Bức phù điêu nói trên là một dải trang trí ở một trong các lối vào đền cổ Allat, một di tích 2.000 tuổi được bảo tồn tốt, thuộc Vương quốc Hatra, miền Bắc Iraq.
Theo Ủy ban Cổ Vật và Di sản nhà nước, hình khắc trên bức phù điêu là đầu một vị vua được bao quanh bởi 2 hàng lạc đà, mỗi bên 5 con.
Điều đặc biệt, các cuộc kiểm tra cho thấy những con lạc đà đứng đầu mỗi hàng là con lai của 2 loài lạc đà khác nhau: Lạc đà Dromedaries và lạc đà Bactrian. Lạc đà Dromedaries là một giống địa phương, còn lạc đà Bactrian có nguồn gốc Trung Á. Những con lai như vậy được đánh giá cao vì khỏe mạnh và có nhiều ưu điểm hơn so với loài bố mẹ.
Phù điêu có thể được thêm vào trong quá trình tu bổ bởi Vua Sanatruq I và con trai của ông, Abdsamiya, vào khoảng năm 168. Trong những lần tu bổ này, các thành viên hoàng gia đã thêm các bức tượng của chính họ và trang trí lại địa điểm cho nữ thần Allat. Lạc đà dường như là một con vật linh thiêng đối với Allat.
Ngoài ra, việc lựa chọn điêu khắc sinh vật lai này rõ ràng là một cách thức nhấn mạnh phương pháp lai giống lạc đà mà vị vua trị vì thời đó rất muốn giới thiệu với thế giới.
Theo Ancient Origins, vương quốc Hatra, lần đầu tiên được công nhận vào năm 140 sau Công Nguyên, có hoạt động thương mại cực kỳ phát triển và phụ thuộc rất nhiều vào đàn lạc đà hùng hậu.
Vương quốc nhỏ bé này tiếp giáp với các Đế chế La Mã và đế quốc Parthia. Mặc dù diện tích khiêm tốn và “hàng xóm” thường không thân thiện, bức phù điêu cho thấy các vị vua của Hatra đã có thể tích lũy đủ của cải để nhập khẩu lạc đà Bactrian từ Trung Á xa xôi.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Antiquity, vị vua trên phù điêu được xác định là Sanatruq I, vua đầu tiên của vương quốc. Ông đã củng cố địa vị của mình bằng cách bảo trợ, đầu tư rất nhiều cho ngành chăn nuôi lạc đà và "quảng cáo" những thành tựu đạt được, trong đó có việc thúc đẩy nghiên cứu lai tạo động vật. Vì vậy, có thể nói những con lạc đà lai tạo thời kỳ đó như một vị "thần hộ mệnh" cho vị vua. Đó cũng là lý do chúng có vị trí quan trọng trong ngôi đền cổ thiêng liêng.
Minh Hoa (t/h)