Binh sĩ Pakistan hiện diện tại một khu vực giáp biên giới Afghanistan. Ảnh: AFP.
Theo các quan chức Taliban, lực lượng của họ đã mở các đợt phản công có vũ trang nhằm vào quân đội Pakistan, cáo buộc Islamabad đã “xâm phạm lãnh thổ Afghanistan”. Taliban tuyên bố đã chiếm được hai đồn biên phòng của Pakistan ở tỉnh Helmand, báo Anh Guardian đưa tin.
Phía Pakistan cũng xác nhận xảy ra đụng độ tại nhiều điểm biên giới với Afghanistan. “Các tay súng Taliban đã tấn công nhiều khu vực biên giới, chúng tôi đã đáp trả bằng pháo tại 4 vị trí”, một quan chức chính phủ Pakistan nói. “Chúng tôi sẽ không dung thứ bất kỳ hành động xâm phạm nào của Taliban. Quân đội Pakistan đã đáp trả mạnh mẽ, đánh trúng nhiều đồn biên giới ở Afghanistan”.
Phía Pakistan được cho là đã sử dụng pháo, xe tăng cùng nhiều loại vũ khí hạng nặng và hạng nhẹ trong cuộc đụng độ.
Trước đó, vào ngày 9/10, hai vụ nổ xảy ra tại Kabul và thêm một vụ ở phía đông nam Afghanistan. Bộ Quốc phòng thuộc chính quyền Taliban ở Afghanistan cáo buộc Pakistan huy động chiến đấu cơ không kích và do đó “vi phạm chủ quyền lãnh thổ”.
Giới phân tích cho rằng những diễn biến này cho thấy mâu thuẫn biên giới giữa hai bên đã âm ỉ từ lâu. Michael Kugelman, chuyên gia Nam Á tại Washington, nói: “Các cuộc tấn công qua biên giới ngày càng dữ dội, các đợt không kích bất thường của Pakistan ở Afghanistan và phản ứng trả đũa của Taliban đã tạo thành ‘cơn bão hoàn hảo’. Căng thẳng càng trầm trọng khi Taliban vốn không công nhận đường biên giới với Pakistan”.
Islamabad hiện vẫn giữ thái độ im lặng, không xác nhận cũng không phủ nhận vụ không kích, song nhiều lần kêu gọi Taliban ngừng dung túng cho tổ chức Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP) – nhóm bị cáo buộc sát hại hàng trăm binh sĩ Pakistan từ năm 2021. TTP được cho là được Taliban hậu thuẫn và các thành viên được huấn luyện ở Afghanistan.
Người phát ngôn quân đội Pakistan, trung tướng Ahmed Sharif Chaudhry, nói: “Để bảo vệ tính mạng người dân Pakistan, chúng tôi đang và sẽ làm tất cả những gì cần thiết". Ông kêu gọi chính quyền Taliban ngăn lãnh thổ Afghanistan trở thành nơi phục vụ cho các hoạt động khủng bố chống lại Pakistan.
Chuyên gia an ninh Imtiaz Gul tại Islamabad (Pakistan), nói: “Những gì diễn ra trong vài giờ qua là kết quả tất yếu của căng thẳng âm ỉ, đặc biệt sau các đợt tấn công vào nơi ẩn náu của TTP và việc Taliban liên tục từ chối hành động dứt khoát với nhóm này”.
TTP hay còn gọi là Taliban Pakistan là một liên minh của nhiều nhóm vũ trang Hồi giáo dòng Sunni hoạt động chủ yếu ở vùng biên giới Afghanistan – Pakistan. Mục tiêu của TTP là lật đổ chính quyền Pakistan hiện nay vì coi là “phi Hồi giáo” do hợp tác với Mỹ và phương Tây, thiết lập một nhà nước Hồi giáo mới ở Pakistan, giống như Nhà nước Hồi giáo Afghanistan hiện nay do Taliban kiểm soát.
Bên cạnh đó, Afghanistan và Pakistan chia sẻ đường biên dài khoảng 2.600 km được gọi là đường Durand. Đây là di sản từ thời thuộc địa Anh, đến nay vẫn là nguồn cơn của nhiều xung đột do hai bên chưa đạt thỏa thuận biên giới.
Đăng Nguyễn - Guardian