Edwin Ymsom là một tù nhân bị kết án 15 năm tù vì tội trộm cắp và hiện tại anh ta mới đi được 1/3 đoạn đường. Mặc dù bị tống giam trong nhà tù Iwahig nhưng anh ta vẫn có thể công khai bán bánh kẹo hoặc đậu phộng cho trẻ em ở quanh khu vực bể bơi. Đây là một điều gần như không tưởng đối với một phạm nhân đang thực thi bản án của mình trong tù.
Nhà tù Iwahig ở Philippines là một trong những nhà tù lớn nhất trên thế giới với tổng diện tích khoảng 26.000 ha, gấp đôi Paris của Pháp. Thay vì những bức tường bê tông lạnh lẽo, kiên cố như các nhà tù khác thì Iwahig chỉ bao quanh bởi một hàng rào dây. Đặc biệt hơn, bạn sẽ không bao giờ tìm thấy hình bóng nhân viên an ninh nào trong khu vực nhà tù. Người bảo vệ duy nhất của nhà tù chỉ đứng ở cổng chào với nhiệm vụ đón khách du lịch hoặc thân nhân của tù nhân mà thôi. Không chỉ là một nhà tù giam giữ tội nhân mà Iwahig còn là một địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng của Philippines vì hệ thống kênh rạch khổng lồ, vô cùng độc đáo.
Sau khi được chuyển đến Iwahig, tù nhân sẽ được sắp xếp công việc như chăm sóc cánh đồng lúa, đồn điền cao su, trồng trọt, đánh cá, làm mộc hoặc buôn bán sản phẩm mà bản thân tự làm ra. Số tiền tù nhân thu được sẽ chỉ phải trích lại một phần nhỏ cho chính quyền để duy trì nhà tù, phần còn lại, họ có thể tùy ý sử dụng, đa phần là tích góp cho cuộc sống sau khi ra tù trở nên khấm khá hơn. Đặc biệt hơn, chính quyền cho người dân cho phép người thân đến sinh sống và làm việc cùng họ. Mỗi gia đình sẽ được phân một ngôi nhà nhỏ, một mảnh đất riêng để lao động.
“Tôi đã đâm chết một người đàn ông”, tù nhân Effren Espinosa (36 tuổi) cho biết. “Sau khi bị kết tội và chuyển đến đây, tôi nhận ra trong này còn tốt hơn so với cuộc sống trước kia của mình. Chính phủ và lãnh đạo nhà tù đối xử với chúng tôi vô cùng tốt”.
Kì lạ hơn, mặc dù chỉ mất hơn nửa giờ để có thể chạy thoát khỏi khu vực nhà tù Iwahig nhưng từ trước đến nay, chưa một tù nhân hay gia đình phạm nhân nào quyết định vượt ngục.
“Ý tưởng của nhà tù khi được đưa vào hoạt động là cải tạo phạm nhân, để tù nhân không cảm thấy sự xa cách với cộng đồng. Tôi cho rằng nhiệm vụ chính của nhà tù không chỉ là trừng phạt và còn là giáo dục và cải tạo, phục hồi hành vi, nhận thức của tù nhân”, Giám đốc điều hành của nhà tù Iwahig, Cahah Cruz chia sẻ với Al Jazeera.
Han (theo Al Jazeera)