Cuộc vật lộn với "thủy quái"
Sự việc đã xảy ra hơn chục năm trước nhưng những ngư dân ở xã Thụy Cơ, huyện Nam Trực, Nam Định vẫn nhắc đến câu chuyện anh Hưng bắt được con cá sủ vàng đã trở nên giàu có.
Theo sự chỉ dẫn của người dân, chúng tôi tìm đến căn nhà số 8, ngõ 31, đường Tô Hiệu, thành phố Nam Định để gặp anh ngư dân may mắn ngày nào. Trong ngôi nhà khang trang, người đàn ông trạc tuổi 50 với nước da ngăm đen, cơ thể vạm vỡ, niềm nở đón tiếp chúng tôi. Đó chính là anh Nguyễn Văn Hưng - ngư dân may mắn bắt được cá sủ vàng.
Đó là mùa thu năm 1991. Một buổi sáng, chàng ngư dân Nguyễn Văn Hưng ở xã Thụy Cơ, Nam Trực, Nam Định (nay thuộc phường Ngô Quyền, thành phố Nam Định) trở dậy từ lúc trời còn tờ mờ sáng để chuẩn bị đồ nghề đi câu. Anh lên thuyền câu, rồi một mình chèo ra khu vực răng câu từ tối hôm trước để thu lưới câu cho buổi chợ sáng.
Vẫn như thường lệ, anh Hưng đến khu vực thả câu nhưng căng mắt tìm kiềm mà chẳng thấy những đường phao trắng nổi bồng bềnh trên dòng nước. Khi anh chèo thuyền xuôi dòng thì thấy một đụm phao đang nổi lập lờ theo dòng nước. Anh thận trọng kéo từng nút một. Dây câu căng như dây đàn.
Mặc dù anh đã dùng sức mạnh của anh dân chài để kéo mạnh chiếc bẫy nhưng chiếc thuyền câu vẫn bị kéo đi vun vút. Lực kéo mạnh đến nỗi chiếc thuyền cứ chòng chành như muốn lật úp trong làn sương mù dày đặc. Bằng những kinh nghiệm có được khi hàng chục năm hành nghề thợ chài. Anh đoán chắc dây câu đã mắc một loại cá rất lớn. Anh trấn tĩnh, buông tay thả dây câu mặc cho con cá khổng lồ kéo đi. Con "thủy quái" này kéo thuyền anh xuôi theo dòng chảy hun hút. Sau hai tiếng, con cá đã mệt, chiếc thuyền câu của anh thoáng cái đã tới khu bãi Bãi Hạ thuộc xã Nghĩa An, huyện Nam Trực, Nam Định.
Xóm vạn chài ở Bãi Hạ
Vào đến vũng nước nông, con cá bị mắc câu đã mệt và dừng lại. Lúc này anh Hưng mới nhìn thấy con cá khổng lồ dần dần lộ sống lưng như cánh cửa sổ, ánh màu bạc hiện dần trong làn nước xanh biếc. Từ những kinh nghiệm của người cha làm nghề sông nước cho thấy thủy quái đó là loại cá sủ vàng (một loại cá có thể sống ở ba nguồn nước ngọt, mặn, lợ rất quý). Đây là loại cá cực kỳ quý giá mà bất kỳ một ngư dân nào cũng khát khao bắt được nó. Dân gian quan niệm rằng, ai bắt được loại cá này sẽ gặp rất nhiều may mắn trong cuộc đời.
Anh Hưng cho rằng, cá sủi vàng chỉ xuất hiện theo mùa trong năm thường từ tháng 2 đến tháng 3 và tháng 9 tháng10 âm lịch. Loại cá này thường sống ở môi trường nước lợ. Cá mòi là nguồn thức ăn ưa thích của nó. Khi mùa cua, dạm, cáy ra khỏi hang kiếm mồi thì loại cá này sẽ bơi ngược dòng kiếm ăn. Chúng thường nằm ở rất sâu, thỉnh thoảng mới phát ra tiếng kêu như bò rống. Ngư dân nào phải thật sự may mắn mới nghe được tiếng của nó và phát hiện được vị trí của chúng. Tuy nhiên, may mắn lắm mới có người bắt được con vài kg đến 1-2 yến là cùng. Còn những con cá to thì ngoài những đặc tính đặc biệt trên thì chúng còn rất khôn mà sức mạnh lại khủng khiếp. Nó chỉ xuất hiện chớp nhoáng để bắt mồi lại biến ngay tích tắc, chúng thay đổi chỗ ở liên tục nên rất khó bắt chúng. Chính vì vậy, người ta mới coi đây là loại cá quý nhất.
Vì nắm rõ được những đặc điểm của loài cá này nên anh Hưng đã bắt sống được con cá quý. Sau khi vật lộn với thủy quái, anh Hưng cẩn thận thả tiếp những chùm lưỡi câu vây quanh con cá rồi nhẹ nhàng chèo thuyền ngược dòng về khu vực thành phố Nam Định.
Thông tin anh Hưng bắt được cá quý đã xôn xao cả bến sông. Có rất nhiều lái buôn ở trong và ngoài tỉnh tìm đến để mua cá và trả anh với giá rất lớn. Khi ông chủ tiệm vàng Long Tín ở thành phố Nam Định trả với giá 20 cây vàng, anh Hưng đã đồng ý bán. "Vào những năm 90, giá mỗi chỉ vàng có 500 nghìn đồng nhưng một cân cá sủ vàng có giá vài triệu đồng. So với bây giờ, con cá sủ vàng còn bán được giá cao hơn nhiều, có thể lên tới cả tỷ đồng", anh Hưng cho biết.
Cá sủ vàng
Đổi đời
Cuộc đời của anh thợ chài nghèo đã đổi đời nhanh chóng khi bắt được cá sủ vàng. Với một số tiền lớn mà những người làm nghề sông nước thì cả đời cũng khó có thể kiếm được, anh đầu tư mua một chiếc thuyền với trọng tải trên 100 tấn. Có thuyền, anh đi buôn bán khắp nơi.
Đến thời kỳ kinh tế mở cửa, anh càng làm ăn phát đạt. Với số tiền và kinh nghiêm buôn bán, anh mở bãi kinh doanh vật liệu xây dựng. Hiện nay anh đã có tới vài cơ sở buôn bán ở thành phố với số tiền hàng chục tỷ đồng, có thời điểm bãi vật liệu xây dựng của anh cung cấp cho cả khu vực thành phố Nam Định. Là con thứ bảy trong gia đình, anh Hưng không chỉ biết làm giàu cho bản thân mà còn hỗ trợ vốn và cách làm kinh tế cho anh chị em trong gia đình vươn lên thoát nghèo rồi có của ăn của để và trở thành ông bà chủ nghề kinh doanh vật liệu xây dựng.
Anh Hưng cho biết, vào những lúc rảnh rỗi anh cũng nhiều lần đi thả câu. Tuy nhiên, bây giờ anh đi câu không phải vì kiếm miếng cơm manh áo nữa mà là tìm kiếm thú vui. Anh Hưng cho rằng: "Bây giờ những người đi câu không còn bắt được cá sủ vàng nữa. Nguyên nhân có thể là do sự săn bắt cạn kiệt nòi giống. Ngư dân dùng bằng kích điện đánh cá tôm nên nguồn thức ăn cho loài cá này cũng cạn kiệt. Loài cá quý không có môi trường để sống".
Anh Hưng chia sẻ: "Các cụ bảo nếu bắt được cá sủ vàng thì sẽ trở nên giàu có. Điều đó chỉ đúng một nửa. Vì con cá quý chỉ được trả giá với một khoản tiền lớn. Tuy nhiên, nếu không biết cách làm ăn thì số tiền đó cũng nhanh chóng tiêu hết. Sự giàu có chỉ đến với những người biết tính toán làm ăn, chịu khó lao động. Trường hợp của tôi cũng vậy, với số tiền bán cá tôi đã dùng chúng làm vốn để buôn bán. Do tôi chịu khó làm ăn, tích cóp nên mới có cuộc sống như ngày hôm nay".
Cuộc sống của anh thợ chài nghèo khó ngày nào giờ đã trở nên giàu có và hạnh phúc. Vợ chồng có điều kiện để nuôi con cái ăn học đến nơi đến chốn và có công ăn việc làm ổn định.
Cá cũng biết… tự sát?! Theo anh Hùng, khi cá sủ vàng đã chết sẽ mất đi giá trị. Trước đó cũng có lần anh bắt được một con khoảng 10kg, nhưng khi đưa lên bờ khi thương lái đến mua mổ tìm mãi mà chẳng thấy bong bóng đâu cả (loại cá này quý nhất là bong bóng). Do lúc anh này đã dùng hết sức mình nên làm chúng quá đau, biết không thể thoát được, con cá này đã “chọn” cách tự sát, nó phun bong bóng ra miệng rồi chết. |
Cá sủ vàng là loài cá cực quý Anh Hưng cho biết: "Bóng cá được dùng để chế tạo chỉ tự hủy trong y học, chỉ này được dùng vào các ca phẫu thuật về tim, mạch. Có người lại cho rằng, thịt cá có thể chữa được bệnh ung thư?" |
Hoàng Thế Tào