biệt kích số 5, chuyên thực hiện các hoạt động bán quân sự và tác chiến trên núi.
ISW chỉ ra rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai lực lượng trên tiền tuyến chống lại các lực lượng của chính quyền Syria, ở phía Tây đường cao tốc Aleppo-Latakia, buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải đồng ý với một thỏa thuận giảm leo thang mới vào ngày 5/3.
Sau thỏa thuận, TAF đã thiết lập một số cứ điểm quân sự, đặc biệt là ở Jabal al-Zawiya và mới nhất là đồn quân sự ở Qoqfin, nơi có các thiết bị và quân lực của trạm quan sát Morek và một phần của trạm Sher Maghar vừa được chuyển đến.