Nhiều bệnh viện phải "cầu cứu" Bộ Y tế

Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 3/3, báo chí đặt một loạt câu hỏi đối với lãnh đạo Bô Y tế liên quan đến việc thiếu trang thiết bị vật tư, đấu thầu tại các bệnh viện cũng như chảy máu chất xám trong ngành hiện nay.

Nhiều bệnh viện phải "cầu cứu" Bộ Y tế

Về tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế vừa qua diễn ra ở một số bệnh viện, cơ sở y tế, ông Lê Đức Luận - Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến vấn đề này. Trong đó, nguyên nhân đầu tiên là nguồn cung hàng hóa, đặc biệt là trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc có dấu hiệu khan hiếm, giá cả biến động cao.

Ngoài ra, nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân trong thời gian qua cũng có chiều hướng tăng. Trong khi đó, một số hợp đồng cung ứng liên quan hóa chất, vật tư tại các cơ sở y tế trong giai đoạn trước hiện nay đã bắt đầu hết hạn nhưng nhiều gói thầu không tìm được nhà thầu.

Đặc biệt, lãnh đạo Bộ Y tế thừa nhận có tâm lý e ngại trong đấu thầu mua sắm. Điều này cũng là một phần nguyên nhân khiến cơ sở y tế rơi vào thiếu thốn nhiều vật tư.

Vị lãnh đạo này cho biết thời gian qua, Bộ Y tế đã tích cực cùng các bộ, ngành tham mưu Chính Phủ để có giải pháp tháo gỡ, đặc biệt trong lĩnh vực mua sắm trang thiết bị, vật tư, thuốc.

Vừa qua, Bộ Y tế tham mưu báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết 50, cho phép tiếp tục sử dụng giấy phép đăng ký lưu hành thuốc đã hết hạn. Đến ngày 2/3, Bộ Y tế đã gia hạn hơn 9.000 giấy phép này. Như vậy, tất cả thuốc trên thị trường hiện tại đã đăng ký sẽ được tiếp tục lưu hành.

Cũng trong ngày 2/3, Bộ Y tế tiếp tục trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 98, đồng thời tiếp tục kéo dài thời gian hiệu lực của Nghị quyết 144 về đảm bảo trang thiết bị y tế, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh. Các bất cập liên quan việc mua sắm trang thiết bị y tế, thuốc lúc này sẽ được giải quyết.

Không cần nhất thiết có đủ 3 báo giá

Đối với vấn đề vướng mắc về giá, đại diện Bộ Y tế cho hay trước đây, yêu cầu khi đấu thầu là phải có 3 báo giá. Tuy nhiên, thời gian qua có những mặt hàng không có đủ 3 báo giá, nhất là mặt hàng độc quyền. Do đó, Bộ Y tế đã đề nghị có thể chấp nhận chỉ một hoặc 2 báo giá vẫn có thể tiến hành mua sắm.

Về việc lựa chọn mua sắm thiết bị có giá rẻ nhất, lãnh đạo Bộ Y tế nhìn nhận điều này chưa thật sự hợp lý. Theo ông Luận, trang thiết bị y tế dù cùng một cấu hình, nhưng nhà cung cấp, xuất xứ sẽ có giá cả khác nhau. Tuy nhiên, giải pháp cứ lấy giá thấp nhất có thể không đảm bảo chất lượng.

Làm rõ thêm, Thứ trưởng Lê Đức Luận cho biết, với trang thiết bị y tế cùng cấu hình, tính năng giống nhau nhưng xuất xứ, nhà cung cấp khác nhau thì giá khác nhau, nếu chúng ta cứ lấy giá thấp nhất thì có thể sẽ không đảm bảo chất lượng vì vậy Bộ Y tế đang trình theo hướng Hội đồng khoa học của cơ sở y tế sẽ lựa chọn loại nào phù hợp với yêu cầu sử dụng chứ không thể lúc nào chúng ta cũng lấy giá thấp nhất.

Trả lời về thời gian khi nào các vướng mắc này sẽ được khắc phục, lãnh đạo Bộ Y tế khẳng định ngay sau khi các văn bản mới được ban hành, các đơn vị có thể tiến hành đấu thầu mua sắm, vật tư, hóa chất, thuốc... đảm bảo nhu cầu sử dụng.

Thiếu thuốc xảy ra tại nhiều bệnh viện từ giữa năm 2022. Lãnh đạo Chính phủ và Bộ Y tế đã nhiều lần chỉ đạo. Gần đây, nhiều bệnh viện lớn như Bạch Mai, Việt Đức, Chợ Rẫy tiếp tục phản ánh tình trạng này.

Bệnh viện Chợ Rẫy, Bạch Mai không mua được máy móc và hóa chất xét nghiệm, phải gửi bệnh nhân đến cơ sở khác chụp chiếu. Chợ Rẫy thiếu hoặc phải dừng hoạt động nhiều trang thiết bị y tế kỹ thuật cao như: Máy chụp cắt lớp vi tính (CT), máy chụp cộng hưởng từ (MRI), máy siêu âm doppler màu.

Nhiều mặt hàng được Bệnh viện Bạch Mai ký hợp đồng với nhà thầu trúng thầu. Tuy nhiên đến nay hàng vẫn không được giao do giấy phép nhập khẩu hết hạn, ví dụ vật tư ECMO, ống trợ giúp can thiệp động mạch vành, bóng nong động mạch vành.

Lãnh đạo Bệnh viện Việt Đức hôm 23/2 cho biết chỉ đủ hóa chất khí máu dùng một tuần, hóa chất ghép tạng đủ dùng cho hai tuần. Từ 1/3, bệnh viện hạn chế mổ xếp lịch để ưu tiên cấp cứu, chỉ chỉ định xét nghiệm khi thật sự cần thiết, do thiếu vật tư, hóa chất.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết chiều nay (3/3), Phó Thủ tướng Lê Minh Khái họp với một số bộ ngành để sửa Nghị quyết 144 về việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị y tế và thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Nghị định sửa đổi nghị định 98 về quản lý trang thiết bị y tế dự kiến ngày mai được Chính phủ ban hành.

"Sau khi các văn bản được ban hành sẽ cơ bản khắc phục được thiếu thuốc, trang thiết bị y tế, vật tư sinh phẩm", Bộ trưởng Sơn cho hay.

Ngăn "chảy máu chất xám" ngành y

Cũng tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi của phóng viên về tình trạng "chảy máu chất xám" ngành y tế, Thứ trưởng Luận cho biết vừa qua, cơ quan này có tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật khám, chữa bệnh, có hiệu lực từ đầu năm 2024.

Trong Luật mới này, bộ có nhiều quy định tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực khám, chữa bệnh nói chung, bao gồm vấn đề nhân lực ngành y tế.

Hiện nay, các cơ sở y tế công lập, đặc biệt những cơ sở thuộc vùng sâu vùng xa đã được áp dụng phụ cấp 20-70% tùy địa bàn. Một số nhóm nhân viên y tế cũng được hưởng phụ cấp hàng tháng 0,3-0,5% so với mức lương tối thiểu.

Bộ Y tế cũng trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 56/2011- Quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập, theo hướng tăng phụ cấp đặc thù cho y tế cơ sở, đặc biệt vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn.

Một thông tư khác đang được xây dựng là giá dịch vụ khám, chữa bệnh yêu cầu, khác với mức giá khám bảo hiểm y tế. Ngoài ra, khi thông tư về cơ chế xã hội hóa trong cơ sở y tế công lập được thông qua, các bệnh viện sẽ có điều kiện nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nhân viên.

Ngoài ra, Bộ Y tế sắp tới sẽ kiện toàn, sắp xếp đơn vị khám, chữa bệnh do bộ này quản lý, để nâng cao hiệu quả hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, qua đó góp phần cải thiện của cán bộ ngành y tế.