Khi tới xã Cổ Đông, thị xã Sơn Tây, TP.Hà Nội, không khó để chúng tôi hỏi thăm gia đình chị Nguyễn Thị Phòng với câu chuyện, hơn 3 tháng trước đây, chồng chị đã hiến xác cho y học.
Vừa tất bật trở về từ phiên chợ chiều, chị Phòng bảo, ngày này những năm trước, chị đi chợ buôn bán mà không phải lo lắng công việc ở nhà. Bởi lẽ, chồng chị, anh Nguyễn Xuân Trường (57 tuổi) quán xuyến tất cả. Nhưng năm nay, tất cả đều đến tay chị.
Hơn 3 tháng trôi qua, chị Phòng bảo, nỗi đau đã nguôi ngoai trong chị khi con gái và cháu về ở cùng, trong nhà có tiếng người, có giọng cười của con trẻ. Hơn nữa, chị cũng suy nghĩ thoáng hơn, chị chỉ coi như anh đang đi chơi xa và anh luôn ở bên gia đình.
Chị Phòng bên di ảnh chồng.
Những ngày ấy, câu chuyện hiến xác cho y học của anh Trường đã từng rúng động làng quê nghèo. Nhiều lời đồn ác ý nói chị Phòng bán xác chồng kiếm được nhiều tiền, đã từng khiến chị khẽ mỉm cười trong cay đắng. Chỉ tới khi, mọi người hiểu căn nguyên câu chuyện, nỗi oan được hóa giải, chị mới thấy lòng nhẹ nhàng. Nhớ lại giây phút nhấc điện thoại gọi về trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người để thực hiện tâm nguyện hiến mô tạng và hiến xác cho y học của chồng trước khi anh từ giã cõi đời, chị Phòng xúc động. Chồng chị ra đi sau khi cuộc gọi ấy kết thúc không lâu.
Theo lời chị Phòng, trong một lần nghe đài, được biết về việc, hiện nguồn mô tạng nước ta khan hiếm, trong khi đó nhu cầu cần được ghép lại quá nhiều, anh Trường đã nung nấu ý định đăng ký hiến mô tạng khi qua đời.
Ngày 21/7/2017, anh tìm tới trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người để đăng ký hiến tạng sau khi qua đời. “Trước khi làm việc đó, anh cũng bàn với tôi. Lúc đầu tôi cũng hoảng sợ và không đồng ý nhưng sau đó anh đã thuyết phục được tôi.
Anh còn bảo: “Em phải dũng cảm lên vì mình mất đi, dù có chôn hay hỏa thiêu thì thân xác cũng không còn. Trên truyền hình có trường hợp, sau khi con trai bị chết não do tai nạn giao thông, người mẹ ở Quốc Oai đã hiến một số bộ phận trên cơ thể con cho y học và cứu được 5 người, trong đó tim của họ cứu được một chiến sĩ ở hải đảo. Nếu mình bị chôn, quả tim ấy cũng không có giá trị nhưng khi hiến cho y học thì hoàn toàn người lại, không chỉ cứu được người mà mình còn làm phúc, nên em cứ yên tâm”. Và anh đã quyết tâm thực hiện ước nguyện của mình”, chị Phòng nghẹn ngào nhớ lại.
Sau khi đăng ký hiến tạng, anh Trường biết tới chuyện hiến xác cho y học để giúp ngành Y thực hiện mục tiêu nghiên cứu khoa học, anh đã tìm tới học viện Quân y để đăng ký làm thủ tục hiến xác sau khi qua đời. Tuy nhiên, khi thủ tục đăng ký hiến xác còn chưa hoàn thành thì anh lâm bệnh nặng.
Chị Phòng cũng bảo với các con, sau này mình sẽ hiến mô tạng cho y học.
Chị Phòng cũng bảo, từ khi lấy anh cho tới nay đã 32 năm nhưng chưa một lần anh phải đi viện. Bệnh phổi đến rất bất ngờ, anh ra đi quá nhanh. Chỉ vài ngày trước khi phát bệnh, anh còn định tuần sau xuống Hà Nội để hoàn thiện thủ tục đăng ký hiến xác. Nhưng không ngờ, chỉ một ngày sau khi nhập viện, anh qua đời.
“Nằm trên giường bệnh, dù không còn sức nhưng anh vẫn yêu cầu tôi quay về quê để xin UBND xã xác nhận vào đơn đăng ký hiến xác để hoàn thành tâm nguyện”, chị Phòng kể lại.
Khi anh Trường mới qua đời, một số thành viên của gia đình không đồng ý với việc hiến xác, mặc dù khi còn khỏe, anh cũng đã nói với mọi người ý nguyện này của mình. Thế nhưng, chị Phòng đã giải thích và thuyết phục mọi người, đó là nguyện vọng của anh muốn cái chết của mình có ý nghĩa… Vậy là hơn 10h đêm ngày 3/10/2017, thi thể của anh Trường được chuyển về học viện Quân y.
“Tôi cũng bảo với các con, sau này mẹ cũng sẽ nối bước của bố, sẽ hiến mô tạng cho y học”, chị Phòng khẽ ngước nhìn di ảnh chồng rồi mỉm cười.
Cũng theo chị Phòng, hiện tại, giác mạc của anh đã được dùng để cấy ghép thành công cho hai người bệnh. Một số bộ phận còn lại, thời gian tới sẽ dùng cấy ghép cho các bệnh nhân khác. Riêng xác anh Trường sẽ thực hiện làm công tác nghiên cứu khoa học y khoa.
Nguyễn Huệ
