Năm 2021 hết sức khó khăn do dịch Covid-19 kéo dài. Vậy, lượng kiều hối đổ về Tp.HCM như thế nào? Công tác hỗ trợ kiều bào ở nước ngoài hướng về quê hương trong đại dịch ra sao là những nội dung được ông Phùng Công Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài Tp.HCM (OVC) trao đổi với Người Đưa Tin.
Kiều hối năm 2021 tăng so với năm 2020
Hiện nay, Việt Nam và Tp.HCM đang có bao nhiêu kiều bào sinh sống ở nước ngoài, tập trung tại quốc gia, vùng lãnh thổ nào nhiều nhất, thưa ông?
Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng lớn mạnh về số lượng và mở rộng hơn về địa bàn. Nếu năm 2015, có khoảng 4,5 triệu người sinh sống ở 109 quốc gia và vùng lãnh thổ thì thời điểm hiện nay có khoảng 5,3 triệu người sinh sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Vai trò, vị thế và uy tín của cộng đồng trong xã hội sở tại ngày càng được nâng cao; đại bộ phận bà con đã có cuộc sống ổn định, hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại trên tất cả các lĩnh vực.
Theo số liệu thống kê gần đây nhất, Tp.HCM ước tính có gần 2 triệu người Việt Nam ở nước ngoài có liên hệ với Tp.HCM như: có nguồn gốc, có thân nhân tại Tp.HCM; có hợp tác, làm việc hoặc thường xuyên lưu trú tại Tp.HCM. Lượng kiều bào tập trung đông ở các nước như Mỹ, Canada, Úc, khu vực Tây Âu... Có khoảng 50% hộ gia đình ở Tp.HCM có thân nhân là người Việt Nam ở nước ngoài.
Năm 2021 hết sức khó khăn, phức tạp do đại dịch Covid-19 kéo dài, vậy lượng kiều hối của Việt Nam, Tp.HCM như thế nào, có biến động nhiều hay không so với các năm trước đó?
Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Tp.HCM, trong 9 tháng năm 2021, lượng kiều hối đổ về Thành phố này đạt 5,1 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2020.
Tính đến thời điểm hiện tại, lượng kiều hối đổ về địa bàn Tp.HCM đã tương đương 85% của cả năm 2020. Dự kiến, trong năm 2021, lượng kiều hối đổ về Tp.HCM sẽ cao hơn so với năm 2020 (6,1 tỷ USD) từ 10-12%. Thị trường kiều hối chính trong năm nay chủ yếu vẫn là Mỹ, Australia, Canada, châu Âu…
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 kéo dài, người Việt Nam ở nước ngoài trong 2 năm qua gặp khó khăn trong việc đi du lịch, về nước nên nguồn tích lũy có thể cao hơn trước. Dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng theo nhận định có thể phần lớn kiều hối của bà con kiều bào gửi về để hỗ trợ người thân.
Đồng thời, một phần cũng chảy vào các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh trong nước. Điều này không chỉ góp phần hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế Tp.HCM, mà còn là nguồn cung giúp ổn định nguồn ngoại tệ trên địa bàn nói riêng và cả nước nói chung.
Thống kê hàng năm cho thấy, có ít nhất 25% lượng kiều hối đầu tư vào bất động sản. Ngoài giao dịch trực tiếp, đa phần kiều bào nhờ người thân mua nhà đất hoặc đầu tư tại các dự án bất động sản.
Theo nhận định của các chuyên gia, con số kiều hối đầu tư vào bất động sản dự kiến tăng mạnh trong năm 2021. Trong bối cảnh các kênh đầu tư trên thị trường thế giới như vàng, trái phiếu cũng như hoạt động đầu tư sản xuất kinh doanh có xu hướng giảm và bấp bênh trong khi bất động sản đang rất sôi động.
Hỗ trợ kiều bào về nước đón Tết
Năm nay, lượng Việt kiều về Việt Nam, Tp.HCM đón Tết Âm lịch như thế nào? Tp.HCM và đặc biệt là (OVC) đã có những hoạt động nào để chào đón bà con Việt kiều khắp nơi về nước lần này?
Vào dịp Tết âm lịch, nhu cầu được trở về Việt Nam thăm thân, đón Tết cùng với gia đình của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là rất lớn. Theo ước tính, trong 2 quý đầu năm 2022 có khoảng 500.000 khách người Việt Nam ở nước ngoài có nhu cầu về nước. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc mở lại các đường bay quốc tế vẫn phải chờ ý kiến của Chính phủ. Nếu bà con về Việt Nam trong thời điểm này chỉ có thể thông qua các chuyến bay “giải cứu”, vốn hạn chế về số lượng. Bên cạnh đó, giá vé cho các chuyến bay hiện nay theo phản ánh thường có chi phí cao hơn so với bình thường do chỉ chở khách một chiều.
Hàng năm, nhằm thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính quyền Tp.HCM đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài về thăm quê hương, sum họp gia đình và người thân, OVC đều tổ chức các chương trình Họp mặt kiều bào mừng Xuân, các chương trình Lãnh đạo Tp.HCM gặp gỡ kiều bào.
Thông qua những hoạt động này nhằm thông tin đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài những thành tựu kinh tế - xã hội của Tp.HCM. Đồng thời, giới thiệu các công trình trọng điểm và định hướng phát triển của Tp.HCM trong thời gian tới. Mặt khác, trao đổi và lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của kiều bào đang sinh sống tại các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Kiều bào còn được dịp nhìn lại những hình ảnh hoạt động tiêu biểu của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong năm qua và những thành tựu nổi bật của Tp.HCM. Tại buổi họp mặt, cũng sẽ diễn ra chương trình khen thưởng những tập thể, cá nhân, doanh nhân, chuyên gia, trí thức, văn nghệ sĩ kiều bào đã có thành tích xuất sắc trong năm nhằm ghi nhận, động viên, phát huy ngày càng nhiều hơn nữa sự đóng góp tự nguyện, chân tình của bà con kiều bào dành cho Tp.HCM và cả nước.
Thời gian qua, OVC luôn thực hiện tốt vai trò hỗ trợ kiều bào, đặc biệt là trong công tác hỗ trợ các vấn đề liên quan đến thủ tục xuất nhập cảnh, quốc tịch, đăng ký thường trú, hồi hương… Trong giai đoạn dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, OVC đã phối hợp với nhiều đơn vị có liên quan, như: Cục Hải quan, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Sở Ngoại vụ, Sở Y tế, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính của Tp.HCM để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ kiều bào liên quan đến các thủ tục tiếp nhận viện trợ của cộng đồng người Việt Nam tại nước ngoài cho công tác phòng chống dịch của Tp.HCM. Đồng thời, hướng dẫn, hỗ trợ kiều bào tại các quốc gia có nhu cầu về Việt Nam liên hệ với Đại sứ quán Việt Nam tại các quốc gia sở tại để đăng ký, làm thủ tục về nước…
Nếu gặp khó khăn trong các vấn đề thủ tục pháp lý, kiều bào có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan chúng tôi. Căn cứ chức năng nhiệm vụ được UBND Tp.HCM giao, chúng tôi sẽ phối hợp cùng với các sở ngành và đơn vị có liên quan của Tp.HCM sớm giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.
Trong đại dịch Covid-19, kiều bào ta đã đóng góp ý vào công tác chống dịch trên địa bàn Tp.HCM như thế nào thưa ông?
Nhằm phát huy nguồn lực của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cùng Tp.HCM chung tay chống dịch trong tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, OVC đã gửi Thư kêu gọi kiều bào chia sẻ những kinh nghiệm, đóng góp ý kiến, hiến kế cùng Tp.HCM. Theo đó, Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài đã nhận được 23 ý kiến đóng góp của các chuyên gia trí thức, doanh nhân kiều bào đến từ các nước Mỹ, Pháp, Nhật, Ba Lan, Hungary, Đức, Úc, Singapore, Italia, Philippines.
Các góp ý đi sâu vào từng lĩnh vực cụ thể trong công tác phòng chống dịch giúp Thành phố đưa ra những chính sách phù hợp trong giai đoạn hiện nay để vừa đảm bảo khống chế dịch thành công, vừa khôi phục sản xuất, phát triển kinh tế. OVC đã chuyển các góp ý đến Lãnh đạo Tp.HCM và các ngành chức năng để kịp thời có chỉ đạo triển khai phù hợp trong công tác phòng chống dịch.
Tiếp tục trong chuỗi các hoạt động cùng Tp.HCM chung tay chống dịch, OVC đã phối hợp cùng với Ủy ban Nhà nước về Người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao) tham mưu tổ chức 4 buổi tọa đàm trực tuyến với sự tham dự của lãnh đạo Bộ, ngành, Tp.HCM và các chuyên gia trí thức người Việt Nam ở nước ngoài ở các nước: Mỹ, Pháp, Nhật, Ba Lan, Singapore, Italia: “Kinh nghiệm triển khai hệ thống bác sĩ gia đình ở Italia trong việc điều trị bệnh nhân Covid-19 - Tham vấn và hỗ trợ cấp cứu 118 Italia”, “Chuyên gia kiều bào chung sức chống dịch Covid-19 cùng Tp.HCM”, “Chuyên gia kiều bào chung tay vượt đại dịch – vắc-xin made in Việt Nam”, “Kinh nghiệm thực tiễn chữa trị bệnh nhân Covid -19 tại Hoa Kỳ - Thành lập nhóm Bác sỹ tư vấn từ xa cho F0 tại Đồng Nai và Tiền Giang”.
Còn đóng góp về vật chất, có những con số cụ thể không, thưa ông?
OVC đã kết nối, vận động kiều bào đóng góp cho công tác phòng chống dịch đạt nhiều kết quả ấn tượng. Theo đó, kiều bào đã ủng hộ 440.000.000 đồng, 2.000 USD, 500 chai nước xịt khoáng trị giá 100.000.000 đồng, 100 thùng cà phê lon và 20 thùng cà phê hộp Meet More, cà phê trái cây nông sản Việt.
Ngoài ra, còn có 9 tấn gạo, gần 92 tấn rau củ quả, gừng, chanh, sả, trái cây, 340 lít mật ong, 50 thùng mì. Đặc biệt, có kiều bào đã trao tặng 5 suất học bổng, mỗi suất trị giá 200.000.000 đồng, tổng trị trị giá 1 tỷ đồng.
Về trang thiết bị y tế, cób12.000 bộ test kit (trị giá gần 2 tỷ đồng), 2 thùng khẩu trang N95 và 29.000 khẩu trang N95, 100.000 khẩu trang TS95 (trị giá 300 triệu) và 350 phần quà qua Mặt trận Tổ quốc Tp.HCM, HĐND-UBND-MTTQ Tp.Thủ Đức và 21 quận, huyện, Hội phụ nữ, Hội Liên hiệp phụ nữ Tp.HCM, Trung tâm y tế và các bệnh viện Nhi đồng 2, Chấn thương chỉnh hình để hỗ trợ Tp.HCM trong công tác phòng chống dịch.
Xin trân trọng cảm ơn ông!