Nguồn gốc tài sản từ nuôi lợn, nuôi gà: 'Vải thưa che mắt thánh'?

Liên quan đến một số ý kiến đề xuất hình sự hóa các tài sản không giải trình rõ nguồn gốc nhằm ngăn chặn và xử lý tình trạng kê khai tài sản không hợp lý, kê khai sai, PGS.TS. Đặng Ngọc Dinh, nguyên Viện trưởng viện Chiến lược và chính sách khoa học công nghệ đề nghị nghiên cứu thận trọng.

Đã có những ý kiến cho rằng, việc giải thích nguồn gốc tài sản từ nuôi lợn, nuôi gà của một số lãnh đạo thời gian qua chỉ là “vải thưa che mắt thánh”. Giải thích như vậy chỉ làm người dân và dư luận thêm buồn. Thực tế rất ít vụ việc kê khai không trung thực tài sản được phát hiện nhờ hệ thống kiểm soát chặt chẽ, đều đặn, mà đa phần do báo chí, dư luận phát hiện.

Nhằm ngăn chặn tình trạng kê khai tài sản sai, kê khai không hợp lý, một số ý kiến đề xuất phải hình sự hóa các tài sản bất hợp pháp, không giải trình rõ nguồn gốc.

Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Dinh nêu quan điểm: “Có thể thông cảm với những đối tượng sở hữu tài sản “khủng” khi họ tìm lý do giải thích. Tất nhiên, nhiều người trải qua quá trình lao động vất vả để làm giàu, cán bộ lãnh đạo xuất thân từ nông dân cũng không phải điều gì khó giải thích. Nhưng nói chỉ để nói vui, còn các cơ quan công quyền khi kiểm tra nguồn gốc tài sản sẽ có căn cứ pháp lý rõ ràng, tài sản từ đâu, giá trị bao nhiêu sẽ được làm rõ".

"Không ai có thể tin lời giải thích về nguồn gốc tài sản như vậy. Nhưng về việc hình sự hóa các tài sản bất hợp pháp, không giải trình rõ nguồn gốc, tôi nghĩ phải nghiên cứu thận trọng, tránh vi phạm sở hữu cá nhân của nền kinh tế thị trường", ông Dinh đề nghị.

Vị chuyên gia cũng nêu quan điểm cá nhân: "Tôi nghĩ cũng cần xem xét lại về đối tượng kê khai tài sản, có cần thiết đến 1 triệu người không? Kê khai đại trà như thế dễ trở thành phong trào và không hiệu quả. Khi diện bắt buộc kê khai tài sản quá rộng, chúng ta không căng sức để xác minh việc kê khai có trung thực hay không. Do vậy, nên làm một cách trọng điểm ở các đối tượng cụ thể.

Thông thường, khi nào tổ chức phát hiện, chỉ đạo phát hiện mới phát hiện ra một số trường hợp kê khai không trung thực, còn chưa có cơ chế tự động phát hiện được các trường hợp kê khai tài sản không rõ ràng. Như thế là không hiệu quả”.

Trước đó, ông Phạm Trọng Đạt, Cục trưởng cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ đã đưa quan điểm cho rằng: "Cần nghiên cứu làm theo Công ước Liên Hiệp Quốc về phòng chống tham nhũng. Việc hình sự hóa các tài sản bất hợp pháp, không giải thích rõ ràng phù hợp với tình hình thực tế hiện nay. Tài sản không giải trình được, theo luật hiện hành còn khó xử lý nên cần nghiên cứu đưa thành luật".

Dương Thu