Đối với người hâm mộ Tuyệt đỉnh kungfu, khó có thể quên hình ảnh bà chủ khu Chuồng Heo, Bao Tô Bà, ghê gớm, đầu đầy lô uốn tóc, miệng ngậm thuốc lá và bước đi nghênh ngang. Với dáng vẻ đó, không ai ngờ bà là cao thủ công phu Sư Tử Hống đã thoái ẩn, vốn nổi tiếng trên giang hồ dưới tên Tiểu Long Nữ (nữ chính trong Thần điêu đại hiệp).
Người đóng vai Bao Tô Bà là Nguyên Thu, tên thật là Trương Chuyển Nam (sinh năm 1948). Những người biết về nhóm Thất Tiểu Phúc và thế hệ kinh kịch - võ thuật lừng danh một thời ở đất Hong Kong không thể không biết tới Nguyên Thu. Bà chính là một trong những sao nữ võ thuật giỏi nhất.
Người đời nói rằng: Nguyên Thu chẳng nổi tiếng tầm cỡ như Dương Tử Quỳnh nhưng xét về thực chiến lẫn tuyệt kỹ võ công thì bà ấy luôn xếp ở vị trí thứ nhất. Bà là thành viên nữ trong nhóm Thất Tiểu Phúc, những môn đệ giỏi nhất của sư phụ kinh kịch Vu Chiêm Nguyên gồm có: Nguyên Long (tức Hồng Kim Bảo), Nguyên Lâu (tức Thành Long), Nguyên Thu, Nguyên Bưu, Nguyên Khuê, Nguyên Vũ, Nguyên Hoa.
Trong giới giải trí này, chỉ duy nhất một người được cả Hồng Kim Bảo và Thành Long gọi bằng "Tỷ" (chị). Cũng chỉ duy nhất một người khiến Châu Tinh Trì khúm núm, e dè. Chuyện là Châu Tinh Trì vốn thần tượng Nguyên Thu từ nhỏ. Trước khi anh nổi danh thì Nguyên Thu đã đóng cả chục phim khác nhau.
Năm 1974, lần đầu tiên bà được chính thức xuất hiện trên màn ảnh khi được đạo diễn Guy Hamilton chọn đảm nhận vai Nara trong The Man with the Golden Gun - bộ phim thứ 9 về điệp viên 007 James Bond - với nghệ danh tiếng Anh Yuen Qiu. Bà được xem là Bond Girl người châu Á đầu tiên trong loạt phim về điệp viên 007. Tuy không có vẻ ngoài hơn người nhưng nhờ tài võ nghệ xuất sắc, Nguyên Thu đã mở ra con đường của một đả nữ trên màn ảnh Hong Kong.
Đáng tiếc, khi sự nghiệp đang “lên hương”, Nguyên Thu quyết định rút lui khỏi làng giải trí để chăm lo cho chồng con. Bà kết hôn vào năm 1985, sau khi hoàn thành bộ phim Đệ tử cũng phát khùng.
Nữ diễn viên từng tiết lộ, đám cưới của bà diễn ra đơn giản, không váy cưới, không tổ chức tiệc và bí mật với báo chí. Chồng bà là nhân viên văn phòng bình thường. Họ quen nhau khoảng 8 tháng trước khi chính thức thành vợ chồng.
Bà có với chồng hai con (một trai, một gái). Mặc dù Nguyên Thu rất trân trọng gia đình, từ bỏ sự nghiệp để chuyên tâm việc nhà, nhưng vợ chồng bà lại không hạnh phúc, thường xuyên xảy ra mâu thuẫn.
Thời đó có tin đồn, chồng Nguyên Thu ngoại tình với một phụ nữ cùng chỗ làm. Khi chuyện này đến tai nữ diễn viên, cuộc hôn nhân của họ chấm dứt. Nguyên Thu nhận quyền nuôi hai con sau ly hôn. Thời gian đó, bà thực sự rơi vào bế tắc đến rơi lệ, vừa đau khổ vì bị phản bội, vừa phải chật vật tìm việc làm. Tuy nhiên, dù cho Châu Tinh Trì từng nhiều lần đến mời bà đóng phim nhưng bà đã từ chối hết lần này đến lần khác lời mời của Tinh Gia.
Năm 2003, tình cờ Nguyên Thu tháp tùng một người bạn đến tham dự casting diễn viên phim Tuyệt đỉnh kungfu. Ngồi bên dưới, bà bắt chân chữ ngũ châm thuốc hút. Thế là đích thân Tinh Gia xách 3 chương kịch bản tới tận nhà Nguyên Thu thuyết phục. Đạo diễn Châu từng kể rằng anh không dám chỉ gọi điện trực tiếp cho chị lớn. Anh phải năn nỉ hết nước "Nếu chị không nhận lời thì em phá sản mất" mới nhận được cái gật đầu của bà.
Trở lại điện ảnh sau gần 20 năm, Nguyên Thu không hề bỡ ngỡ, mà hoàn thành rất xuất sắc vai diễn của mình. Bà hi sinh vóc dáng, tăng hơn 15kg để phù hợp hơn với mô tả nhân vật.
Tuyệt đỉnh kungfu cũng là màn tái hợp cho anh em Nguyên Thu - Nguyên Hoa diễn cặp. Họ vào vai một vợ chồng quái kiệt, vợ là kiểu người hung dữ, có tuyệt chiêu Sư Tử Hống, chồng là người có thói dâm dê, giỏi môn Thái cực quyền. Cả hai trở thành một cặp đôi hoàn hảo, là một trong những nhân vật có tạo hình khó quên nhất trong các phim của Tinh Gia.
Vai diễn Bao Tô Bà đem về giải thưởng Nữ diễn viên phụ xuất sắc của hai lễ trao giải uy tín Kim Mã và Bách Hoa. Nguyên Thu nhận được vô vàn lời mời từ các đạo diễn Đại Lục, thậm chí vào cả vai chính nhưng bà đều hạn chế nhận lời. Bà nói đánh giá vị trí của mình rất rõ ràng và không phù hợp với vai chính. Bà cũng chỉ quan tâm tới chất lượng công việc.
Hiện tại, dù tuổi tác đã cao, nhưng trung bình mỗi năm Nguyên Thu tham gia một phim, cả điện ảnh lẫn truyền hình. thậm chí tham gia luôn webdrama. Năm 2018, Nguyên Thu tham gia vào bộ phim hài gia đình Nhất Gia Đại Sái.
Cuộc sống về già một mình, nhưng ngôi sao Tuyệt đỉnh kungfu có niềm an ủi là hai con đều trưởng thành, khỏe mạnh.
Video: Cảnh Châu Tinh Trì ám sát Nguyên Thu trong Tuyệt đỉnh kungfu.
Quốc Tiệp (t/h)