Anh em nhà Taviani - Ý
Paolo (1931) và Vittorio Taviani (1929) chính là cặp đôi đã giành giải thưởng Gấu vàng danh giá tại LHP Berlin 2012, với bộ phim tài liệu Caesar Must Die (Caesar phải chết). Họ ra đời tại San Miniato, Tuscany, Ý và bắt đầu sự nghiệp với tư cách nhà báo. Năm 1960 hai anh em chính thức tiếp cận điện ảnh cùng với Joris Ivens, bằng bộ phim tài liệu L’Italia non è un paese povero (Ý không phải là nước nghèo). Bộ phim đầu tiên mà hai anh em Taviani chính thức đạo diễn là I sovversivi (Những kẻ lật đổ) năm 1967.
Vinh quang quốc tế đầu tiên đến với anh em nhà Taviani tại LHP Cannes 1977, khi họ giành giải Cành cọ vàng và giải FIPRESCI (giải của Hiệp hội phê bình phim quốc tế) cho bộ phim Padre padrone (Cha và thầy) nói về cuộc đấu tranh của một anh chàng chăn cừu ở vùng Sardinia nhằm chống lại những luật lệ ác nghiệt của xã hội gia trưởng. Năm 1982, họ nhận tiếp giải thưởng lớn của Ban giám khảo cũng tại Cannes cho bộ phim mang âm hưởng truyện cổ tích La notte di San Lorenzo (Đêm Thánh ở Lorenzo).
Phim Caesar Must Die của đạo diễn anh em nhà Taviani - Ý
Trong hơn 40 năm, anh em nhà Taviani luôn cộng tác hòa thuận với nhau trên cương vị đồng đạo diễn, bằng cách thay phiên nhau chỉ đạo các cảnh quay trong phim.
Anh em họ Bành (Pang) - Hong Kong
Hai anh em song sinh nhà Pang gồm Oxide Pang Chun (Bành Thuận) và Danny Pang Phat (Bành Phát) sinh năm 1965 tại Hong Kong. Oxide là anh, bắt đầu sự nghiệp tại Bangkok, làm chuyên viên chỉnh màu tại phòng in tráng phim (telecine colorist) của hãng Kantana Group. Năm 1997, ông thực hiện bộ phim nghẹt thở Who is Running?, và vinh dự được đại diện Thái Lan gửi tham dự Oscar hạng mục Phim tiếng nước ngoài hay nhất. Bộ phim đầu tay này đã gắn chặt ông với thể loại phim kinh dị.
Phim Who is Running của đạo diễn anh em họ Bành (Pang) - Hong Kong
Người em Danny nổi tiếng với tư cách là nhà biên tập phim, từng tham gia trong một số bộ phim Hong Kong nổi tiếng: Phong Vân và loạt phim Vô gian Đạo.
Năm 1999 đánh dấu lần đầu tiên anh em nhà Pang hợp sức viết kịch bản và đạo diễn chung bộ phim Thái Lan Bangkok Dangerous. Bộ phim giành giải FIPRESCI (giải của Hiệp hội phê bình phim quốc tế) tại LHP Toronto năm 2000, và được đề cử giải Phim hay nhất và Biên tập hay nhất của Hội Điện ảnh quốc gia Thái Lan.
Năm 2002, anh em nhà Pang đã làm thị trường châu Á dựng tóc gáy với bộ phim kinh dị rất ăn khách, The Eye (Con mắt âm dương) dẫn đến sự ra đời của 2 bộ phim phần tiếp theo. Câu chuyện độc đáo này đã được Hollywood và Bollywood mua để làm lại.
Không chỉ làm việc ở Hong Kong, bộ đôi này còn thường xuyên làm việc trong ngành điện ảnh Thái Lan. Nhiều người ngạc nhiên với cách làm việc của anh em sinh đôi này. Họ đạo diễn các cảnh quay trong phim độc lập với nhau sau khi đã bàn bạc và thống nhất ý tưởng trong kịch bản. Họ tiết kiệm sức lực bằng cách ngày này Oxide quay, thì ngày khác Danny quay.
Anh em nhà Dardenne
Anh em nhà Dardenne
Hai anh em Jean-Pierre (1951) và Luc Dardenne (1954) sinh tại tỉnh Lìege, Bỉ. Họ bắt đầu làm các bộ phim truyện và phim tài liệu vào cuối thập niên 1970, nhưng lần đầu tiên họ được quốc tế chú ý là vào giữa những năm 1990 bằng bộ phim La Promesse (Lời hứa). Và đoạt giải thưởng điện ảnh quốc tế lớn đầu tiên khi bộ phim Rosetta giành giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes năm 1999. Kể từ đó, tất cả các bộ phim của họ đều được chọn tham dự chính thức tại Cannes và thường giành một trong những giải quan trọng.
Phim Lorna’s Silence của anh em nhà Dardenne - Bỉ
Năm 2005, họ đoạt giải Cành cọ vàng lần thứ 2 cho bộ phim L’Enfant (Đứa trẻ) – chính thức đưa anh em nhà Dardenne vào câu lạc bộ ưu tú gồm 6 đạo diễn từng 2 lần đoạt giải Cành cọ vàng. Năm 2008 bộ phim Le Silence de Lorna (Sự im lặng của Lorna) đoạt giải Kịch bản hay nhất tại LHP Cannes.
Chị em nhà Wachowski - Mỹ
Cha họ là một doanh nhân mang dòng máu Ba Lan. Lana Wachowski (1965) với tên khai sinh là Laurence Wachowski, và Andrew Paul “Andy” Wachowski (1967) là hai chị em được gọi chung là The Wachowskis (trước đây gọi là The Wachowski Brothers, do có lời đồn Lana là người chuyển giới với tên gọi nam là Larry).
Phim The Matrix của chị em nhà Wachowski - Mỹ
Họ khởi đầu sự nghiệp điện ảnh trong vai trò biên kịch của phim hành động Assassins (1995). Năm 1999, chị em nhà Wachowski đã làm thay đổi phim hành động của thế kỷ 21, khi tiếp tục đồng tác giả kịch bản và đạo diễn của “siêu phẩm” The Matrix (Ma trận), và sau đó là hai phần tiếp theo với tổng cộng doanh thu trên 1,5 tỷ USD!
Cả hai cũng đồng thời là những nhà sản xuất “mát tay” - kể cả những dự án mà họ vừa biên kịch vừa đạo diễn. Cặp đôi này hiện đảm trách cả 3 vai trò (kịch bản, sản xuất và đạo diễn) trong bộ phim Cloud Atlas (Tập bản đồ mây), dựa theo truyện của David Mitchell, sẽ ra mắt năm 2012. Trong các dự án, chị em Wachowski mỗi người lãnh đạo ê kíp quay riêng của mình và làm việc song song với nhau.
Anh em nhà Hughes - Mỹ
Albert và Allen Hughes (1972) là hai anh em song sinh chào đời tại Detroit, bang Michigan. Cha là người Mỹ gốc Phi và mẹ là người Mỹ gốc Armenia. Gia đình Aida là những người Armenia gốc Iran đến từ Tehran. Từ khi Albert và Allen Hughes 12 tuổi, bà mẹ đã ủng hộ tham vọng của hai con trở thành nhà làm phim, khi mua cho chúng một máy quay camera.
Sau khi rời khỏi trường trung học, hai anh em song sinh bắt đầu làm các video ca nhạc khi còn ở độ tuổi thanh thiếu niên, đạo diễn cho các nghệ sĩ như Tone Loc và Tupac Shakur. Năm 20 tuổi cả hai đã có cơ hội làm bộ phim đầu tiên tập trung vào giới trẻ da đen, bụi đời, Menace II Society (1993). Phim được sản xuất với kinh phí 3,5 triệu USD và được chiếu ra mắt tại LHP Cannes. Họ không chỉ đồng đạo diễn, mà còn viết kịch bản cùng với Tyger Williams, bộ phim thành công về nghệ thuật lẫn doanh thu và được đề cử giải Tinh thần độc lập (Independent Spirit Award) dành cho phim đầu tay hay nhất.
Phim The Book of Eli của đạo diễn anh em nhà Hughes - Mỹ
Sau khi làm thêm một vài phim về chủ đề những người da đen bần hàn, anh em nhà Hughes đồng đạo diễn phim From Hell (2001), chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Alan Moore nói về những vụ án mạng của tên Jack mổ bụng ở nước Anh thời nữ hoàng Victoria. Bộ phim bị một số nhà phê bình xem là quá bạo lực và đẫm máu, bộ phim phải bị cắt bớt để tránh bị Hiệp hội Điện ảnh Mỹ xếp loại NC-17.
Khi hai anh em hợp sức làm đạo diễn chung với nhau, Allen thường làm việc với diễn viên, còn Albert thì xử lý các mặt kỹ thuật do anh có kinh nghiệm khi học ở khoa điện ảnh của trường Đại học Los Angeles City College.
Anh em nhà Coen - Mỹ
Danh tiếng nhất trong số các cặp đôi đạo diễn là anh em Joel (1954) và Ethan Coen (1957). Cả hai mang dòng máu Do Thái, lớn lên trong cộng đồng Do Thái ở thành phố St. Louis Park, bang Minnesota. Khi còn nhỏ, Joel dành dụm tiền kiếm được từ việc cắt cỏ để mua chiếc máy quay Super 8 do hãng Vivitar chế tạo. Hai anh em cùng nhau làm lại những bộ phim mà họ đã xem trên truyền hình, đứa trẻ hàng xóm đóng vai chính.
Phim Fargo của đạo diễn anh em nhà Coen - Mỹ
Họ nổi lên từ giữa thập niên 1980 cho đến nay, khi đồng viết kịch bản, đạo diễn và sản xuất 15 bộ phim của mình. Bắt đầu có được danh tiếng quốc tế từ Barton Fink (1991), anh em Coen được xem là bộ đôi xuất chúng kể từ phim Fargo (1996) đoạt 2 giải Oscar, và lên đỉnh cao với No Country for Old Man (2007) đoạt 4 giải Oscar, trong đó có giải Phim hay nhất. Với 4 đề cử Oscar trong No Country for Old Men, anh em Coen cùng giữ kỷ lục đạo diễn được đề cử nhiều giải Oscar nhất cho một bộ phim, cùng với Orson Welles (Citizen Kane - 1941) và Warren Beatty (Reds - 1981).
Trong quá khứ, Joel và Ethan Coen đã không được phép đứng tên chung với nhau trong thành phần sản xuất và đạo diễn do quy định của Hiệp hội Đạo diễn Mỹ không cho phép đứng chung tên, nhằm ngăn chặn các vấn đề về bản quyền và quyền sở hữu. Ngoại lệ duy nhất của quy định này: nếu các đồng đạo diễn là một “cặp đôi có uy tín”. Giờ đây, với danh tiếng của mình, anh em Coen đã có thể đứng tên chung với nhau trong thành phần đạo diễn.
Mai Nguyên (theo TGĐA)
