Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Điều Bá Được, Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), BHXH Việt Nam khẳng định: “Không phải ai nghỉ hưu trước năm 2018 đều có lợi hơn so với người nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi”.
Ông Điều Bá Được, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH, BHXH Việt Nam.
Lý giải cho điều này, ông Điều Bá Được phân tích: Kể từ ngày 1/1/2018 trở đi, cách tính tỉ lệ % hưởng lương hưu có thay đổi so với nghỉ hưu trước năm 2018. Tuy nhiên, điều này chỉ tác động trực tiếp đến một số nhóm đối tượng mà không ảnh hưởng tới tất cả các đối tượng hưởng lương hưu từ năm 2018 trở đi.
Cụ thể, lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 trở đi, luật BHXH 2014 quy định cách tính tỉ lệ % hưởng lương hưu như sau: Đủ 15 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 2%, tối đa không quá 75%.
Như vậy, để đạt tỉ lệ 75% lương hưu, lao động nữ phải có đủ 30 năm đóng BHXH (nghỉ hưu trước năm 2018, lao động nữ có đủ 25 năm đóng BHXH được hưởng tỉ lệ 75%), những lao động nữ nghỉ hưu từ 1/1/2018 trở đi mà chưa đủ 30 năm đóng BHXH, tỉ lệ hưởng lương hưu không đạt mức 75%.
Lao động nam nghỉ hưu từ 1/1/2018 trở đi, cách tính tỉ lệ hưởng lương hưu như sau:
Năm 2018 quy định đủ 16 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH được tính thêm 2%, tối đa không quá 75% (đủ 31 năm đóng BHXH tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 75%).
Năm 2019 quy định đủ 17 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH được tính thêm 2%, tối đa không quá 75% (đủ 32 năm đóng BHXH tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 75%).
Năm 2020 quy định đủ 18 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH được tính thêm 2%, tối đa không quá 75% (đủ 33 năm đóng BHXH tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 75%).
Năm 2021 quy định đủ 19 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH được tính thêm 2%, tối đa không quá 75% (đủ 34 năm đóng BHXH tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 75%).
Từ năm 2022 trở đi quy định đủ 20 năm đóng BHXH bằng 45%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH được tính thêm 2%, tối đa không quá 75% (đủ 35 năm đóng BHXH tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 75%).
Trường hợp nghỉ hưu mà chưa đủ tuổi đời theo quy định của luật BHXH 2014, phải giảm trừ tỉ lệ % do nghỉ hưu trước tuổi (mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi trừ 2%).
Nếu tiếp tục đóng BHXH, mỗi năm đóng BHXH sẽ được tính thêm 2%. Ngoài ra, theo luật BHXH 2014 từ ngày 1/1/2008 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc quy định là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật lao động. Vì tiền lương đóng BHXH cao hơn nên lương hưu sẽ cao hơn.
Liên quan đến tác động của quy định cách tính tỉ lệ phần trăm lương hưu kể trên đối với lao động nam và lao động nữ, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH Điều Bá Được cho biết: “Quy định cách tính tỉ lệ % hưởng lương hưu từ 01/01/2018 trở đi theo luật BHXH 2014 có tác động đến cả lao động nam và lao động nữ.
Sự thay đổi này theo hướng quy định tăng dần theo lộ trình số năm đóng BHXH từ đủ 15 năm đến đủ 20 năm để đạt tỉ lệ 45% và tăng số năm đóng BHXH tương ứng để đạt tỉ lệ hưởng lương hưu tối đa (75%) đối với lao động nam (từ đủ 30 năm lên đủ 35 năm), đối với lao động nữ (từ đủ 25 năm lên đủ 30 năm).
Đồng thời, quy định về độ tuổi nghỉ hưu sớm chặt chẽ hơn theo hướng tăng dần theo lộ trình từ năm 2016, mỗi năm thêm 1 tuổi cho đến khi nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi mà bị suy giảm khả năng lao động từ 61 % trở lên mới đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi; quy định tăng tỉ lệ suy giảm khả năng năng lao động từ 61% lên 81% đối với lao động nam đủ 50 tuổi, lao động nữ đủ 45 tuổi nếu có từ đủ 20 năm đóng BHXH trở lên; quy định tăng tỉ lệ giảm trừ đối với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi từ 1% lên 2% đối với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi (nghĩa là nếu nghỉ sớm trước 5 tuổi thì phải trừ tỉ lệ hưởng lương hưu là 10%)”.
“Một số quy định mới về chế độ hưu trí theo luật BHXH năm 2014 có tác động đến một số đối tượng như phân tích ở trên. Người lao động cần đối chiếu với trường hợp cụ thể của mình để xem xét, quyết định.
Lương hưu phụ thuộc nhiều yếu tố: Giới tính, tuổi đời, thời gian đóng BHXH, mức tiền lương đóng BHXH, thời điểm hưởng lương hưu; điều kiện làm việc; thời gian hưởng lương hưu nên không phải ai nghỉ hưu trước năm 2018 đều có lợi hơn người nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi”, ông Được nhấn mạnh.
Dương Thu
