Nữ chính trị gia người Đức Ursula von der Leyen vừa tuyên bố sẽ tìm kiếm nhiệm kỳ thứ 2 với tư cách là người đứng đầu Ủy ban đầy quyền lực của Liên minh châu Âu (EU). Nếu đắc cử, bà Von der Leyen có thể trở thành chính trị gia quan trọng nhất đại diện cho 450 triệu công dân của khối trong hơn một thế hệ.
Sau 5 năm lãnh đạo khối 27 quốc gia vượt qua nhiều cuộc khủng hoảng, bao gồm đại dịch Covid-19 và 2 năm đầu tiên trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, người phụ nữ quyền lực nhất châu Âu hôm 19/2 đã được Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo Đức (CDU) – chính đảng mà bà là một thành viên – nhất trí chọn làm ứng cử viên cho vị trí hàng đầu.
Lợi thế của bà Von der Leyen, 65 tuổi, trong việc giữ ghế của mình trong cơ quan điều hành EU là Đảng Nhân dân châu Âu (EPP) trung hữu, trong đó bao gồm CDU, dự kiến sẽ vẫn là đảng lớn nhất trong cơ quan lập pháp sau cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào ngày 6-9/6 tới.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg, France, tháng 2/2024. Ảnh: Getty Images
Tuy nhiên, với tâm trạng chính trị ở châu Âu gần đây đang chuyển sang cánh hữu, bà Von der Leyen thừa nhận những thay đổi. “Thế giới hoàn toàn khác so với 5 năm trước”, bà cho biết sau khi nhận được sự đề cử của CDU.
Ngoài ra, ngay cả khi EPP vẫn là đảng lớn nhất sau cuộc bầu cử mùa hè tới, vị trí Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) cũng không được tự động gia hạn. Vị trí này cần nhận được sự chấp thuận của các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên, và đó là một phần trong chuỗi các quyết định về các vị trí hàng đầu của EU, bao gồm người đứng đầu chính sách đối ngoại cũng như Chủ tịch Nghị viện.
Với việc cuộc chiến đang tiếp diễn ở Ukraine và khả năng ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng sau cuộc bầu cử vào tháng 11, các nhà lãnh đạo EU khó có thể thử nghiệm quá nhiều với vị trí lãnh đạo EC.
Là đồng minh thân cận của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel, bà Von der Leyen có thể được coi là lãnh đạo EC nổi bật nhất kể từ thời ông Jacques Delors, một người khổng lồ trong giới chính trị châu Âu, vừa qua đời vào tháng 12 năm ngoái, và được nhiều người tín nhiệm vì đã thiết kế thị trường nội bộ của khối.
Bất chấp khả năng không thể phủ nhận của bà trong việc hành động dứt khoát trong thời điểm khó khăn, phong cách lãnh đạo cứng rắn của cựu Bộ trưởng Đức đôi khi khiến bà bất hòa với các thủ đô EU, những nước mà bà sẽ cần sự ủng hộ để đảm bảo nhiệm kỳ thứ hai. Tuy nhiên, bà Von der Leyen có khả năng nhận được sự hỗ trợ từ Hội đồng châu Âu. Chỉ có Hungary là công khai chỉ trích khả năng lãnh đạo của bà.
Rào cản cuối cùng sẽ là sự chấp thuận của Nghị viện châu Âu. Do đó, còn phải chờ xem sự trỗi dậy của cánh hữu sẽ mạnh cỡ nào trong cuộc bầu cử trên toàn EU vào tháng 6 tới.
Minh Đức (Theo AP, Politico EU)
