Trung tâm kiêm... phòng trọ
Trung tâm giới thiệu việc làm cạnh trường đại học Thương Mại Hà Nội là một căn phòng nhỏ chừng 25m2. Tại đây, hai cô gái trẻ ngồi chờ để tìm công việc liên quan đến nghề kế toán. Căn phòng được bố trí khá sơ sài: Một chiếc bàn gỗ được kê ở cửa ra vào, bên trên có chiếc máy tính, cạnh đó là vài chiếc ghế nhựa - là nơi ngồi chờ của nhiều người xin việc. Phía trong kê một chiếc giường nhỏ và chiếc bếp ga mini cùng với xoong nồi, bát đĩa... Minh - cô bạn đi với tôi thì thầm: "Đây chắc là trung tâm giới thiệu việc làm kiêm phòng trọ rồi, có vẻ tạm bợ quá...".
Hồng Mai - nhân viên của trung tâm cho biết, ở văn phòng này có hai người làm việc, đó là cô và một người tên Khánh nữa, trung tâm được lập gần 1 năm nay do ông Lê Việt Hùng làm giám đốc. Ông Hùng có mối quan hệ rất rộng với các công ty, doanh nghiệp nên có các thông tin nóng về nhân sự, tuyển người, ông đều "kéo" được về văn phòng giới thiệu việc làm. Hồng Mai bảo, ông Hùng ít khi có mặt ở văn phòng lắm, khi nào có thông tin về tuyển dụng từ các công ty, ông đều "đẩy" vào mail (hòm thư điện tử - PV) để các cô lấy xuống đăng trên bảng thông tin tuyển dụng.
Có những thông tin về tuyển dụng gấp thì công ty kia ứng tiền cho trung tâm để tìm người phù hợp, tìm được thì trả hết tiền, hoặc có những công việc thì cả người lao động và công ty đăng tin trả tiền cho văn phòng - thường gọi là tiền môi giới. Do văn phòng chỉ làm việc ban ngày nên ông Hùng đồng ý cho cô và Khánh ở lại đây để đỡ tiền nhà trọ và có người "trông nom" văn phòng.
Nhiều người tìm được việc ở trung tâm môi giới việc làm.
Một địa chỉ khác trên đường Láng là Văn phòng giới thiệu việc làm Thăng Long. Tại đây, Chị Thu - tư vấn viên của văn phòng cho biết, hiện nay, ở đây chỉ giới thiệu những việc làm như giúp việc nhà, gia sư nên có thể tách biệt được hai nhóm người lao động: Đó là sinh viên và những người phụ nữ từ các tỉnh miền Bắc muốn đi làm ôsin.
Chị Thu chia sẻ: "Thời buổi kinh tế khó khăn nên công việc cũng không có nhiều, người dân thắt chặt chi tiêu để tránh phát sinh những khoản không cần thiết nhưng việc giới thiệu gia sư vẫn ăn nên làm ra bởi nhu cầu kèm cặp con em của phụ huynh vẫn có. Văn phòng đã thuê nhiều cộng tác viên, chủ yếu là sinh viên để xem ai có nhu cầu cần gia sư thì đến đây liên hệ với chúng tôi. Chúng tôi cũng "hút" các thông tin tuyển dụng như tạo mối quan hệ thân thiết với những người làm nghề giúp việc, họ sẽ để lại thông tin, khi nào có khách hàng cần người, thì chúng tôi sẽ gọi những người giúp việc đến để khách hàng xem mặt, thử trình độ. Nếu cả hai ưng và muốn làm việc cùng nhau thì hai bên sẽ phải trả tiền công môi giới cho trung tâm. Hiện nay là 500.000 đồng/người. Tức là nếu khách thuê được osin, chúng tôi sẽ thu được 1 triệu đồng".
Tìm thông tin từ... người nhà
Các trung tâm môi giới việc làm nhỏ, chỉ thu hút được các thông tin về nhân sự của các công ty tư nhân, như các vị trí về hành chính, kế toán, thủ quỹ... Muốn có các thông tin tuyển dụng thường xuyên từ các công ty này, nhiều nhân viên trung tâm phải "kết thân" với các vị trí nhân sự tại các công ty đó, để có thông tin gì về tuyển dụng, sẽ được biết đầu tiên. Còn ở các tập đoàn, công ty lớn thì kế hoạch tuyển dụng nhân sự được lên dây cót từ đầu năm, bộ phận nhân sự sẽ liên lạc với các trung tâm giới thiệu việc làm uy tín. Cứ đến ngày, đến tháng là họ gửi thông báo đến các trung tâm, văn phòng môi giới việc làm thân quen để tìm nhân viên ưng ý.
Chị Hà Thu Thủy - Công ty Tư vấn Giới thiệu Việc làm Thành Đạt (Hà Nội) cho biết: "Thời buổi người khôn của khó, nên những thông tin về nhân sự cũng không có nhiều do các công ty đều cắt giảm nhân sự, tiền bạc. Vì thế muốn có những thông tin nóng, các trung tâm việc làm cũng phải có những chiêu riêng, như nhờ vào những mối quan hệ sẵn có, như đi đâu cũng phải rỉ tai bạn bè rằng: Nếu công ty có cần tuyển nhân sự, thì "ới" bên này nhé, hay tạo mối quan hệ thân thiết với các công ty, tập đoàn. Thường các công ty môi giới việc làm lớn hay "kết thân" với các tập đoàn "hoành tráng" để giữ mối quan hệ lâu dài.
Chị Thu Thủy "bật mí": "Làm nghề nào thì "ăn" nghề đấy. Giới thiệu việc làm là công việc không thường xuyên, thường làm theo mùa vụ nên công ty của chị còn kết hợp để đào tạo tiếng Anh và tin học văn phòng nữa. Nhiều khi các mối quan hệ từ người thân cũng có nhiều cái hay, nhiều thông tin về tuyển dụng nhân sự, thuê, đăng tin tìm người giúp việc đều từ... "người nhà" ra hết. Các công ty tuyển dụng hiện nay đều có các website riêng, nhưng người lao động muốn có thông tin chính xác về tuyển dụng đều phải đăng nhập với tên và mật khẩu riêng.
Ngoài tiền đặt trước của công ty khách hàng, trung tâm môi giới còn thu tiền từ mỗi lần khách hàng truy cập bằng mật khẩu từ các công ty internet, vì thế số tiền mà các trung tâm giới thiệu việc làm thu được không nhỏ, đủ để họ trả lương nhân viên, tiền thuê cửa hàng, và tiền "đi ngoại giao" các công ty khác để "hút" các thông tin giới thiệu việc làm.
Có gần 10 năm trong vị trí trưởng phòng nhân sự Công ty cổ phần Xây dựng Hoàng Long, chị Hà Thu cho chúng tôi biết: “Mỗi lần có đợt tuyển nhân sự là công ty tôi lại nhờ đến các trung tâm giới thiệu việc làm. Ngoài đăng tải lên website nội bộ, chúng tôi còn đưa thông tin tuyển dụng cho một văn phòng giới thiệu việc làm trên đường Chùa Láng, Hà Nội để nhiều người biết đến thông tin”.
Trung tâm lập ra từ những người… thất nghiệp! Điều dễ nhận thấy là những trung tâm môi giới việc làm này mọc lên bởi những người... thất nghiệp và không có công ăn việc làm ổn định. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hầu hết, những người làm môi giới việc làm mới chỉ học hết lớp 12, có chút tiền cộng với quan hệ với nhiều tầng lớp trong xã hội là có thể "lập" một trung tâm như thế này. Hồng Mai cho biết, ông Lê Việt Hùng là một tay "chợ đen" chính cống, sau khi học hết lớp 12, ông xoay đủ nghề: Cầm đồ, mua bán bằng giả... Gần đây, ông mở thêm trung tâm môi giới việc làm này để tận dụng các mối quan hệ xã hội. Hồng Mai và Khánh học xong trung cấp Kế toán, chưa xin được việc làm nên cũng vào đây để... làm tạm, chờ lúc xin được việc mới. |
Lạc Thành