Theo chuyên gia văn hóa Trần Hữu Sơn, Tết Nguyên Đán, hay còn gọi là Tết cổ truyền của người Việt Nam, là lễ hội quan trọng nhất trong năm, diễn ra vào đầu năm âm lịch, thường vào tháng Giêng. Tết này được tổ chức để tôn vinh tổ tiên, cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng và hạnh phúc.
Tết Nguyên Đán có nguồn gốc từ văn hóa nông nghiệp của người Việt cổ, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên và các lễ hội mùa màng.
(Ảnh minh họa)
Theo truyền thuyết, Tết Nguyên Đán bắt đầu từ thời Hùng Vương, khi các vị vua của Việt Nam tổ chức các lễ hội để cầu cho mùa màng bội thu và đất đai màu mỡ. Tết cũng gắn liền với việc tiễn năm cũ và đón năm mới, với niềm tin rằng vào ngày mùng 1 Tết, mọi người sẽ phải làm những việc tốt, tránh những điều xui rủi để cả năm may mắn.
Tết Nguyên đán là tiễn đưa năm cũ và đón năm mới: Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người chia tay năm cũ, dọn dẹp nhà cửa, làm sạch không gian sống để đón một năm mới đầy hy vọng. Đây cũng là thời gian để các gia đình sum vầy, thăm bà con, bạn bè.
Tết Nguyên đán cũng là dịp để tưởng nhớ tổ tiên: Trong Tết Nguyên Đán, người Việt Nam thường tổ chức cúng gia tiên, thể hiện lòng biết ơn và nhớ ơn những người đã khuất. Đây là một nét văn hóa rất quan trọng trong ngày Tết.
Đây cũng là dịp để chúc phúc, cầu an: Mọi người trao nhau những lời chúc tốt đẹp, hy vọng cho một năm mới an khang thịnh vượng. Việc chúc Tết không chỉ thể hiện tình cảm, mà còn mang ý nghĩa cầu mong sức khỏe, tài lộc và bình an cho tất cả mọi người.
Tết Nguyên Đán cũng là dịp để mọi người thưởng thức những món ăn đặc trưng như bánh chưng, bánh tét, mứt, thịt đông, củ kiệu... Các món ăn này không chỉ ngon mà còn mang ý nghĩa tượng trưng cho sự no đủ và sự sum vầy.
Thời xưa, trải nghiệm Tết là mỗi người tự tay làm những công việc để chuẩn bị cho Tết, như tự gói bánh, làm giò, mổ lợn, trang hoàng nhà cửa. Mọi việc đều được phân vai rất rõ.
Chẳng hạn: Việc gói bánh chưng, người phụ nữ thì ngâm gạo, làm nhân đỗ, con cái ngồi lau lá dong, người đàn ông trong nhà sẽ đảm nhận việc gói bánh chưng. Cả gia đình thay nhau trông nồi bánh và trẻ nhỏ rất háo hức chờ đến lúc những đồng bánh ra lò. Đó là một không khí đầm ấm, sum họp của gia đình….
Tết Nguyên Đán là thời gian để khởi đầu mới, tạo dựng những ước vọng và hy vọng cho một năm hạnh phúc, phát đạt.
Diệu Thu
