Đề xuất giảm 50% phí trước bạ ô tô trong nước: Lợi 1 mà hại 10

Không phân biệt hàng nội địa, hàng nhập khẩu

Bộ Tài chính vừa gửi Bộ Tư pháp hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Trong hồ sơ, Bộ Tài chính phân tích rất rõ tác động chính sách giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước thời gian qua đối với cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Bộ Tài chính cũng cập nhật ý kiến tham gia của các bộ, ngành, địa phương trong hồ sơ này. Về cơ bản, các đơn vị nhất trí với dự thảo nghị định. Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương có ý kiến lo ngại về vi phạm cam kết quốc tế.

Liên quan đến đề xuất giảm 50% phí trước bạ ô tô, trao đổi với Người Đưa Tin, TS. Nguyễn Ngọc Tú, chuyên gia về thuế, giảng viên Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội cho biết, Việt Nam hiện là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương, đa phương.

Trong WTO có nguyên tắc là không phân biệt đối xử với hàng hóa của các nước thành viên. Tức là ở nước nào cũng vậy, không được phân biệt giữa hàng nội địa với hàng nhập khẩu, đều cùng hưởng một chính sách như nhau.

Theo ông Tú, thời gian qua nhất là những năm dịch bệnh Covid-19 chúng ta có áp dụng một số chính sách ưu đãi riêng đối với hàng trong nước, đặc biệt trước bạ giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô (giảm 3 lần từ năm 2020 đến nay). Việc giảm này trong thời điểm dịch bệnh thì có thể lý giải được do đặc biệt, áp dụng trong thời gian ngắn.

Trước đề xuất của Bộ Tài chính, ông Tú cho rằng, nếu cứ áp dụng giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, khả năng sẽ có sự phản ứng của một số nước.

"Thông thường phản ứng đơn giản nhất là khuyến nghị với Chính phủ là không được phân biệt đối xử và áp dụng nếu giảm thì giảm luôn đối với hàng nhập khẩu", ông Tú nói.

Bên cạnh đó, cách phản ứng nữa là "có đi có lại", nếu phân biệt đối xử hàng của họ thì khi hàng của chúng ta nhập sang nước họ thì sẽ phân biệt, áp dụng biện pháp "trả đũa". Dựng hàng rào kỹ thuật, gây khó khăn cho hàng hóa.

"Trong trường hợp căng thẳng, nếu khiếu nại mà chúng ta không nghe thì họ khởi kiện ra tòa quốc tế do WTO", ông Tú nêu.

Vị chuyên gia về thuế cho rằng, nếu Việt Nam tiếp tục giảm đối với hàng trong nước lâu dài mà không giảm đối với hàng nhập khẩu thì cũng phải tính đến phản ứng của các nước để phòng ngừa. Nếu bị động sẽ ảnh hưởng đến hàng sản xuất trong nước và đặc biệt là hàng xuất ra nước ngoài.

"Phải tính đến phương án và tác động xấu có thể xảy ra", ông Tú nhấn mạnh.

Chuyên gia về thuế đề nghị nếu giảm lệ phí trước bạ cho hàng ô tô trong nước thì cũng nên giảm cho hàng xuất nhập khẩu.

"Đây là thị trường chung, hàng hóa không có lỗi, nếu thị trường sôi động sẽ kích cầu chung, hàng trong nước phát triển được và hàng nhập khẩu cũng có điều kiện phát triển thì sẽ làm cho thị trường minh bạch, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh giữa hàng sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu", ông Tú cho hay và nhấn mạnh chúng ta tham gia sân chơi chung, không thể bảo hộ mãi được mà phải hài hòa, không nên phân biệt đối xử quá lâu đối với hàng nhập khẩu.

Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Trao đổi thêm với Người Đưa Tin, LS.Nguyễn Văn Hậu – Ủy viên Ban thường vụ, Chủ nhiệm cơ quan truyền thông, Liên đoàn luật sư Việt Nam cho rằng, chúng ta đã ký với các nước một số điều ước quốc tế thì không nên phân biệt đối xử, chúng ta đã hội nhập hóa toàn cầu. Bởi vậy, phải để cho người tiêu dùng của mình được hưởng lợi từ kết quả đã cam kết với các nước.

"Cần phải đặt vị trí của người dân làm trung tâm thì mới xây dựng chính sách thuế. Hiện nay, chính sách thuế của chúng ta khá cao so với các nước, chưa kể các loại phí khác", ông Hậu nói và cho rằng việc đánh thuế phải hài hòa, phục vụ cho Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

"Theo tôi, chúng ta đã cam kết với các nước, ký điều ước quốc tế thì phải tôn trọng, "có đi có lại". Có như vậy mặt hàng của chúng ta đẩy đi qua nước ngoài mới không bị làm khó hoặc bị hạn chế về hàng rào kỹ thuật", ông Hậu nói thêm.

Đây cũng là một trong những nguy cơ chúng ta có thể bị "trả đũa" thương mại. Khi cam kết các hiệp định thương mại thì phải bình đẳng, dựa trên nguyên tắc hai bên hai bên cùng có lợi.

"Áp luật thuế này thì các nước họ cũng sẽ áp lại với mình trong một mặt hàng khác. Do đó, phải làm sao cam kết quốc tế liên quan đến lĩnh vực thuế xuất nhập khẩu trong bất kỳ quốc gia nào chấp nhận hội nhập kinh tế quốc tế đều chấp nhận cam kết quốc tế đó. Nếu chúng ta dỡ bỏ rào cản tự do thương mại, trong đó có thuế thì sẽ thúc đẩy tự do hóa kinh tế toàn cầu", ông Hậu nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia, việc giảm 50% lệ phí trước bạ tuy có kích cầu được tiêu dùng nhưng thực chất sẽ là lợi 1 mà hại 10.

Chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ từng được triển khai để hỗ trợ cho ngành ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước 3 năm 2020, 2022 và 2023. Mỗi lần giảm lệ phí trước bạ với ô tô sản xuất lắp ráp trong nước kéo dài 6 tháng.

Để ứng phó với việc vi phạm cam kết quốc tế, Bộ Tài chính trình Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan rà soát và xây dựng phương án ứng phó trong trường hợp Việt Nam bị khởi kiện vi phạm các cam kết quốc tế.

Bộ Tài chính đã phân tích và rút đề xuất giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô. Chính phủ nên phân tích đánh giá thực tế tham mưu của Bộ chuyên môn để có quyết sách phù hợp.