Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã nỗ lực hết sức để trở thành “người mai mối” trong Thế vận hội mùa Đông, đưa Triều Tiên và Hàn Quốc diễu hành dưới lá cờ chung trong lễ khai mạc và không mệt mỏi trong việc thúc giục các quan chức đến từ Triều Tiên và Mỹ cùng ngồi xuống nói chuyện. Tuy nhiên, khi 16 ngày diễn ra Thế vận hội kết thúc, ông Moon đang phải đối mặt với những khó khăn trong việc tiếp tục giữ cho ngọn lửa hòa bình mới le lói trên bán đảo Triều Tiên không vụt tắt giữa chừng.
Theo tờ New York Times, Tổng thống Hàn Quốc sẽ đứng trước một số lựa chọn khó khăn khi ông cố gắng thực hiện hai mục tiêu: Xây dựng mối quan hệ hậu Thế vận hội với Triều Tiên, đồng thời ngăn chặn sự rạn nứt với chính quyền Trump, khi Mỹ vẫn cứng rắn trong ý muốn gây áp lực lên Triều Tiên, để nước này từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Ông Moon đã nhận được cơ hội trong lời đề nghị bất ngờ của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un về một cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên ở Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Hàn Quốc sẽ phải thuyết phục thêm cả người Mỹ cho mình cơ hội.
Hôm 24/2, tại cuộc gặp với bà Ivanka Trump, con gái của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Moon đã bày tỏ ông muốn cải thiện quan hệ "song song" với nỗ lực phi hạt nhân hóa Triều Tiên. Các nhà phân tích cho biết, một khi Thế vận hội kết thúc, ông Moon sẽ rơi vào tình cảnh bồn chồn cho đến khi nào cái gọi là “cuộc tấn công quyến rũ” của Triều Tiên kết thúc.
"Hàn Quốc và Triều Tiên đều dùng chính Thế vận hội để tác động lẫn nhau", ông Yoo Dong-ryul, Giám đốc viện Dân chủ Tự do Hàn Quốc có trụ sở ở Seoul, nhận định. “Trong khi Triều Tiên muốn làm mềm hình ảnh và làm suy yếu các lệnh trừng phạt quốc tế, Hàn Quốc lại muốn căng thẳng được xoa dịu. Giờ đây, nhiệm vụ khó khăn của Tổng thống Moon mới chỉ bắt đầu khi Thế vận hội vừa kết thúc".
Nếu không có giải pháp cho vấn đề hạt nhân, mối quan hệ giữa hai miền Triều Tiên "cuối cùng sẽ trở lại tình trạng khủng hoảng tương tự trước Thế vận hội", Yoo nói.
Cho đến thời điểm này, Washington và Bình Nhưỡng dường như không chịu đối thoại với nhau. Phái đoàn Triều Tiên, kể cả em gái của ông Kim Jong-un (bà Kim Yo-jong), đã hủy bỏ một cuộc họp với Phó Tổng thống Mỹ, ông Pence ở Pyeongchang sau khi ông từ chối làm dịu đi lời chỉ trích về vũ khí và nhân quyền đối với nước này.
Hình ảnh Phó Tổng thống Mike Pence và bà Kim Yo-jong thậm chí còn không nhìn nhau, mặc dù chỉ ngồi cách vài mét trong lễ khai mạc Thế vận hội mùa Đông vừa qua đã cho thấy sự mâu thuẫn của Mỹ-Triều lớn đến mức nào.
Các nhà phân tích cho biết, Triều Tiên muốn được công nhận là một cường quốc hạt nhân và giành được những nhượng bộ kinh tế để đổi lấy việc không tiếp tục chương trình hạt nhân của mình. Nhưng Mỹ khẳng định sẽ không bao giờ tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán nghiêm túc nào hoặc giảm bớt các lệnh trừng phạt cho đến khi Triều Tiên chủ động từ bỏ hạt nhân.
Thế vận hội Pyeongchang kết thúc đang kéo theo những lo ngại mới.
Vào cuối tuần qua, Tổng thống Trump tuyên bố gói biện pháp trừng phạt mới chống lại Triều Tiên và cảnh báo về các biện pháp khắc nghiệt hơn nữa, nếu chính quyền Kim Jong-un không từ bỏ kho vũ khí hạt nhân. Động thái cứng rắn từ Washington đã có sự đối lập rõ ràng với cử chỉ hòa giải đến từ Seoul.
David Straub, cựu nhà ngoại giao Mỹ đang làm việc tại viện Sejong, Hàn Quốc cho rằng, Washington đang ngày càng thất vọng vì Tổng thống Moon "rõ ràng đi ngược lại nỗ lực của chính quyền Trump nhằm gây áp lực tối đa lên Triều Tiên".
"Điều này có thể dẫn đến một cuộc xung đột nghiêm trọng giữa hai nhà lãnh đạo đồng minh”, Straub phân tích. "Nếu chính quyền Trump hay chính quyền Moon không thay quan điểm cơ bản của họ, thì nguy cơ này càng gia tăng, mối quan hệ giữa hai nước sẽ xấu đi".
Tuy nhiên, Seoul có lý do để vui mừng khi trong những diễn biến mới nhất, Triều Tiên và Mỹ dường như đang cho nhau cơ hội để tiến thêm một bước gần hơn tới các cuộc hội đàm song phương cần thiết.
Trong cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm 25/2, ông Kim Yong-chol, Phó Chủ tịch đảng Lao động Triều Tiên cho biết, mối quan hệ Mỹ-Triều đang phát triển cùng đà phát triển của quan hệ Hàn Quốc-Triều Tiên.
Ông Kim cũng khẳng định, Bình Nhưỡng có “đủ sẵn sàng để tham gia đối thoại Triều Tiên-Mỹ”. Không lâu sau khi thông tin trên được đưa ra, Nhà Trắng nhanh chóng hồi đáp rằng Mỹ sẽ “xem xét” đề xuất của Triều Tiên. “Chúng tôi sẽ xem xét liệu thông điệp của Triều Tiên có thể hiện những bước đi đầu tiên trên con đường phi hạt nhân hóa hay không”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders cho biết trong một tuyên bố.
Đây là cuộc trao đổi công khai đầu tiên giữa Mỹ và Triều Tiên về việc sắp xếp các cuộc đàm phán giữa hai bên. Đồng thời, đây cũng là lần đầu Triều Tiên công khai tuyên bố sẵn sàng đàm phán với Mỹ, sau khi Washington lặp đi lặp lại thông điệp rằng nước này chờ tín hiệu muốn đàm phán từ Bình Nhưỡng.
Diễn biến trên cho thấy những nỗ lực của Tổng thống Moon Jae-in trong việc thúc đẩy đàm phán về vấn đề phi hạt nhân của Mỹ và Triều Tiên đã có kết quả. Tuy nhiên, nhiệm vụ của nhà lãnh đạo Hàn Quốc khi đứng giữa hai dòng nước sẽ đặc biệt khó khăn trong khoảng thời gian tới.
