Vi phạm những lỗi cơ bản
Theo thống kê của phòng Cảnh sát giao thông đường bộ đường sắt Công an tỉnh Đồng Nai, trong 2 tháng đầu năm 2019, cơ quan này đã lập biên bản vi phạm đối với 18.643 trường hợp, trong đó xử phạt 17.959 trường hợp với số tiền khoảng 5,5 tỷ đồng, và tước bằng lái xe có thời hạn 215 trường hợp. Các lỗi vi phạm thường gặp đó là: Quá tốc độ 566 trường hợp, quá nồng độ cồn 272 trường hợp, đi không đúng phần đường 1037 trường hợp...Cũng trong đợt kiểm tra này Cảnh sát giao thông Đồng Nai phát hiện 86 trường hợp tài xế sử dụng bằng lái không hợp lệ.
Còn theo báo cáo của ban An toàn giao thông tỉnh Đồng Nai, trong năm 2018 toàn tỉnh Đồng Nai xảy ra 347 vụ, làm chết 260 người, bị thương 214 người. Thiệt hại tài sản: Hỏng 153 ô tô, 390 mô tô, 11 phương tiện khác; thiệt hại tài sản ước tính hơn 3 tỷ đồng. Trong đó năm 2018 đã xảy ra hơn 50 vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe tải và xe container. Còn trong tháng 1/2019, toàn tỉnh Đồng Nai xảy ra 30 vụ, chết 26 người, bị thương 19 người. So với tháng 12/2018: tăng 1 vụ và tăng 5 người chết.
Theo ban An toàn giao thông Đồng Nai, thời gian xảy ra TNGT chủ yếu là ban đêm từ 18h đến 24h (chiếm 38,3% số người chết). Trong đó, chiếm phần lớn là nam giới (chiếm 78,2% số người chết) với các nguyên nhân có tỉ lệ cao nhất là lỗi thiếu chú ý quan sát (23,2%) và lỗi chuyển hướng sai quy định, tránh vượt sai quy định (chiếm 23,5%). Qua đó cho thấy việc dẫn đến TNGT có thể nói phần lớn vẫn do lỗi chủ quan của người tham gia giao thông, chưa chấp hành nghiêm các quy định khi tham gia giao thông.
Ngoài ra, hệ thống hạ tầng giao thông như hiện nay cũng chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện bảo đảm khả năng quan sát cho người tham gia giao thông vào thời gian ban đêm như: nhiều tuyến đường hiện nay hệ thống chiếu sáng chỉ mở bóng sáng, bóng tắt xen kẽ, đèn chiếu sáng bị hư hỏng nhưng việc sửa chữa không kịp thời, kinh phí đầu tư các thiết bị tăng cường khả năng quan sát, cảnh báo,… còn hạn chế.
Tuyến quốc lộ là tuyến có mật độ phương tiện lưu thông lớn nhất, tập trung nhiều xe ben, xe tải, xe container và xe khách, nhưng một số tuyến như Quốc lộ 1, 20, 56 có mặt đường nhỏ, không đáp ứng được nhu cầu giao thông, các phương tiện phải lưu thông hỗn hợp, dễ dẫn đến TNGT.
Còn các tuyến đường nông thôn có mặt đường nhỏ hẹp, hệ thống hạ tầng giao thông phần lớn chưa được bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn giao thông. Bên cạnh đó, tại địa bàn nông thôn, khả năng tiếp cận các quy định của pháp luật trật tự an toàn giao thông gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Do đó, TNGT trên các tuyến đường này chiếm tỉ lệ cao (hơn 50% số người chết).
Nhiều vi phạm trong đào tạo lái xe
Đồng Nai là một trong những địa phương có năng lực đào tạo lái xe lớn nhất cả nước. Thế nhưng mới đây, Thanh tra bộ GTVT tiến hành thanh tra công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ tại tỉnh này, và qua đó phạt hàng loạt vi phạm trong đào tạo lái xe. Theo đó, loại vi phạm mà các trung tâm đào tạo lái xe bị “thổi còi” nhiều nhất là hệ thống cơ sở vật chất phục vụ đào tạo chưa đảm bảo so với quy định tại Nghị định số 65/2016/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo lái xe ô tô. Cụ thể, như sân tập lái của trung tâm Dạy nghề và Đào tạo lái xe 2 (trường trung cấp Cảnh sát Nhân dân VI Đồng Nai) không đảm bảo tiêu chuẩn.
Một tồn tại phổ biến nữa là công tác tuyển sinh tại nhiều cơ sở đào tạo lái xe được thực hiện thiếu nghiêm túc. Mặc dù, chỉ tiến hành kiểm tra xác suất, nhưng Thanh tra bộ GTVT vẫn phát hiện nhiều đơn vị có một số hồ sơ học viên lái xe không đủ thành phần hồ sơ, hoặc đơn đề nghị học, sát hạch để cấp giấy phép lái xe, bản khai thời gian và chiều dài hành trình lái xe an toàn (đối với học nâng hạng giấy phép lái xe) không đủ thông tin...
Đáng chú ý, có nhiều đơn vị có một số hợp đồng đào tạo lái xe có nội dung không phù hợp như: trích dẫn thông tin của giấy phép đào tạo lái xe không đúng, hoặc căn cứ vào giấy phép đào tạo lái xe hết giá trị sử dụng; địa điểm học thực hành lái xe không có tuyến đường tập lái; thời gian đào tạo không đúng với kế hoạch đào tạo...Các đơn vị dính cả hai lỗi nặng này là trường trung cấp Đinh Tiên Hoàng, trường cao đẳng Công nghệ cao Đồng Nai…
Trong công tác đào tạo, Thanh tra bộ GTVT ghi nhận hiện tượng, nhiều giáo viên không tự ghi chép hoặc ghi chép sơ sài, mang tính hình thức tại sổ lên lớp, giáo án giảng dạy và sổ theo dõi thực hành lái xe. Sổ theo dõi thực hành lái xe in sẵn không có đủ chữ ký của trưởng ban nghề, giáo viên, học viên; ghi chép, phân bổ một số nội dung, thời gian, địa điểm đào tạo không phù hợp với thực tế giảng dạy.
Còn đối với công tác sát hạch lái xe, qua kiểm tra, Thanh tra bộ GTVT phát hiện sở GTVT Đồng Nai phân công sát hạch viên làm Chủ tịch hội đồng Sát hạch, Tổ trưởng tổ Sát hạch một số kỳ sát hạch lái xe không phải là người của cơ quan Quản lý sát hạch lái xe thuộc Sở, không đúng quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 23; điểm a, khoản 2, Điều 24 và khoản 2, Điều 29 Thông tư số 12/2017/TT-BGTVT.
Qua kiểm tra xác suất, bộ GTVT phát hiện có một số kỳ sát hạch lái xe, có thời điểm số lượng người làm việc trong phòng sát hạch lý thuyết nhiều hơn số người theo hướng dẫn thực hiện quy trình sát hạch lái xe mô tô và ô tô của tổng cục Đường bộ Việt Nam. Trong đợt kiểm tra này, Thanh tra Bộ GTVT đã kiến nghị xử phạt vi phạm hành chính trường trung cấp Đinh Tiên Hoàng.
Liên quan đến vấn đề trên, lãnh đạo sở GTVT Đồng Nai cho biết, qua làm việc với đoàn Kiểm tra Thanh tra bộ GTVT về công tác đào tạo, sát hạch, cấp GPLX cơ giới đường bộ, cơ quan có văn bản đề nghị các cơ sở đào tạo thực hiện một số nội dung, nhận xét, kiến nghị của đoàn Thanh tra Bộ. Chỉ đạo Thanh tra sở GTVT kiểm tra công tác đào tạo sát hạch cấp GPLX cơ giới đường bộ đối với trung tâm Dạy nghề lái xe Sài Gòn.
Lãnh đạo phòng Quản lý người lái thuộc sở GTVT Đồng Nai cho biết, toàn tỉnh hiện có 20 cơ sở được phép đào tạo lái xe và 3 trung tâm sát hạch. Lâu nay, sở quản lý các đơn vị này ở góc độ nhà nước như: kế hoạch đào tạo giấy phép lái xe, kế hoạch tổ chức thi sát hạch lái xe. Các cơ sở tư nhân khi tuyển sinh lái xe phải chấp hành thu, và sử dụng học phí đào tạo lái xe theo quy định của pháp luật.
Để công tác giảng dạy, đào tạo lái xe tư nhân đảm bảo chất lượng, thời gian tới sở sẽ có kế hoạch kiểm tra chặt chẽ hơn. Các trung tâm đào tạo lái xe mắc những sai phạm như Thanh tra bộ GTVT kết luận hiện đã khắc phục hoàn toàn.