Gan là cơ quan có kích thước tương đương quả bóng bầu dục, nằm dưới lồng ngực và ở phía bụng bên phải. Gan không những hỗ trợ tiêu hoá thức ăn, dự trữ năng lượng mà nó còn thực hiện chức năng lọc chất thải và độc tố ra khỏi cơ thể. Vì vậy, nếu gan hoạt động không tốt sẽ ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ cơ thể.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn chủ quan, không coi trọng sức khỏe của gan. Bởi vì gan không có dây thần kinh cảm giác, nếu gan bị tổn thương ở giai đoạn đầu, cơ thể thường không thể hiện bất kỳ tín hiệu nào rõ ràng. Còn một khi đã thấy đau thì thường bệnh gan đã nặng, gây ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh, rất khó điều trị.
Dù vậy, bạn vẫn có thể phát hiện sớm gan có vấn đề thông qua việc quan sát 3 biểu hiện bất thường trên ngón tay giữa sau đây:
Các đốm đỏ xuất hiện ở ngón giữa
Gan được ví là cỗ máy thải độc của cơ thể, làm nhiệm vụ thanh lọc tất cả các loại đồ ăn, thức uống đưa vào. Ví dụ lượng cồn trong rượu bia mà chúng ta uống thì 90% được xử lý và đào thải tại gan.
Gan đủ “thông minh” để nhận biết đâu là chất độc để thải ra, đâu là dinh dưỡng để giữ lại. Tuy nhiên, khi các loại độc tố đưa vào cơ thể quá nhiều, dồn dập thì gan sẽ hoạt động quá công suất và lâu dần sẽ bị tổn thương. Khi chất độc tích tụ lâu ngày sẽ dẫn đến những triệu chứng của chứng tích nhiệt được thể hiện ra bên ngoài như nổi mề đay, mẩn ngứa, mụn nhọt... Các triệu chứng này có thể xuất hiện tại các vùng da khác nhau, trong đó có vùng ngón tay giữa và phổ biến ở gan bàn tay, gan bàn chân.
Ngón giữa có độ dày không đồng đều
Khi cơ thể khỏe mạnh, hình dáng ngón tay thường rất cân đối, nhưng nếu ngón giữa dày mỏng không đồng đều thì cần đề phòng gan có vấn đề, rất có thể là do gan bốc hỏa, chức năng gan suy giảm.
Khi gan bị tổn thương, trong cơ thể thường có nhiều hình dáng tích tụ lâu ngày và khó đào thải ra ngoài kịp thời. Lúc này, những chất bài tiết dồn lại, ngón tay giữa cũng sẽ thể hiện một số bất thường, tạo nên hình dáng dày, mỏng khác biệt. Khi đó, bạn nên đi kiểm tra gan ngay.
Các đốm trắng xuất hiện trên móng tay
Móng tay của người khỏe mạnh thường có màu hồng nhạt và trông sáng bóng. Nhưng khi gan có vấn đề thì quá trình tuần hoàn máu trong cơ thể sẽ không trôi chảy. Nếu máu bị tắc nghẽn, nó sẽ dễ dàng biểu hiện qua tình trạng nổi sọc, chấm trắng ở móng tay ngón giữa. Các đốm trắng trên móng tay sẽ làm móng không có màu hồng hào như ban đầu kèm theo hiện tượng khô giòn, dễ gãy.
Một số dấu hiệu phổ biến khác cảnh báo một người có nguy cơ mắc bệnh gan là:
- Thường xuyên mệt mỏi: Mệt mỏi có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang có vấn đề. Nguyên nhân đến từ tình trạng gan suy yếu khiến cho việc chuyển hóa chất dinh dưỡng, khả năng lọc, thải chất độc kém đi, từ đó khiến cơ thể mệt mỏi.
Tuy nhiên phần lớn người bệnh không tự phân biệt được tình trạng mệt mỏi thông thường với triệu chứng mệt mỏi do bệnh lý về gan. Do vậy, bệnh nhân nên đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân đối, đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý, thư giãn về mặt tinh thần. Nếu các triệu chứng này không giảm thì nên đi khám.
- Vàng mắt, vàng da: Một dấu hiệu cảnh báo phổ biến cho bệnh gan là vàng da và lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng. Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu đặc hiệu của bệnh gan, do gan không chuyển hóa và thanh thải được sắc tố mật có tên là bilirubin.
Khi chức năng gan bình thường thì lượng bilirubin tự do trong máu sẽ được gan chuyển hóa thành dạng kết hợp và thải trừ ra ngoài, khi chức năng gan suy giảm, lượng bilirubin tự do dư thừa nhiều trong máu, gây nên tình trạng vàng da, vàng mắt này.
- Đau bên phải vùng hạ sườn: Nếu bạn gặp một cơn đau âm ỉ, đôi khi đau dữ dội ở vùng hạ sườn phải thì rất có thể đó là dấu hiệu cảnh báo lá gan đang bị sưng, bị viêm và hoạt động không hiệu quả. Tuy nhiên, ngoài là dấu hiệu bệnh gan, đau bụng còn có thể là biểu hiện của đau ruột thừa, sỏi mật, viêm túi mật, sỏi thận...
- Nước tiểu đậm màu hơn: Khi tự nhiên thấy màu nước tiểu đậm hơn nhiều so với bình thường và nhất là bạn thấy phân có màu trắng, điều này có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị bệnh gan. Nguyên nhân là do gan bị tổn thương làm ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất khiến nồng độ bilirubin tăng cao và đi vào máu, sau đó được đào thải thông qua nước tiểu dẫn đến màu đậm hơn bình thường.
- Phù do xơ gan: Điều này có thể xảy ra khi bạn bị viêm gan C hoặc biến chứng của bệnh viêm gan do rượu. Do bị suy giảm mạnh chức năng gan, các tổ chức gan bị xơ hóa, chai lại và sẹo. Chân và bàn chân bị phù do ứ nước, bàn tay bàn chân bị ngứa, dễ bị bầm tím và trở nên rất nhạy cảm khi va chạm.
- Sụt cân, chán ăn, buồn nôn, sần ngứa trong thời gian dài cũng có thể là biểu hiện của gan nhiễm mỡ.
Minh Hoa (t/h)