Vụ nổ thiên thạch trên vùng núi Urals của Nga hôm 15/2 làm gần 1.200 người bị thương. Điều đáng nói, vụ nổ trên không trung mà thiên thạch này gây ra có sức mạnh đạt 500 kiloton, tương đương sức công phá của 25 quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống Nagasaki vào năm 1945.
Vụ nổ thiên thạch có sức công phá tương dương 25 quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống Nagasaki. |
May mắn cho người dân thành phố Chelyabinsk, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong vụ việc là thiên thạch khổng lồ trên phát nổ khi chưa tiếp đất. Trong trường hợp nó tiếp xúc với địa cầu, chắc chắn thành phố công nghiệp Chelyabinsk sẽ biến mất khỏi bản đồ nước Nga cùng toàn bộ dân số và cơ sở hạ tầng.
Khi những chấn động về vụ nổ thiên thạch dần nguôi đi, không ít người trong đó có các chính trị gia đã lên tiếng đặt câu hỏi về sự bỏ sót của hệ thống radar phòng thủNga.
Các chuyên gia từ Dự án Các lực lượng Hạt nhân Nga cho biết, hệ thống radar phòng thủ của nước này có khả năng theo dõi những vật thể bay trong quỹ đạo trái đất. Tuy nhiên, các chuyên gia hàng đầu thừa nhận, hệ thống hiện đại bậc nhất thế giới này “không có bất kể cơ hội nào” để phát hiện khối thiên thạch khổng lồ đang lao xuống trái đất.
Hướng đi của thiên thạch (màu xanh) và phạm vi theo dõi của radar cảnh báo sớm Nga. |
Trên thực tế, các radar cảnh báo sớm tên lửa hạt nhân của Nga không thể bao quát toàn bộ trái đất. Nó chỉ có thể theo dõi một phần nào khoảng không xung quanh nước Nga. Ngoài ra, các radar này cũng chỉ theo dõi những khu vực nhất định, nhằm giới hạn những tên lửa đạn đạo có khả năng tấn công lãnh thổ nước Nga theo hướng đường chân trời.
Có thể hiểu rằng, radar cảnh báo sớm của Nga chỉ có thể phát hiện những vật thể bay theo hướng vòng cung ở một độ cao nào đó. Đây cũng là hướng di chuyển của các loại tên lửa đạn đạo được phóng lên từ mặt đất. Với độ cao vượt xa so với tầm bay của các tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân, tất cả những ICBM di chuyển ngoài tầm theo dõi đó đều không thể tấn công nước Nga.
Tuy nhiên, nước Nga chưa bao giờ tính tới khả năng bị một thiên thạch tấn công. Chính vì lẽ đó, các hệ thống radar cảnh báo sớm của nước này hoàn toàn không thể giám sát những vật thể lao xuống theo phương thẳng đứng hoặc nghiêng những góc không đáng kể. Cụ thể, nếu góc tiếp xúc giữa thiên thạch và mặt đất lớn hơn 15 độ, nó nằm trong điểm mù của radar Nga.
Về mặt kỹ thuật, radar cảnh báo sớm ICBM của Nga có thể nâng góc theo dõi lên 34,5 độ. Tuy nhiên, độ cao này chỉ được sử dụng trong trường hợp phục vụ mục đích theo dõi vệ tinh di chuyển trên quỹ đạo. Trong trường hợp khác, các radar chỉ duy trì góc rà soát thấp để đảm bảo tốt nhiệm vụ theo dõi ICBM mà các radar cảnh báo sớm của Nga được nghiên cứu chế tạo.
Có thể khẳng định, các radar cảnh báo sớm của Nga không được thiết kế để phát hiện những mối nguy từ trên trời rơi xuống như thảm họa hôm 15/2 vừa qua. Tuy nhiên, bỏ lọt thiên thạch sức công phá 500 kiloton chắc chắn sẽ buộc nước Nga phải tính toán lại tầm hoạt động của các radar theo dõi, giúp các nhà chức trách phản ứng nhanh với những thảm họa tương tự.
Theo Infonet