Bulgaria có khả năng sẽ phải đối mặt với các cuộc đàm phán liên minh kéo dài và khó khăn sau cuộc bầu cử quốc hội hôm 2/4 – cuộc bầu cử thứ năm trong vòng hai năm qua – một lần nữa không tìm được người chiến thắng rõ ràng.
Theo kết quả bầu cử sơ bộ dựa trên 96% số phiếu được kiểm, khối chính trị do Đảng GERB trung hữu của cựu Thủ tướng Boyko Borissov lãnh đạo đã giành được 26,5% phiếu bầu, trong khi khối cải cách thân phương Tây do Đảng We Continue the Change (PP) lãnh đạo giành được 24,9% phiếu bầu.
Có thể mất vài ngày trước khi kết quả chính thức cuối cùng được công bố. Nếu được xác nhận chiến thắng, ông Borissov sẽ được giao nhiệm vụ thành lập chính phủ thứ tư của mình. Nhưng vị lãnh đạo Đảng GERB sẽ phải đối mặt với một cuộc đấu tranh khó khăn để tập hợp một liên minh cầm quyền trong một quốc hội bị phân mảnh gồm 240 ghế.
“Một nội các lâm thời hoặc một cuộc bỏ phiếu sớm lần thứ sáu vẫn là kết quả có khả năng xảy ra nhất theo sau cuộc tổng tuyển cử vừa xong”, ông Andrius Tursa, một chuyên gia của công ty tư vấn rủi ro chính trị Teneo, cho biết.
Bế tắc chính trị kéo dài của Bulgaria, chủ yếu do mâu thuẫn cá nhân giữa các nhà lãnh đạo của hai liên minh lớn nhất, đã buộc nước này phải trì hoãn mục tiêu gia nhập khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), trong khi dự luật ngân sách cho năm 2023 vẫn còn bị treo.
Cử tri Bulgaria đã mệt mỏi với việc các chính trị gia của họ không thể bỏ qua những khác biệt và hợp tác để giải quyết vấn đề lạm phát và diệt trừ tận gốc tham nhũng. Ảnh: FMT
Sự không chắc chắn cũng đã cản trở khả năng của Bulgaria trong việc khai thác các quỹ phục hồi sau đại dịch của Liên minh Châu Âu (EU), đồng thời các nhà phân tích và cử tri lo ngại kết quả không rõ ràng của cuộc tổng tuyển cử hôm 2/4 vừa qua có thể dẫn đến một cuộc bầu cử khác được tổ chức vào cuối năm nay.
Cử tri Bulgaria đã trở nên mệt mỏi với việc các chính trị gia của họ không thể bỏ qua những khác biệt và hợp tác để cùng nhau xây dựng một chính phủ có khả năng giải quyết cuộc khủng hoảng sinh hoạt phí và diệt trừ tệ nạn tham nhũng tràn lan.
“Cuối cùng, một chính phủ phải được thành lập vì chúng tôi đã tiến hành bầu cử hai năm nay rồi. Công quỹ đang bị cạn kiệt vì phải tài trợ cho các cuộc bầu cử này, trong khi đáng ra nguồn tài chính này có thể được sử dụng cho những mục đích hoàn toàn khác”, anh Shishman Shishmanov, một nhà môi giới tài chính 30 tuổi, cho biết hôm 2/4.
Liên minh cải cách PP-DB, bao gồm Đảng PP do cựu Thủ tướng Kiril Petkov lãnh đạo và Đảng Dân chủ Bulgaria (DB), cáo buộc ông Borissov và Đảng GERB của ông đã khiến nạn tham nhũng tràn lan ở quốc gia thành viên nghèo nhất của EU trong thời kỳ cầm quyền kéo dài một thập kỷ của họ kết thúc vào tháng 4/2021, điều mà ông Borissov phủ nhận.
Lãnh đạo Đảng GERB Boyko Borisov (trái) nói chuyện với một cử tri bên ngoài một điểm bỏ phiếu ở Sofia, Bulgaria, ngày 2/4/2023. Ảnh: The National News
Đối với một số cử tri, ông Borissov, một chính trị gia kỳ cựu, có thể giúp khôi phục một số biện pháp ổn định ở Bulgaria trong bối cảnh lạm phát tăng vọt và những lo ngại địa chính trị do xung đột ở Ukraine gây ra. Nhưng khối PP-DB cho đến nay đã loại trừ khả năng liên minh với GERB.
Cả ông Borissov và ông Petkov đều muốn Bulgaria – một thành viên NATO nhưng có quan hệ lịch sử và văn hóa chặt chẽ với Nga – duy trì lập trường ủng hộ Ukraine.
Trong phần lớn hai năm qua, Bulgaria được điều hành bởi các chính phủ lâm thời do Tổng thống Rumen Radev – một chính trị gia độc lập tương đối thân thiện với Nga – bổ nhiệm.
Kết quả cuối cùng chính thức của cuộc bầu cử hôm 2/4 dự kiến được công bố muộn nhất là vào ngày 6/4. Tổng thống Radev cho biết sẽ nhanh chóng mời lãnh đạo của bất kỳ đảng chính trị nào giành được nhiều phiếu bầu nhất khởi động các cuộc đàm phán liên minh.
Minh Đức (Theo Reuters, ABC News)
