Ngày 13/11, một bệnh viện ở Long Biên, Hà Nội tiếp nhận và điều trị bệnh nhân N. 48 tuổi (Hưng Yên) nhập viện do lác hoàn toàn mắt trái đột ngột được tuyến dưới chuyển lên với chẩn đoán: Liệt dây thần kinh VI chưa rõ nguyên nhân, theo dõi u não.
Trước đó, bệnh nhân chưa có tiền sử bệnh lý gì đặc biệt, thể trạng gầy. Bệnh nhân cho biết, bệnh diễn biến một tuần với biểu hiện mờ mắt, chóng mặt, đau đầu, nhìn mờ, chảy nước mắt bên trái, mắt trái nhắm không kín, không nhìn ra ngoài bên trái được.
Bệnh nhân được làm các xét nghiệm chẩn đoán và được điều trị tại khoa Nội tổng hợp với chẩn đoán Basedow biến chứng mắt. Qua 10 ngày điều trị bệnh nhân ra viện trong tình trạng hai mắt nhìn và hoạt động bình thường, không còn dấu hiệu nhìn đôi, lác ngoài trái. Hiện tại bệnh nhân vẫn đang được theo dõi và điều trị ngoại trú.
Bác sĩ cho biết, bệnh Basedow là bệnh thuộc bệnh lý tuyến giáp với nhiều tên gọi khác nhau như: Bệnh Graves, bệnh Parry, bệnh cường giáp tự miễn… Bệnh xuất hiện do tuyến giáp sản xuất quá nhiều hóc môn giáp trong máu gây ra những tổn hại về mô và chuyển hóa. Bệnh thường ảnh hưởng đến tuyến giáp, làm phì đại tuyến giáp lên (bướu cổ), gây triệu chứng cường giáp với các triệu chứng như tăng nhịp tim, yếu cơ, mất ngủ hoặc khó ngủ và tính tình dễ bị kích thích.
Bệnh có thể ảnh hưởng đến mắt gây lồi mắt và ảnh hưởng đến các hệ cơ quan khác bao gồm da, tim, tuần hoàn và thần kinh. Độ tuổi thường mắc nhất là từ 20-40, thường gặp nhiều ở nữ giới.
Triệu chứng của bệnh Basedow gồm 3 biểu hiện chính: Bướu giáp, hội chứng cường giáp và biểu hiện mắt. Bệnh biểu hiện khác nhau tùy từng bệnh nhân. Bệnh có khi xảy ra rất nhanh chỉ trong vòng vài tuần hay ít hơn, nhưng thường tăng dần trong nhiều tháng thậm chí nhiều năm trước khi bệnh nhân thấy.
Trong đó, với bướu giáp, tuyến giáp thường lan tỏa tương đối đều, mềm hoặc chắc. Nghe tại bướu có thể phát hiện được tiếng thổi liên tục hay trội hơn ở thì tâm thu. Bướu giáp lớn đôi khi gây chèn ép các cơ quan lân cận. Khoảng 7,4% trường hợp không có bướu.
Riêng hội chứng cường giáp, triệu chứng chính của Basedow do tăng sản xuất quá mức các hóc môn tuyến giáp. Bệnh nhân dễ nóng giận, nói nhiều; vận động nhiều hay mệt, run tay, yếu cơ và có thể teo cơ; tăng tiết mồ hôi tay…
Một số bệnh nhân sẽ có biểu hiện mắt có thể bắt đầu trước hoặc sau khi được chẩn đoán Basedow 6 tháng. Bệnh do thâm nhiễm tế bào Lympho đi kèm với phù nề của các mô ở hốc mắt và sau nhãn cầu gây ra lồi mắt hay còn gọi là bệnh mắt Basedow.
Mặc dù nhiều bệnh nhân chỉ thấy có đỏ mắt hoặc cộm mắt nhưng chỉ có dưới 5% có các biểu hiện nghiêm trọng kéo dài. Do vậy, bệnh nhân có các triệu chứng về mắt cần được thăm khám bởi các bác sĩ mắt và đồng thời cả bác sĩ nội tiết.
Lồi mắt có thể rất nhiều trên những bệnh nhân có bướu cổ nhỏ và ngược lại có thể lồi rất ít trên những bệnh nhân bướu cổ to. Lồi mắt thường xảy ra ở cả 2 mắt, đôi khi rõ rệt hơn ở một bên. Cũng có những bệnh nhân chỉ bị lồi một bên mắt nhưng rất hiếm gặp.
Bệnh Basedow được chẩn đoán dựa vào triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm hóc môn tuyến giáp tăng cao và hóc môn kích thích tuyến giáp.
Bác sĩ cũng cho biết, hiện nay có nhiều phương pháp và phương tiện để điều trị bệnh Basedow như dùng thuốc kháng giáp hoặc phẫu thuật. Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng.
Việc chọn lựa phương pháp nào điều trị hay phẫu thuật thì tùy thuộc kinh nghiệm của thầy thuốc, sự dung nạp thuốc và tuân thủ của bệnh nhân trong quá trình điều trị. Khi thuốc không đáp ứng hoặc đáp ứng kém thì bệnh nhân cần chuyển sang điều trị phẫu thuật.
Đặc biệt những tổn thương lồi mắt trong bệnh Basedow sau quá trình điều trị rất ít được cải thiện triệu chứng lồi, vì vậy cần được phát hiện và điều trị từ giai đoạn sớm.
Phong Linh (tổng hợp)