Theo quy định của Công ty cổ phần đào tạo mua bán trực tuyến (viết tắt là MB24), mỗi người muốn trở thành thành viên thì phải mua một gian hàng ảo trên trang web mb24h.vn với giá tiền là 5,2 triệu đồng. Muốn tăng nhanh lợi nhuận thì cần phải mua nhiều gian hàng và lôi kéo được nhiều người khác tham gia. Vì thế, trong số 136.000 người tham gia có rất nhiều người bỏ ra hàng trăm triệu đồng "đầu tư". Giờ đây, khi công ty đóng cửa, có rất nhiều hội viên rơi vào bao nỗi ưu phiền đi cùng nó...
Giờ H không biết đi đâu về đâu
Loay hoay tìm việc...
Còn nhớ, cách đây khoảng 5 tháng H (em họ tôi, trước làm giáo viên) có hẹn gặp tôi tại một quán cà phê. H ăn mặc lịch sự, quần áo bảnh bao và ăn nói rất dễ nghe. H thao thao bất tuyệt về sự tuyệt vời khi tham gia mạng lưới mua bán MB24. Nào là vào đấy sẽ được đào tạo kỹ năng giao tiếp, đào tạo thành lãnh đạo, kiếm tiền nhanh, ổn định, cơ hội làm giàu... Thú thực, lúc đó tôi chưa biết MB24 là gì nhưng vì công việc chính cũng bận rộn, ngốn hết thời gian nên tôi đã từ chối tham gia theo lời mời của H. Sau lần gặp gỡ ấy, dường như chưa muốn từ bỏ ý định mời tôi tham gia, H thường xuyên gọi điện, chat yahoo với tôi để nói về những thành công của H khi tham gia MB24. Suốt mấy tháng đều như vậy.
Từ gần tháng nay, khi báo chí phanh phui về những sai phạm của MB24, rồi lần lượt các lãnh đạo "chóp bu" của công ty này bị bắt, sàn thương mại điện tử với hơn 136.000 thành viên bị sụp đổ. H lại gọi điện mời tôi đi uống cà phê. Khác với dáng vẻ nhanh nhẹn, hoạt bát miệng liên hồi mời chào của ngày MB24 còn "thịnh", H bơ phờ ngồi đối diện tôi với khuôn mặt hốc hác, ánh mắt nhìn xa xăm... H than thở: "Bây giờ em chẳng biết làm sao nữa, làm MB24 được một thời gian, thấy "ngon ăn" em đã xin nghỉ dạy ở trường. Bao nhiêu vốn liếng giành dụm em cũng đem đi mua 5 gian hàng của MB24. Tiền của em mất cũng được, nhưng em lại rủ cả mẹ, vợ chồng anh chị tham gia. Vì tin em mà mỗi người mua 2-3 gian hàng. Giờ đây mất tuốt, em không dám về nhà nữa. Hôm trước em đi nộp hồ sơ xin quay lại trường thì họ không nhận nữa, còn đi sang các trường khác họ đều nhìn em bằng ánh mắt nghi ngại", H đau khổ cho biết.
"Tôi lại về quê làm ruộng..."
Ngoài H, chúng tôi còn gặp gỡ với khá nhiều thành viên của hệ thống này. Theo cách nói của nhiều người, thành viên của MB24 vừa là thủ phạm mà cũng vừa là bị hại trong việc tham gia mạng lưới MB24 và lôi kéo người khác cùng tham gia hệ thống này. Những người chúng tôi từng tiếp xúc thuộc nhiều thành phần, tầng lớp khác nhau, có những người là công chức, giáo viên, nhân viên nhưng cũng có những người là nông dân thực thụ, chưa từng biết đến chiếc máy vi tính là gì. Vì bị lôi kéo, rủ rê của người khác, tin vào giấc mộng giàu nhanh mà nhắm mắt mua gian hàng của MB24. Anh Nguyễn Văn K là một trong những người như vậy. Anh K quê ở huyện Lục Yên, Yên Bái, suốt ngày quanh quẩn với ruộng nương. Tháng 2 vừa rồi, được ông bạn cùng quê rủ xuống Hà Nội làm thợ hồ kiếm thêm tiền trong những ngày nông nhàn. Làm được mấy tháng, tích cóp được hơn 5 triệu, định bụng gửi về cho vợ lo tiền thuốc thang cho bố.
Trong quá trình làm phụ hồ ở công trình nọ, anh K quen thân với một phụ nữ làm kế toán ở công trường. Chị rất quan tâm đến mọi người, trong đó có anh K. Rồi một ngày, chị bảo anh có muốn có một công việc mới nhàn hạ và kiếm được nhiều tiền không. Chị dẫn anh đến gặp một số nhân vật tuyến trên ở MB24. Nghe mọi người "nổ vang trời" về cái lợi, cái được khi mua gian hàng điện tử anh K cũng thấy thích thú. Lại được sự động viên, khích lệ của chị kế toán, anh không ngần ngại dốc toàn bộ tiền tích cóp, rồi vay thêm của ông bạn 5 triệu đồng nữa để mua hai gian hàng.
Vậy là, ngoài nhiệm vụ phụ hồ ban ngày tại công trường, tối tối anh lại đi cùng chị kế toán đến tham dự các buổi hội thảo, tiếp xúc khách hàng, mở rộng hệ thống... dù chẳng biết một tý gì về máy tính chứ chưa nói là thương mại điện tử. Thấy mọi người ai cũng vui vẻ, ai cũng "nổ", ăn mặc thì lịch sự anh cũng thấy trong lòng phấn chấn. Nghe tin anh có thêm công việc nhàn hạ, toàn giao du với người lịch sự, ông bạn cùng quê với anh K cũng tò mò dò hỏi, rồi chạy vạy vay mượn tiền để nhờ anh K mua giúp một gian hàng. Trong khi lo đi gom tiền để đưa cho anh K thì lần lượt các "chóp bu" của MB24 bị bắt. Lúc này họ mới tỉnh ngộ, bạn anh K may mắn chưa mất tiền, còn anh K đang khóc dở mếu dở vì không biết lấy tiền đâu mà gửi về cho vợ lại còn nợ thêm 5 triệu đồng nữa.
"Tôi nghĩ chị ấy cũng là nạn nhân thôi, cũng thấy thương cho chị ấy vì có được bao nhiêu tiền thì dồn vào mua gian hàng rồi. Tôi cố gắng làm thêm để kiếm tiền trả hết 5 triệu đồng tiền nợ rồi sẽ về quê làm ruộng. Có làm có ăn, ở quê khổ cực một chút cũng được. Không mơ mộng làm giàu như vậy nữa", anh K tâm sự trước khi bước vào công trường tiếp tục công việc phụ hồ.
Hà Khê
