Tính đến ngày 15/12/2017, lực lượng kiểm soát Hải quan toàn ngành đã đấu tranh, phát hiện, bắt giữ, xử lý: 15.184 vụ vi phạm pháp luật Hải quan (giảm 1,97% so với cùng kỳ năm 2016); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính: 789 tỷ 579 triệu đồng (tăng 89,58% so với cùng kỳ năm 2016). Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 334 tỷ 800 triệu đồng (tăng 95% so với cùng kỳ năm 2016). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 51 vụ. Chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 68 vụ.
Hàng nhập lậu do Cục Hải quan Bà Rịa- Vũng Tàu bắt giữ tại cảng Cái Mép. Ảnh: báo Hải quan
Trong năm 2017, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới có nhiều diễn biến phức tạp. Các đối tượng vi phạm hoạt động với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, liều lĩnh, táo bạo, tổ chức thành đường dây, ổ nhóm để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa vào Việt Nam. Qua số liệu công tác kiểm soát Hải quan năm 2017, mặc dù số vụ vi phạm pháp luật Hải quan có giảm so với cùng kỳ năm 2016 nhưng trị giá hàng hóa vi phạm lại tăng.
Tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ nổi lên là hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép các mặt hàng cấm, hàng tạm nhập tái xuất, hàng bách hóa tiêu dùng... như: ma túy, ngoại tệ, tiền giả, pháo, rượu, bia, thuốc lá, nước giải khát, đường, gia cầm, thực phẩm, quần áo, giày dép, điện thoại di động, đồ chơi trẻ em...Hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên tuyến đường biển, các cảng biển quốc tế tập trung vào các mặt hàng: xăng, dầu, gỗ, khoáng sản, động thực vật hoang dã, đồ điện tử, điện lạnh đã qua sử dụng,...Tại các cửa khẩu cảng hàng không quốc tế, bưu điện quốc tế đáng chú ý là hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép các mặt hàng cấm, hàng nhỏ gọn, có giá trị cao, dễ cất giấu như: ma túy, vũ khí, vàng, sản phẩm của động vật hoang dã, điện thoại, thuốc lá, rượu, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng...
Trước tình hình trên, với quyết tâm "tích cực, chủ động trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả", tổng cục Hải quan đã chỉ đạo lực lượng kiểm soát Hải quan, nòng cốt là cục Điều tra chống buôn lậu (ĐTCBL), bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, ban Chỉ đạo 138/CP, bộ Tài chính tổ chức thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ được giao từ công tác tham mưu đến công tác đấu tranh trực tiếp, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Qua đó, các đơn vị trong toàn ngành đã phát huy sức mạnh tập thể vượt qua khó khăn, thử thách, tích cực, chủ động xây dựng các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh chống buôn lậu, tổ chức lực lượng kiên quyết ngăn chặn, triệt phá nhiều chuyên án, vụ việc lớn, phức tạp, bóc gỡ thành công nhiều ổ nhóm, tụ điểm buôn lậu, lập nên những chiến công, thành tích xuất sắc.
Trong đó, ngoài các số liệu bắt giữ, xử lý vi phạm, còn có thể kể đến công tác tham mưu hoàn thiện cơ bản, đồng bộ hệ thống cơ sở pháp lý liên quan đến hoạt động nghiệp vụ kiểm soát nhằm đảm bảo cho lực lượng kiểm soát Hải quan thực thi hoạt động nghiệp vụ ngày càng hiệu quả; Phối hợp với các bộ ngành triển khai cơ chế Một cửa quốc gia và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chuyên ngành và vaanh nhà hiệu quả phòng Giám sát hải quan trực tuyến, nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu nhưng vẫn đảm bảo kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan từ xa, từ trước và trên các lĩnh vực...
Vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2018, nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng cao, tình hình buôn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa tiềm ẩn những diễn biến phức tạp. Dự báo được tình hình đó, ngành Hải quan đã chủ động chỉ đạo quyết liệt các cục Hải quan tỉnh, thành phố chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các cửa khẩu, khu vực biên giới để kịp thời phát hiện, xử lý các đối tượng buôn lậu, vận chuyển hàng lậu, đặc biệt các mặt hàng có nhu cầu cao trong dịp Tết.
Theo đại diện tổng cục Hải quan, trong thời gian tới, để nâng cao năng lực, hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, toàn ngành sẽ tiếp tục thực hiện cải cách hiện đại hóa hải quan góp phần nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chuyên ngành, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu; Chủ động mở rộng hợp tác quốc tế, nhất là các nước có chung đường biên giới trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả..
Ngoài ra, việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật cả bề rộng và chiều sâu về mối nguy hại của hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại và hàng giả sẽ được đẩy mạnh, để mọi công dân không tham gia, không tiếp tay, không bao che, không làm ngơ đối với hoạt động này.
Thanh Tâm
