Những đứa trẻ sống nhờ giọt máu hồng từ cộng đồng

Hàng trăm bệnh nhân chống chọi với bệnh tan máu bẩm sinh

Thông tin từ Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết, đơn vị đang điều trị cho khoảng 300 bệnh nhân mắc phải căn bệnh tan máu bẩm sinh (thalassemia). Trong số đó, nhiều trẻ em đang phải từng ngày giành giật sự sống, phải truyền máu định kỳ do cộng đồng hiến tặng để duy trì sự sống.

Trường hợp của cháu Giàng Seo Sơn (9 tuổi, trú tại xã Krông Á, tỉnh Đắk Lắk) là một trong số đó. Là con thứ hai trong gia đình có 3 anh em, Sơn chào đời hoàn toàn khỏe mạnh như bao đứa trẻ khác. 

Thế nhưng, đến 10 tháng tuổi, cháu bắt đầu có những biểu hiện bất thường như: răng ố vàng, bụng phình to, người gầy gò, da xanh xao. Kết quả thăm khám tại bệnh viện khiến cả gia đình bàng hoàng khi biết Sơn mắc bệnh tan máu bẩm sinh.

Ngồi bên giường bệnh của con, chị Lý Thị Chi (SN 1998, mẹ cháu Sơn) nghẹn ngào: "Lúc bác sĩ báo tin, cả nhà tôi không tin nổi. Bởi không ai trong gia đình từng mắc bệnh này. 

Dù vậy, mọi người cũng cố gắng giữ vững tinh thần để đồng hành cùng cháu trong hành trình điều trị lâu dài. Trước đây, mỗi tháng tôi đưa cháu vượt hơn 100km đến bệnh viện để truyền máu, nhưng gần đây, cứ 2–3 tuần lại phải đi bệnh viện một lần".

Nhiều năm nay, cháu Lê Thị Bích Thảo (SN 2017, trú xã Ea Nuôl, tỉnh Đắk Lắk) cũng đang chống chọi với căn bệnh tan máu bẩm sinh. Từ khi mới 6 tháng tuổi, Thảo thường xuyên xuất hiện các triệu chứng sốt cao, da vàng và mệt mỏi bất thường. Sau khi được đưa đến bệnh viện thăm khám, bác sĩ chẩn đoán cháu Thảo mắc bệnh tan máu bẩm sinh.

Chị Nguyễn Thị Kim Chung (SN 1991, mẹ cháu Thảo) kể: "Từ lúc phát hiện bệnh của con, tháng nào tôi cũng đưa cháu đến bệnh viện truyền máu. Có đợt, cháu vào bệnh viện đúng lúc ngân hàng máu cạn kiệt nên cả nhà phải huy động người thân, bạn bè đến hiến máu mới có đủ máu truyền cho cháu. Mỗi lần điều trị kéo dài gần 10 ngày. Sự sống của cháu được níu giữ bằng những giọt máu của mọi người hiến tặng".

Dù mái tóc đã bạc trắng theo năm tháng, bà Vũ Thị Tám (75 tuổi, trú tại xã Ea Ô, tỉnh Đắk Lắk) vẫn lặng lẽ đồng hành cùng cháu nội Trần Ngọc Ánh (SN 2013) trên hành trình chống chọi với bệnh tật. Căn bệnh được phát hiện khi cháu gần 2 tuổi.

"Khi mới biết cháu bị bệnh, nhiều người nói với tôi rằng, căn bệnh này có bán hết đất, hết nhà chữa trị cũng không khỏi. Nghe những lời ấy, lòng tôi quặn thắt, chỉ ước gì mình có thể gánh thay nỗi đau ấy cho cháu", bà Tám nghẹn ngào.

Do bố mẹ cháu không có công việc ổn định, phải vất vả làm thuê đủ nghề để lo toan cuộc sống, nên suốt gần 10 năm qua, bà Tám chính là người luôn bên cạnh cháu trong những chuyến đi viện truyền máu đều đặn mỗi tháng. 

"Nhờ có những giọt máu nghĩa tình từ cộng đồng, mà cháu tôi được duy trì sự sống. Thế nhưng, trải qua nhiều năm chống chọi với bệnh tật, Ánh không còn vui vẻ, hồn nhiên như trước. Tôi xót xa lắm, chỉ mong cháu được bình an, sống vui vẻ, khỏe mạnh, hồn nhiên trở lại", bà Tám tâm sự.

Bác sĩ Mai Ngọc Vũ, Khoa Nhi tổng hợp (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên) cho hay, hiện Khoa Nhi tổng hợp đang quản lý và điều trị cho khoảng 300 bệnh nhân thalassemia. Hầu hết các bệnh nhân mắc phải căn bệnh này đều bị thiếu máu. 

Nếu thiếu máu mức độ nặng thì sẽ ảnh hưởng đến nhiều bộ phận như não, tim, khiến sức khỏe bị suy kiệt, nguy cơ tử vong cao nếu không được truyền máu kịp thời.

Trung bình mỗi tháng, mỗi bệnh nhân sẽ vào bệnh viện để điều trị và truyền từ 2-3 đơn vị máu. Có những trường hợp bệnh nhân phải vào viện điều trị sớm hơn so với định kỳ khi bệnh trở nặng và đòi hỏi số lượng máu nhiều hơn, từ 3-4 đơn vị máu mỗi lần truyền. Do đó, nhu cầu truyền máu của các bệnh nhân rất nhiều.

Để đảm bảo hiệu quả điều trị, thời gian qua, Khoa Nhi tổng hợp đã phối hợp với Trung tâm Huyết học Truyền máu tỉnh Đắk Lắk huy động các nguồn máu để truyền cho bệnh nhân. Các nhân viên trong bệnh viện cũng thực hiện chương trình "Giọt máu hồng", nhằm tăng tỉ lệ hiến máu để cung cấp cho những bệnh nhân sớm nhất, tránh những tình huống nguy hiểm.

Với các trường hợp cần truyền máu cấp cứu hoặc có nhóm máu hiếm, Khoa Nhi tổng hợp chủ động phối hợp cùng Trung tâm Huyết học – Truyền máu để nhanh chóng tìm nguồn máu qua nhiều kênh, đảm bảo xử lý kịp thời cho người bệnh.

Giữ dòng máu không ngừng chảy

Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Trần Quang Huy, Giám đốc Trung tâm Huyết học Truyền máu tỉnh Đắk Lắk cho hay, ngoài bệnh nhân mắc bệnh tan máu bẩm sinh, nhu cầu truyền máu còn đến từ nhiều trường hợp sản phụ bị băng huyết sau sinh, tai nạn giao thông và các ca cấp cứu khác. 

Trung bình mỗi tháng, các bệnh viện trên địa bàn tỉnh cần từ 1.500 đến 1.700 đơn vị máu.

Trong khi đó, máu là loại chế phẩm đặc biệt, hiện chưa có dược phẩm nào có thể thay thế được, ngoài máu tiếp nhận từ người hiến về sàng lọc đảm bảo chất lượng an toàn, truyền cho bệnh nhân.

Đáng chú ý, một số trường hợp có nhóm máu hiếm (Rh âm) lại càng khó khăn hơn trong việc tìm nguồn máu phù hợp. Theo thống kê, chỉ khoảng 0,07% người Việt Nam có nhóm máu Rh âm, khiến việc sàng lọc cộng đồng để tìm người có nhóm máu này trở nên vô cùng khó khăn.

Trước thực trạng đó, cách đây 3 năm, tỉnh Đắk Lắk đã thành lập Câu lạc bộ Nhóm máu hiếm nhằm duy trì và hỗ trợ kịp thời nguồn máu đặc biệt này cho người bệnh. Hiện, câu lạc bộ có hơn 50 thành viên tham gia, sẵn sàng hiến máu khi có yêu cầu.

Trung tâm Huyết học và Truyền máu tỉnh Đắk Lắk sẽ đến tận nơi tiếp nhận máu, sau đó mang về phối hợp với Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên sàng lọc, sản xuất để cung cấp cho bệnh nhân trong toàn tỉnh. 

Do thời gian lưu trữ máu chỉ kéo dài không quá 35 ngày, nên việc tiếp nhận máu được tiến hành theo hình thức "cuốn chiếu", phù hợp với nhu cầu thực tế để đảm bảo chất lượng truyền máu đạt hiệu quả cao nhất.

Nhiều chương trình hiến máu được tổ chức nhằm đảm bảo nguồn máu và cung cấp kịp thời cho bệnh nhân vào dịp hè và lễ, Tết... Nhờ những nỗ lực đó, nguồn máu tại Đắk Lắk luôn được duy trì ổn định, góp phần quan trọng trong công tác cấp cứu và điều trị bệnh nhân trên địa bàn.

Khánh Ngọc