Nhắc tới thời gian làm việc chỉ 65 ngày/năm, nhiều người có thể hiểu lầm rằng đây là 1 công việc hết sức nhàn hạ, hơn nữa với thu nhập gần 1 tỷ đồng thì chẳng phải quá "hời" ư?
Nhưng đừng vội phán xét, bởi nghe tên nghề nghiệp là bạn phải suy nghĩ đấy. Thực chất, đây là nghề đào ngà của… voi ma mút – loài thú cổ đại đã tuyệt chủng từ thời xa xưa.
Vào thời Kỷ băng hà, những con voi ma mút khổng lồ nặng hàng chục tấn. Chúng tồn tại ở thế Pliocen, vào khoảng 4,8 triệu năm đến 4.500 năm trước. Voi ma mút có đặc điểm lông dài (xấp xỉ 50 cm), rậm (hơn so với voi hiện tại), ngà dài và cong (hoá thạch ở Xibia có ngà dài 3,5 m). Răng voi ma mút rất dài, cong quặp vào trong, dài nhất tới 5 cm, chân sau ngắn nên trọng tâm toàn thân nghiêng về phía sau, vai nhô cao.
Sau biến đổi khí hậu, voi ma mút đã tuyệt chủng, dù thân xác của chúng đã sớm mục rữa nhưng phần ngà vẫn tồn tại khá nguyên vẹn sau bao thế kỷ. Không cần giới thiệu, chắc chắn ngà voi ma mút có giá trị rất cao, thậm chí lên tới hàng chục ngàn USD. Vì vậy, chỉ cần đào được 1 chiếc ngà voi ma mút là đã có thể kiếm được cả 1 gia tài.
Những chiếc ngà voi ma mút đồ sộ ở vùng đất Syberia lạnh giá.
Tuy nhiên, "gia tài" này không hề dễ kiếm.
Ngà voi ma mút thường bị chôn vùi sâu dưới lòng đất, còn loài voi ma mút trước kia thường sinh sống trên đồng bằng ở Siberia, gần vòng Bắc Cực. Đây là nơi có nhiệt độ vô cùng khắc nghiệt, thậm chí đất cũng bị đông cứng. Việc khai quật ngà voi chắc chắn sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Mỗi năm, ở khu vực này có 2 tháng ấm áp và có thể khai thác được ngà voi ma mút. Thế nên thời gian làm việc của nghề này chỉ khoảng 65 ngày/năm.
Nếu không phải thanh niên có sức khỏe, kỹ năng sinh tồn mạnh mẽ chắc chắn không thể trụ được với điều kiện công việc khắc nghiệt.
Thợ săn ngà voi ma mút dựa phần lớn vào khả năng quan sát và sự may mắn trong mỗi chuyến đi săn. Do những cá thể voi ma mút cuối cùng chết cách đây 3.700 – 10.000 năm nên xác voi nằm sâu dưới mặt đất mới không bị thời tiết khắc nghiệt hủy hoại. Các thợ săn phải tìm ra dấu vết cho thấy nơi một con voi yên nghỉ.
Thông thường, ngà voi ma mút nằm sâu dưới lớp đất đóng băng vĩnh cửu. Để tiếp cận vị trí chiếc ngà, các thợ săn phải đào bới liên tục trong cả một ngày ở điều kiện nhiệt độ -36 độ C. Những chiếc ngà voi ma mút dài khoảng 3,5 m và to như những cành cây thường quặp vào trong và nặng khoảng 70 kg.
Những chiếc ngà sau khi "thu hoạch" sẽ được làm sạch, giữ ẩm và vận chuyển tới nơi bán bằng tàu cao tốc trên sông. Thông thường một chiếc ngà voi ma mút sơ khai được định giá khoảng 40.000 USD (hơn 800 triệu đồng). Những chiếc ngà đến tay người mua sẽ được chạm khắc thành tượng, đồ thủ công mỹ nghệ và được bán với giá trung bình khoảng 7.800 bảng Anh/sản phẩm, tương đương 243 triệu đồng tùy thuộc vào kích cỡ và độ tinh xảo.
Nguyên Anh (Lược dịch)
