Không riêng ở Hà Nội mà hầu hết các thành phố lớn, hiện tượng này diễn ra khá phổ biến. Ban đầu là người già và trẻ nhỏ, giờ đây thanh niên trai tráng cũng sẵn sàng "há miệng chờ sung". Điều này cho thấy sự xuống cấp về mặt lối sống, nhận thức của giới trẻ.
Đua nhau làm... "diễn viên"
Với thân hình gầy gầy, giọng nói run run, đôi tay co quắp và bước chân liêu xiêu, Hùng (Phú Thọ) lại lang thang khắp các chợ quanh vùng mình sống để xin tiền. Mỗi lần có người rút ví ra trả tiền mua hàng, Hùng lại sấn tới đưa đôi tay cố tình co quắp ra để xin tiền: "Cô cho cháu xin một đồng", "Bà cho cháu xin một đồng"... Đối tượng Hùng chọn để xin chủ yếu là phụ nữ cho tiện bề xin xỏ. Nhắm được đối tượng nào, Hùng lại bám sát đến khi họ cho mới buông tha. Bất kể ai khi nhìn vào dáng hình của Hùng cũng đều tặc lưỡi cho để xong chuyện, bởi họ sợ cái hình dáng rách rưới, bẩn thỉu đến ghê rợn của Hùng. Thế nhưng sau giờ "làm việc", Hùng trút bỏ bộ quần áo cũ nát rồi ung dung cùng bạn bè đi chơi.
Khi mọi người quá quen mặt, không cho tiền nữa, Hùng chuyển sang nghề "ăn vạ", "giả ngất" để kiếm tiền. Những hôm mưa gió, chẳng ngần ngại, Hùng chọn những chỗ bẩn thỉu: Vũng nước, bùn đất rồi nằm chắn ngang đường hoặc gục ngay vệ đường. Gặp phải người làng, sau vài câu quát mắng, Hùng mở mắt ra nhìn rồi đứng dậy né mình cho họ đi. Với những người từ nơi khác đến, nhìn thấy Hùng nằm gục cạnh vũng nước, chẳng ngần ngại, nhiều người dừng xe đỡ dậy, bôi dầu, ấn huyệt cho tỉnh rồi muốn đưa anh đi bệnh viện. Gặp phải những người như thế, chẳng ngần ngại, Hùng kể về hoàn cảnh bệnh tật của mình.
"Cháu không có bố mẹ, sống dựa vào sự đùm bọc của bà nội đã già yếu. Giờ kinh tế chỉ trông chờ vào cháu nhưng cháu tật nguyền thế này thì làm được gì. Đã thế cháu lại mắc bệnh động kinh từ nhỏ, mỗi lần trái gió trở trời là lại phát bệnh ngay. Nhà cháu lại nghèo, bữa ăn còn phải lo thì lấy tiền đâu mà mua thuốc..." - vừa nói, Hùng vừa nhỏ những giọt nước mắt mặn mòi lên gương mặt hốc hác, đen đúa khiến ai nghe cũng phải chạnh lòng rút tiền ra cho.
Cậu thanh niên tên Phong được mọi người cho ăn trên đường Thái Thịnh.
Ở trình độ "diễn" cao hơn phải kể đến chàng trai có tên Tống Văn Phong, sinh năm 1985, quê Nam Định. Phong chỉ cần tiền chứ không cần khán giả như những diễn viên thực thụ bởi cậu sợ lỡ gặp phải khán giả cũ thì lộ. Vì vậy Phong liên tục hay đổi chỗ "diễn", lúc ở bến xe Hà Đông, lúc ở ngõ Thái Thịnh... với một kịch bản: Dù bị tàn tật nhưng không muốn làm gánh nặng của cả gia đình nên quyết tâm ra Hà Nội tìm việc.
Với cái bộ dạng yếu ớt, bàn tay phải tàn tật, không chỗ nào muốn nhận Phong. Lang thang khắp nơi để tìm việc, Phong bị kẻ xấu móc trộm hết tiền. Không có tiền để về, cậu tiếp tục lang thang tìm việc mong có được tiền về quê nhưng không được. Đói khát, đi đến ngõ Thái Thịnh, cậu ngất xỉu ở đấy. Mỗi khi ai hỏi sao không xin ăn, cậu cúi mặt nói nhỏ "xấu hổ nên em chẳng dám xin".
Rồi Phong kể cho mọi người cái hoàn cảnh đáng thương cũng như tấm lòng "hiếu thảo" của mình với bố mẹ. Thuở bé, vì nghịch ngợm, cậu bị điện giật (do trèo lên cột điện cao thế bắt chim) khiến tay phải bị co quắp, teo lại. Mặc cảm về sự tàn tật của mình, Phong không đi học nữa, mà ở nhà phụ giúp bố mẹ. Nói là phụ giúp nhưng thực chất, Phong không thể giúp gì cho gia đình. Trong thâm tâm, Phong biết mình là gánh nặng của gia đình, thế nhưng cậu chẳng thể làm gì được. Lớn lên, chứng kiến cảnh mẹ bị hàng xóm bắt nạt, gia đình cũng không dư giả cho mấy, cậu quyết tâm ra Hà Nội kiếm việc làm.
Nghe Phong kể về hoàn cảnh của mình cộng thêm việc Phong bị ngất do đói mà cũng không ngửa tay xin ăn, rất nhiều người cảm phục tấm lòng đã giúp đỡ Phong về tiền bạc. Thế nhưng có ai ngờ, "kịch bản" ấy Phong đã diễn khá nhiều ở những chỗ khác nhau quanh thủ đô Hà Nội.
"Đốt tiền" cho đỏ đen và rượu
Hùng sinh ra trong một gia đình thuần nông, cuộc sống khá ổn định. Thế nhưng ngay từ nhỏ, Hùng đã thích đua đòi theo chúng bạn. Mới mười mấy tuổi đầu, Hùng đã biết hút thuốc và đánh nhau nhiều như cơm bữa nên bị đuổi học. Lớn hơn, cậu thích lô đề, bài bạc.
Hùng quan niệm, lao động vất vả, cực nhọc mới được vài triệu đồng chẳng bằng việc "chiều gieo tối gặt", chỉ cần 10.000 đồng cũng có ngay 700.000 đồng, "ngồi mát ăn bát vàng".... Mọi công việc trong nhà, Hùng đều không động đến, kể cả việc cơm nước mỗi khi cả nhà đi làm về muộn. Thấy vậy, bố mẹ Hùng quyết tâm tìm vợ cho Hùng với hi vọng Hùng sẽ tu chí làm ăn. Ngược lại, sau khi có vợ, có con, Hùng vẫn luôn cho mình cái đặc quyền bắt người khác phải phục vụ.
Không phải làm gì, phần lớn thời gian Hùng dành cho việc nhâm nhi rượu. Mỗi lần say, Hùng lại đập phá đồ đạc, chửi mắng vợ con không thương tiếc. Ngày nào cũng như ngày nào, người dân quanh xóm Hùng ở lại nghe thấy tiếng chửi bới của Hùng vang vọng trong đêm. Mỗi lần như thế, hàng xóm của Hùng chỉ biết đóng kín cửa với hi vọng cái âm thanh kia không lọt vào nhà họ.
Chị Minh, hàng xóm của Hùng cho biết: "Gần như ngày nào chúng tôi cũng phải nghe tiếng chửi bới của Hùng trong đêm. Mới có hơn 20 tuổi đầu, thanh niên trai tráng, sức dài vai rộng không chịu khó làm ăn, suốt ngày chỉ biết đốt tiền cho "ma men thôi". Ăn chơi nhiều, hết tiền, lại nợ nần chồng chất, bị đòi nợ nhiều, Hùng trốn xuống Hà Nội. Đến nơi, Hùng không biết sẽ phải làm công việc gì bởi từ bé đến lớn, Hùng chưa bao giờ phải làm gì. Ngồi trong công viên, thấy nhiều người ăn xin, Hùng quyết định theo nghề".
Cũng theo lời chị Minh, Hùng là một người hoàn toàn khỏe mạnh, không bị tàn tật hay bệnh động kinh gì hết. Đôi tay Hùng bị co quắp là do ngày nhỏ Hùng ngã chống tay vào nồi canh nóng nên bị co lại chút ít (việc co hẳn, không cử động được là do Hùng cố ý làm vậy để xin sự thương cảm của mọi người-PV). Hùng có gia đình, vợ con đàng hoàng chứ có côi cút gì đâu.
Còn Phong, sau khi ngất xỉu trên đường Thái Thịnh, được mọi người giúp đỡ tiền, cho ăn và đưa ra bến xe để về quê. Thế nhưng những người đã từng giúp đỡ Phong đâu ngờ đấy chỉ là màn kịch quá "xuất sắc" do Phong dựng lên để đánh lừa mọi người (trước đó Phong đã diễn ở một số nơi: Hà Đông, Thành Công...). Hành động này của Phong khiến cho nhiều người lắc đầu ngán ngẩm: Giả dạng đói khổ xin tiền là "nghề mới nổi" của giới trẻ?
Chẳng cần phải diện những bộ quần áo bẩn thỉu, nhếch nhác, ăn mặc đẹp, khoác thêm chiếc ba lô to đằng sau, nhắm đúng chỗ đông người qua lại rồi diễn. Mỗi lần diễn như thế, "diễn viên" đút túi vài trăm nghìn đồng, thậm chí vài triệu đồng là chuyện bình thường. Thế nên, chẳng phải đi làm cho mất mồ hôi, một số thanh niên khỏe mạnh tìm đến nghề "diễn viên đường phố" với những vai diễn nghèo khổ để kiếm tiền triệu.
Hồng Mây
