Nguy cơ giảm chuỗi cung cấp gỗ nguyên liệu sau bão số 3

Cơn bão số 3 đi qua để lại hậu quả rất lớn, gây ra thiệt hại nặng nề về người, tài sản, cây trồng, vật nuôi, các hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó lĩnh vực sản xuất lâm nghiệp cũng chịu thiệt hại rất lớn.

Diện tích rừng trồng sản xuất gần 170.000 ha bị thiệt hại, làm giảm đáng kể nguồn nguyên liệu phục vụ ngành chế biến gỗ trong thời gian tới. Nhiều cơ sở sản xuất chế biến, xuất khẩu gỗ, lâm sản ở các tỉnh miền núi phía Bắc bị thiệt hại, cần phải đầu tư sửa chữa, khôi phục.

Trong bối cảnh đó, sáng 24/9, Bộ NN&PTNT đã tổ chức hội nghị bàn giải pháp khắc phục hậu quả cơn bão số 3 trong lĩnh vực lâm nghiệp.

Ngành lâm nghiệp chịu tác động nặng nề

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Quốc Trị chia sẻ: "Đổ bộ vào Việt Nam trong nửa đầu tháng 9, bão số 3 được đánh giá là dị thường và bất thường, cả về đường đi của bão, ảnh hưởng của bão. Đồng thời, bão số 3 đã gây mưa lớn trên phạm vi rộng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản, ảnh hưởng cả đời sống và sản xuất".

Trong ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, cơn bão số 3 gây ra những tác động nặng nề từ lĩnh vực thủy sản đến lâm nghiệp, chăn nuôi,... Với lĩnh vực lâm nghiệp, bị ảnh hưởng trong cả chuỗi sản xuất lâm nghiệp, từ cây giống đến phát triển rừng, không chỉ ở thời điểm hiện tại mà cả chu kỳ sản xuất trong thời gian tới.

"Chính vì vậy, đây là cơ hội để bàn về giải pháp để xác định những bước đi khắc phục khó khăn hiện tại để phấn đấu hoàn thành mục tiêu đã đề ra. Đồng thời, giúp cho phát triển rừng, những người làm nghề rừng, lâm nghiệp vượt qua những khó khăn, tạo đà phục hồi, phát triển bền vững trong thời gian tới", ông Trị chia sẻ.

Báo cáo về tình hình xuất, nhập khẩu lâm sản, ông Triệu Văn Lực - Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho biết, 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu gỗ và lâm sản ước đạt 12,15 tỷ USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ. Ngoại trừ thị trường hàn Quốc, Nhật Bản có dấu hiệu giảm nhẹ thì các thị trưởng nhập khẩu chính vẫn duy trì đà tăng trưởng.

Chia sẻ một số khó khăn, thách thức, ông Lực thông tin: "Ngoài những khó khăn, thách thức chung đã được xác định từ trước như biến động địa chính trị, chính sách bảo hộ sản phẩm hàng hóa, hoàn thuế giá trị gia tăng… thì còn khó khăn phát sinh gây ra do bão số 3".

Cụ thể, theo thống kê nhanh của các địa phương, tính đến 16h ngày 23/9/2024, tổng số có 13 tỉnh thiệt hại về rừng với diện tích là 169.588 ha (Diện tích này chưa bao gồm diện tích rừng tự nhiên bị sạt, trượt). Trong đó: 4 tỉnh thiệt hại nặng nhất là Hải Phòng 10.045; Lạng Sơn 19.729 ha; Bắc Giang 26.415 ha và Quảng Ninh 110.713 ha.

Theo thống kê nhanh, chưa đầy đủ của Hiệp hội gỗ và Lâm sản Việt Nam, các doanh nghiệp thành viên của hiệp hội bị thiệt hại do cơn bão số 3 chủ yếu là các doanh nghiệp sản xuất ván dán, dăm gỗ và viên nén gỗ.

Tính đến hết ngày 23/9/2024, số lượng các doanh nghiệp có quy mô lớn bị thiệt hại là 10 doanh nghiệp (3 doanh nghiệp ván dán, 3 doanh nghiệp viên nén gỗ, 4 doanh nghiệp sản xuất dăm gỗ). Ước tính tổng thiệt hại khoảng 35,2 tỷ đồng.

Giá gỗ nguyên liệu giảm sau bão số 3

Ông Triệu Văn Lực đánh giá, trong thời gian tới lượng gỗ nguyên liệu cung cấp trong ngành chế biến gỗ sẽ chịu những tác động. Theo đó, sau bão số 3, việc khai thác, vận chuyển cây bị đổ gãy sẽ rất khó khăn, đẩy chi phí nhân công, vận chuyển lên cao; trong khi giá trị gỗ nguyên liệu từ cây bị đổ gãy giảm.

"Sau cơn bão số 3, giá gỗ nguyên liệu tại tỉnh Bắc Giang ghi nhận giảm khoảng 370 nghìn đồng/tấn, tương đương bình quân mỗi chủ rừng thất thu khoảng khoảng 47 triệu đồng/ha", ông Lực nói.

Đồng thời, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp cũng chỉ ra nguy cơ giảm chuỗi cung cấp gỗ nguyên liệu trong những năm tới. Lý do là bởi các diện tích bị gãy đổ do bão phải trồng lại rừng từ 5-7 năm mới khai thác, dẫn đến lượng gỗ nguyên liệu từ rừng trồng trong nước ước sẽ giảm khoảng 3,5 triệu m3/năm.

Là địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất về diện tích rừng trồng, ông Vũ Duy Văn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ninh chia sẻ: "Ban đầu xác định có nhiều diện tích trồng rừng ngập mặn của dự án đã bị sóng đánh trôi và xô đổ cây rừng trồng. Tuy nhiên, do điều kiện mưa lũ và thủy triều dâng cao nên chưa tiếp cận được hiện trường để đánh giá, xác định được số liệu cụ thể về thiệt hại sau bão".

Ông Văn chia sẻ, lĩnh vực nông nghiệp nói chung và lâm nghiệp nói riêng bị thiệt hại nặng nề sau bão số 3 nhất ở địa phương. Tại Quảng Ninh có 8 công ty lâm nghiệp với diện tích rừng trồng hàng nhìn ha nhưng sau bão chỉ còn khoảng 10.000 ha. Có những công ty sau bão số 3 không còn bất kỳ diện tích rừng trồng nào.

Điều này gây ra nhiều khó khăn trong đời sống, người lao động cũng như chuỗi sản xuất. Trong bối cảnh đó, địa phương đã triển khai ngay các biện pháp khắc phục hậu quả sau bão.

Tuy nhiên, cũng gặp khó khăn do chưa có đối tượng hỗ trợ là tổ chức, doanh nghiệp. Đồng thời, công tác tổ chức khai thác, tận thu rừng. Với diện tích rừng bị ảnh hưởng lớn, diện tích rừng tận thu sẽ rất lớn, đòi hỏi nguồn lực, nhân công với mức chi phí rất lớn. Ngoài ra, các cây đổ cũng chắn toàn bộ các tuyến đường lâm nghiệp - vốn đã bị chia cắt do bão số 3. "Do đó mà đã khó khăn lại càng khó khăn", ông Văn nói.