Tổng thống Ukraine ông Volodymyr Zelensky cho biết, ông đã đối thoại với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron về “những hành vi khiêu khích nguy hiểm” của Nga tại khu vực nhà máy điện miền Đông Nam Ukraine này.
Binh lính Nga đã chiếm đóng nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu với sáu lò phản ứng hạt nhân trong những ngày đầu Điện Kremlin thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt.
Cả hai phe từ thời điểm đó đã liên tục đưa ra các cáo buộc phe còn lại nã pháo vào nhà máy điện dẫn tới rủi ro tai nạn hạt nhân có thể xảy ra.
Renat Karchaa, một cố vấn của Rosenergoatom, công ty điều hành mạng lưới điện hạt nhân của Nga, cho biết Chính phủ Ukraine có ý định nã đạn chứa chất thải hạt nhân từ năm nhà máy điện hạt nhân khác của nước này vào nhà máy điện Zaporizhzhia.
Trích lời ông Renat Karchaa, các cơ quan đưa tin của Nga trên truyền hình quốc gia cho biết: “Trong đêm 5/7, quân đội Ukraine sẽ tấn công nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bằng các vũ khí tầm xa và các cuộc tấn công liều chết bằng máy bay không người lái”. Ông không đưa ra bằng chứng hỗ trợ cho các cáo buộc này.
Theo một bài đăng trên Twitter của mình, trong một cuộc gọi với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ông Zelensky cho biết “binh lính của lực lượng chiếm đóng đang chuẩn bị triển khai các hành vi khiêu khích nguy hiểm tại (nhà máy điện hạt nhân) Zaporizhzhia”.
Lực lượng Vũ trang Ukraine cũng đã đưa ra một tuyên bố, trong đó có “dữ liệu hoạt động” cho thấy, “các thiết bị nổ” đã được đặt trên mái của lò phản ứng số 3 và số 4 của nhà máy điện vào ngày thứ Ba. Tuyên bố này cũng cho biết, một cuộc tấn công có thể sẽ được triển khai “trong tương lai gần”.
Theo tuyên bố được đăng trên Telegram này, “khi được kích nổ, những thiết bị này sẽ không chỉ làm hư hại các lò phản ứng mà khi nhìn từ bên ngoài sẽ còn trông có vẻ như phe Ukraine đang nã pháo vào nhà máy điện”. Tuyên bố này cũng cho biết, quân đội Ukraine “đã sẵn sàng phản ứng trước mọi trường hợp”.
Ông Zelensky và quân đội Ukraine cũng không đưa ra các bằng chứng hỗ trợ cho các khẳng định của mình.
Hiện tại các lò phản ứng tại nhà máy điện này đều không hoạt động.
Trong video hàng tối của mình, ông Zelensky cho biết, Chính phủ Nga đang có kế hoạch “mô phỏng một cuộc tấn công lên nhà máy điện này”.
“Bất kể trong trường hợp nào, thế giới cần phải nhận ra rằng nguồn nguy hại duy nhất cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia là Nga và không phải ai khác”.
IAEA yêu cầu giải giáp tại nhà máy điện
IAEA, cơ quan giám sát nguyên tử của Liên Hợp Quốc, trong suốt hơn một năm vừa qua đã cố gắng đề ra một thỏa thuận nhằm đảm bảo khu vực nhà máy điện hạt nhân này sẽ được giải giáp và giảm thiểu nguy cơ tai nạn hạt nhân.
Tổng Giám đốc IAEA ông Rafael Grossi đã ghé thăm nhà máy điện này ba lần kể từ khi quân đội Nga chiếm đóng nhưng không đạt được các thỏa thuận giúp cơ sở này khỏi bị nã pháo.
Cố vấn của ông Zelensky, ông Mykhailo Podolyak trên truyền hình Ukraine cho biết, ôngGrossi đã thất bại trong những cố gắng đảm bảo tính an toàn tại khu nhà máy điện này.
Cáo buộc IAEA đang quá chần chừ trong các biện pháp giải quyết, ông phát biểu: “Bất kỳ thảm họa nào tại Zaporizhzhia đều có thể được tránh khỏi nếu (ông Grossi) nêu rõ quan điểm của mình ngay lập tức”.
“Cần phải làm như vậy thay vì làm trò hề như ông ta đã làm. Và khi thảm họa xảy ra, ông ta sẽ chỉ nói ông ta không liên quan gì tới vụ thảm họa đó và đã đưa ra các cảnh báo về những mối nguy hiểm”.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
