Mới đây, một vụ cướp xảy ra vào trưa ngày 6/9 tại phòng giao dịch VietinBank ở số 799 - 801 Ngô Gia Tự, quận Long Biên, Hà Nội. Nghi phạm đội mũ bảo hiểm, đeo khẩu trang, cầm khẩu súng yêu cầu giao dịch viên đưa tiền.
Phía VietinBank cho biết, thời điểm xảy ra vụ cướp, tại phòng giao dịch có 1 trưởng phòng, 2 giao dịch viên, 1 bảo vệ và 1 khách hàng.
"Bảo vệ của phòng giao dịch thực hiện đúng quy trình nghiệp vụ đã ấn nút báo động. Sau khi quan sát, cán bộ ngân hàng phát hiện khẩu súng của tên cướp là giả", đại diện ngân hàng nói.
Lúc này, nghi phạm hoảng sợ, leo lên xe máy định bỏ chạy nhưng bị bảo vệ của ngân hàng khống chế.
Công an quận Long Biên sau đó đã có mặt. Cảnh sát thu giữ 1 con dao, 1 khẩu súng giả, 1 túi nilon bên trong đựng gạch, mút và xe máy của tên cướp.
Phía ngân hàng xác nhận sự việc không gây thiệt hại về người và tài sản. Công an quận Long Biên đang tạm giữ nghi phạm để điều tra làm rõ.
Trao đổi với PV về vụ việc trên, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng VPLS Nguyễn Anh, Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết: Tội cướp tài sản là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng mất khả năng chống cự nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác.
Tội cướp tài sản cùng lúc xâm hại đến 2 khách thể đó là quyền sở hữu và tính mạng, sức khỏe của công dân. Tội cướp tài sản có cấu thành hình thức. Tội phạm hoàn thành từ thời điểm có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng mất khả năng chống cự nhằm chiếm đoạt tài sản.
Do đó, việc nghi phạm chưa chiếm đoạt được tài sản vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự trong trường hợp phạm tội chưa đạt được quy định tại Điều 15 BLHS.
Quan điểm của luật sư Thơm, theo thông tin ban đầu có thể thấy đối tượng chỉ vì muốn có tiền bạc đã lên kế hoạch, chuẩn bị súng giả xông vào tại chi nhánh ngân hàng, đe dọa các nhân viên giao dịch nhằm chiếm đoạt tiền.
Hành vi phạm tội của đối tượng là rất táo tợn, liều lĩnh, coi thường pháp luật, một mình vào chi nhánh ngân hàng để chiếm đoạt tài sản.
Tuy nhiên, hành vi phạm tội của nghi phạm đã bị các nhân viên bảo vệ phát hiện, ngăn chặn kịp thời, bắt giữ đối tượng. Nghi phạm chưa chiếm đoạt được tài sản của ngân hàng.
Xét hành vi phạm tội của nghi phạm sử dụng súng giả đe dọa, uy hiếp các nhân viên giao dịch nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản đã cấu thành tội Cướp tài sản theo Điều 168 BLHS.
Hành vi sử dụng súng giả uy hiếp người khác thuộc trường hợp “có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản”.
Theo luật sư Thơm, để có căn cứ xử lý nghi phạm, cơ quan điều tra cần làm rõ nghi phạm cầm súng yêu cầu giao dịch viên đưa cụ thể bao nhiêu tiền hay chỉ nói chung là đưa tiền.
Trường hợp nghi phạm yêu cầu giao dịch viên đưa một số tiền cụ thể thì sẽ phải chịu trách nhiệm tăng nặng tương ứng với trị giá tài sản nhằm chiếm đoạt theo quy định tại Điều 168 BLHS.
Trường hợp, nghi phạm chỉ yêu cầu giao dịch viên đưa tiền mà không nói cụ thể bao nhiêu tiền thì nghi phạm phải chịu trách nhiệm theo tình tiết định khung cơ bản được quy định tại Khoản 1, Điều 168 BLHS là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.
Điều 168. Tội cướp tài sản
1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;
d) Sử dụng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;
đ) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
e) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;
g) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
h) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 31% trở lên;
c) Làm chết người;
d) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
6. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.