Cuộc tập trận "sấm sét"
Theo các chuyên gia quân sự, các cuộc tập trận quân sự gần đây giữa Nga và Trung Quốc, có thể làm tăng mối lo ngại về an ninh đối với các quốc gia châu Âu. Hiện châu lục này đang theo dõi xem Bắc Kinh và Moscow có thể thách thức các cường quốc khác trên thế giới như thế nào.
Vostok 2018 là cuộc tập trận quân sự lớn nhất của Nga kể từ năm 1981, với sự tham gia của 300.000 quân - trong đó có 3.200 quân từ Trung Quốc và một nhóm lực lượng đến từ Mông Cổ.
Các quan chức Trung Quốc cho biết, trọng tâm của cuộc tập trận được mở rộng từ các bài tập chống khủng bố cho đến phát triển kỹ năng phòng thủ cũng như xây dựng lòng tin lẫn nhau giữa hai quốc gia.
“Cuộc tập trận giúp nâng cao khả năng của quân đội hai nước trong xử lý các mối đe dọa an ninh. Các bài tập này cũng là một thử nghiệm quan trọng về khả năng chiến đấu của quân đội chúng tôi", SCMP dẫn lời Shao Yuanming, một quan chức cấp cao của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc cho biết.
Với hơn 36.000 phương tiện quân sự của Nga và 1.000 phương tiện vũ khí đến từ Trung Quốc, các bài tập bắt đầu diễn ra từ ngày 11/9 và kết thúc vào ngày 17/9.
Hoạt động quân sự nói trên diễn ra trong lúc Trung Quốc và Mỹ đang bước vào cuộc đối đầu thương mại căng thẳng. Trong khi đó, Nga cũng đang đối mặt với các biện pháp trừng phạt của Mỹ và EU khiến cho kinh tế nước này khốn đốn và dẫn đến sự mất giá của đồng rúp.
Vostok 2018 đã khuấy động mối quan tâm nghiêm trọng đối với Mỹ và các đồng minh của NATO, đặc biệt hơn nữa là các quốc gia vùng Baltic trước đây nằm trong phạm vi ảnh hưởng của Liên Xô và sau khi Nga tiến hành sáp nhập Crimea vào năm 2014.
"Trong khi các hợp tác an ninh giữa Trung Quốc và Nga đang tăng tốc, đặc biệt trong những năm gần đây, mối quan hệ chặt chẽ này có thể khiến một số nước nhỏ lo lắng - đặc biệt là những quốc gia đang sợ rằng hoạt động quân sự của Nga giống như một mối đe dọa", một nhà ngoại giao châu Âu giấu tên nói với SCMP.
Phát ngôn viên của NATO, Dylan White, nói rằng cuộc tập trận Vostok 2018 diễn ra trùng với thời điểm cuộc tập trận quân sự Rapid Trident 2018 của NATO ở Ukraine cũng được tiến hành trong tháng này.
"Động thái này phù hợp với những gì mà chúng tôi đã nhìn thấy trong thời gian qua: Một nước Nga quyết đoán hơn, tăng đáng kể ngân sách quốc phòng và sự hiện diện quân sự", ông White nói hôm 11/9.
Mối quan hệ Nga - Trung Quốc
Jonathan Holslag - Giáo sư về chính trị quốc tế tại đại học Free có trụ sở ở Brussels, nói rằng trong khi không có nhiều lo ngại ngay lúc này về cuộc tập trận chung giữa Trung Quốc và Nga, các nhà hoạch định chính sách châu Âu đang theo dõi chặt chẽ cách mà Moscow và Bắc Kinh vượt qua sự ngờ vực lẫn nhau.
"Sự kết hợp giữa hai nước, đặc biệt là với nguồn tài nguyên thiên nhiên của Nga và sức mạnh công nghiệp của Trung Quốc, chắc chắn sẽ mang đến một thách thức lớn đối với phương Tây", Holslag nói.
Trong một dấu hiệu tiếp theo cho thấy mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Trung Quốc và Nga, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói với người đồng nhiệm Nga Vladimir Putin hôm 11/9 rằng, cả hai quốc gia đều đồng ý phản đối chủ nghĩa bảo hộ thương mại.
Trong khi đó, tại cuộc gặp bên lề Diễn đàn Kinh tế phương Đông được tổ chức ở Vladivostok (Nga), Tổng thống Putin nhấn mạnh Trung Quốc và Nga có mối quan hệ tin cậy “trong lĩnh vực chính trị, an ninh và quốc phòng”.
Alexander Gabuev, nhà nghiên cứu cao cấp tại Trung tâm Carnegie Moscow, đánh giá mối quan hệ ngày càng tăng giữa Trung Quốc và Nga đã làm tăng thêm nguy cơ phân chia thế giới thành các nền kinh tế thị trường dân chủ do Mỹ dẫn đầu và các quốc gia coi Mỹ là mối đe dọa.
“Sự cạnh tranh giữa các cường quốc thế giới đang trở lại và ngày càng trở nên đối kháng nhau”, Gabuev nói. "Điều đó đang nhắc nhở chúng ta về kịch bản trước khi xảy ra cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất".
