Câu chuyện khó tin nhưng có thật trên xảy ra tại làng Ubang, Nigeria. Không rõ tỉ lệ các từ ngữ khác nhau dành riêng cho nam giới và nữ giới tại làng Ubang chính xác là bao nhiêu nhưng có đủ ví dụ chứng minh điều đó.
Ví dụ đối với từ "quần áo", đàn ông sẽ nói là "nki", phụ nữ nói "ariga"; từ "cây cối" sẽ được nam giới đọc là "kitchi", còn phụ nữ nói là "okweng". Những từ này chung nghĩa nhưng khác nhau về cách phát âm, cách viết.
"Ở đây gần giống như hai từ vựng khác nhau. Có một số từ mà đàn ông và phụ nữ đều dùng, phần còn lại là những từ hoàn toàn khác nhau tuỳ thuộc vào giới tính. Đó là những từ có cách phát âm, cách viết khác nhau, hoàn toàn không giống nhau", nhà nhân chủng học Chi Chi Undie, người có nhiều nghiên cứu về Ubang cho biết.
Tuy nhiên cả nam và nữ ở Ubang không gặp khó khăn gì trong giao tiếp và đều hiểu người khác giới nói gì. Vì sống cùng cha mẹ, bé trai và bé gái học được cả hai thứ ngôn ngữ. Đến khoảng 10 tuổi, các bé trai sẽ nói bằng ngôn ngữ dành cho nam giới.
"Đến một độ tuổi nhất định, bé trai phát hiện ra cần phải nói ngôn ngữ nam nên chủ động thay đổi. Khi người con trai nói ngôn ngữ đàn ông, có nghĩa cậu ấy đã trưởng thành", trưởng làng Oliver Ibang nói.
Không ai biết từ khi nào và tại sao lại xuất hiện sự khác nhau về ngôn ngữ ở làng Ubang nhưng người dân địa phương tin vào truyền thuyết: Chúa tạo ra Adam và Eva là người Ubang, ban cho họ hai ngôn ngữ khác nhau. Chúa dự định cung cấp cho mỗi nhóm dân tộc 2 ngôn ngữ khác nhau nhưng không đủ nên chỉ dừng lại ở Ubang, để tạo ra sự khác biệt với tất cả các cộng đồng khác trên thế giới.
Nhà nhân chủng học Chi Chi Undie tin rằng hai ngôn ngữ này là kết quả của một "nền văn hóa hai giới tính", nơi đàn ông và phụ nữ hoạt động trong hai lĩnh vực riêng biệt, sống trong thế giới riêng biệt. Tuy nhiên, vị này thừa nhận lý thuyết trên không đủ sức thuyết phục vì văn hoá hai giới tính hiện diện ở nhiều vùng của châu Phi.
Hiện người dân làng Ubang truyền lại cho nhau 2 loại ngôn ngữ bằng hình thức truyền miệng, không có tài liệu viết ra chi tiết. Chính điều này khiến 2 ngôn ngữ ở Ubang có nguy cơ biến mất vì không được viết ra hoặc nghiên cứu trong khi tiếng Anh đang trở thành thứ ngôn ngữ phổ biến trong giới trẻ Nigeria.
Minh Hoa (t/h)