Ngày 30/4/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Đây là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình hoàn thiện thể chế, khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và cũng không ít thách thức.
Nghị quyết đặt mục tiêu đến năm 2030 xây dựng hệ thống pháp luật dân chủ, đồng bộ, minh bạch, khả thi, nghiêm minh; đến năm 2045 đạt hệ thống pháp luật hiện đại, tiệm cận chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Theo ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng), Nghị quyết 66 nhấn mạnh yêu cầu pháp luật phải thực sự là "đòn bẩy" cho đổi mới sáng tạo, là công cụ quản lý hiệu quả, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Với tinh thần coi pháp luật là một trong những "đột phá của đột phá", Nghị quyết 66 mở ra hướng đi để thể chế ngày càng đồng bộ, minh bạch, khả thi, góp phần khơi thông nguồn lực và thúc đẩy phát triển.
Nghị quyết 66 được ban hành nhằm giải quyết những vướng mắc trong thể chế - một trong 3 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay - cùng với hạ tầng và nhân lực. Thậm chí thể chế được xem là "điểm nghẽn của điểm nghẽn".
ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng).
Bà Nga cho rằng, với Nghị quyết 66, Đảng thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc tháo gỡ rào cản, để pháp luật không trở thành sợi dây trói buộc mà ngược lại phải trở thành động lực giải phóng sức sản xuất, khai thông nguồn lực, phát huy tiềm năng và tận dụng cơ hội phát triển.
Trong Nghị quyết 66, chủ trương sẽ quy định những vấn đề khung có tính nguyên tắc trong các luật, nghị quyết. Còn những vấn đề thực tiễn thường xuyên biến động thì giao cho Chính phủ, Bộ ngành, địa phương để đảm bảo linh hoạt, phù hợp với thực tiễn.
"Hiện nay có nhiều vấn đề biến đổi nhanh theo thực tiễn, nếu quy định cụ thể trong luật thì "tuổi thọ" của luật sẽ rất ngắn. Cùng với đó việc chờ quy trình sửa luật rất lâu cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế xã hội nói chung", bà Nga nói.
Cũng chia sẻ, ĐBQH Bùi Hoài Sơn (đoàn Hà Nội) cho rằng, những định hướng từ Nghị quyết 66 sẽ giúp xác định giải pháp phù hợp cho công tác lập pháp thời gian tới, qua đó thúc đẩy hoạt động lập pháp thành một nguồn lực mới thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
"Chúng ta xây dựng xây dựng hệ thống các luật khung, luật ống, tại đây sẽ định hướng các xử lý về mặt luật pháp nhưng đồng thời không bó cứng ở những chi tiết cụ thể. Việc chi tiết sẽ được cụ thể hóa tại các nghị định và thông tư, giúp tạo ra khuôn khổ pháp lý đủ rộng, đủ thông thoáng, nhưng cũng để chặt chẽ tạo thuận lợi cho các lĩnh vực của đời sống", ông Sơn nói.
ĐBQH Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội).
Đồng quan điểm, ĐBQH Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nói rằng, Nghị quyết 66 làm thay đổi tư tưởng trong xây dựng pháp luật. Tinh thần của Nghị quyết 66 chỉ ra là những vấn đề xây dựng luật pháp mang nguyên tắc chung, nhất quán.
"Những vấn đề chi tiết, cụ thể sẽ không đưa vào luật, với tinh thần luật khi đưa ra, các cơ quan được giao thực thi, thậm chí, cán bộ, công chức sẽ dựa vào nguyên tắc của luật để thực hiện. Vì vậy, các địa phương, cơ quan phải năng động, sáng tạo trong cách thức hành động, đảm bảo phù hợp nhất để đạt được kết quả như mong đợi", ông Cường đánh giá.
Ông Cường cho rằng, với cách tiếp cận mới trong xây dựng pháp luật, khi các dự án luật đã được thông qua thì cán bộ, công chức, cơ quan có trách nhiệm sẽ không còn có thể lấy lý do "vướng luật" để chậm trễ hay né tránh. Điều đó sẽ khuyến khích đội ngũ cán bộ có năng lực, dám nghĩ, dám làm.
Nghị quyết số 66 đề ra 7 nhiệm vụ, giải pháp lớn. Một là bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật.
Hai là đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển.
Ba là tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực và hiệu quả; gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật.
Bốn là nâng cao hiệu quả công tác hợp tác quốc tế, pháp luật quốc tế. Năm là xây dựng giải pháp đột phá nâng cao chất lượng nguồn nhân lực pháp luật.
Sáu là tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Bảy là thực hiện cơ chế tài chính đặc biệt cho công tác xây dựng và thi hành pháp luật.
