Những bộ trang phục truyền thống của dân tộc Dao không chỉ là sản phẩm vật chất mà trong đó còn là niềm tự hào, tình yêu với quê hương, cội nguồn.
Chính vì thế, nhiều năm nay, người đồng bào dân tộc Dao tại thôn Đoàn Kết, xã Đắk Wil, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông vẫn âm thầm duy trì, bảo tồn trang phục truyền thống của dân tộc mình.
Trao đổi về vấn đề này, chị Triệu Mùi Pham (một nghệ nhân thêu vá tại thôn Đoàn Kết, xã Đắk Wil) cho biết, nghề may, vá, thêu thùa truyền thống đã có từ lâu đời gắn liền với phong tục tập quán và những nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng người Dao.
Để may một bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao cần rất nhiều thời gian và công sức, đòi hỏi họ phải có sự kiên nhẫn và khéo léo.
Do đó, cứ có thời gian nông nhàn, chị Pham lại cùng chị em trong bản tự tay thêu, may những bộ trang phục truyền thống. Buổi sáng trước khi ra đồng hay những lúc tạm nghỉ công việc rẫy nương, các bà, các mẹ lại miệt mài với cây kim, sợi chỉ, tập trung thành từng nhóm cùng thêu thùa, may vá.
Cũng theo chị Pham, việc tập trung từng nhóm để thêu, may vá đã giúp cho mọi người có cơ hội chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm và cùng nhau giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình.
“Ở đây, may vá, thêu thùa như thế được các bà, các mẹ duy trì như một thói quen, một cách gần gũi, thân thuộc. Dường như khi đã cầm cây kim, sợi chỉ lên, người phụ nữ Dao chỉ còn biết đắm mình trong những mũi thêu, giữ cho tâm hồn lạc quan, vô ưu, tạm gác lại mọi nhọc nhằn, vất vả của cuộc sống”, bà Lý Thị Kiều (trú tại thôn Đoàn Kết) cho hay.
Theo ghi nhận, mỗi bộ trang phục của người Dao khác nhau ở hoa văn. Do đó, người thêu luôn cố gắng sắp xếp tỉ mỉ, tinh tế trong việc sử dụng màu sắc, bố cục hoa văn sao cho hài hòa, tươi sáng.
Đáng nói, bộ trang phục của người dân tộc Dao trở nên lộng lẫy, độc đáo hơn bởi những trang sức như vòng cổ, vòng tay, vòng chân, khuyên tai, nhẫn, xà tích… được làm từ nguyên liệu bạc, trạm khắc rất cầu kỳ, tinh xảo.
Ông Nguyễn Minh Tâm, Chủ tịch UBND xã Đắk Wil cho biết, việc giữ gìn và bảo tồn trang phục truyền thống là vô cùng cần thiết, nhất là trong xu thế hội nhập hiện nay. Vì vậy, bảo tồn nét đẹp trang phục của người Dao luôn được chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm.
Đến nay, cứ có dịp giao lưu, biểu diễn văn nghệ, ngày lễ hội hay các dịp như đám cưới, đám hỏi, ngày vui của bản làng… phụ nữ người Dao trên địa bàn lại cùng nhau mặc những bộ trang phục truyền thống lung linh sắc màu. Cứ thế, nét đẹp văn hóa của dân tộc được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Cũng theo Chủ tịch UBND xã Đắk Wil, những người phụ nữ Dao chịu thương, chịu khó tự tay làm nên những bộ trang phục truyền thống đã góp phần vào việc duy trì, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc.
Khánh Ngọc