“Tục tẩy trần đêm tất niên” (tắm nước lá mùi già) là nét văn hóa truyền thống được nhiều người gìn giữ và duy trì cho đến ngày nay. Theo đó, những bậc cao niên trong nhà thường nhắc nhở con cháu mua lá mùi già về đun nước tắm vào ngày cuối cùng của năm cũ.
Cây mùi để nấu nước tắm phải là loại mùi già đã trổ hoa, kết trái, thân cây đã chuyển từ màu xanh sang nâu tía, khi nấu lên có mùi thơm nồng nàn, cay cay, rất đặc biệt. Người xưa quan niệm, việc tắm nước lá mùi già vào ngày cuối năm là để xua đuổi những điều không may trong suốt một năm và để đón niềm vui, điều may mắn trong năm mới.
Không chỉ có ý nghĩa văn hóa, tắm nước lá mùi già còn mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Lá mùi có vị cay, tính ấm, có tác dụng lưu thông khí huyết, giải tỏa căng thẳng thần kinh, phục hồi sức khỏe. Vì thế nước lá mùi rất thích hợp đối với những người bị suy nhược thần kinh, trầm cảm, đau nhức nửa đầu, căng thẳng. Nhiều nghiên cứu cho thấy tinh dầu rau mùi chứa chất chống ôxy hóa, có tác dụng trong trường hợp nhiễm siêu vi và vi trùng đường hô hấp, tiêu hóa, viêm đường tiểu.
Mỗi khi tắm bằng nước lá mùi già hay hạt mùi, cơ thể sẽ nóng lên và toát mồ hôi giúp chúng ta cảm thấy sạch sẽ, khoan khoái, da sạch hơn, tiêu diệt vi khuẩn, phần nào cũng có tác dụng phòng chống các bệnh truyền nhiễm.
Để có được nồi nước tắm cho cả nhà, trước tiên bạn rửa lá mùi sạch sẽ, không để nát lá rồi cho vào nồi nước đun với chút gừng đập giập. Sau khi nước sôi, lọc lấy nước đổ ra chậu, thêm một chút muối, hòa loãng với nước ấm và đem sử dụng.
Chỉ cần khoảng 2 bó mùi già chúng ta đã có một nồi nước tắm to, mùi hương nhẹ nhàng, dễ chịu để cả gia đình cùng “tẩy trần” trước thềm năm mới.
Tuy nhiên, không phải ai cũng nên tắm loại nước có mùi thơm đặc trưng này. Theo đó, những nhóm người sau không nên tắm nước lá mùi đế tránh gây hại đến sức khoẻ:
Người bị bệnh viêm da
Những người đang mắc bệnh liên quan đến da như viêm da cơ địa, da trầy xước, bong tróc da, nhiễm trùng da… không nên tắm lá mùi nói riêng và các loại nước lá nói chung vì có thể làm cho vùng da bị tổn thương bị đau đớn, nóng rát, khiến tình trạng bệnh càng trở nên nghiêm trọng.
Trẻ nhỏ
Trẻ nhỏ có làn da rất nhạy cảm, mong manh nên sẽ không tránh khỏi chuyện dị ứng khi tắm lá. Hạt mùi, lá mùi chứa nhiều tinh dầu nên có tính kích ứng da cao. Hơn nữa trong khi tắm, việc kỳ cọ có thể gây trầy xước da; hoặc da trẻ bị phát ban nhiều, trầy xước, lở loét… sẽ làm bệnh nặng hơn, rất dễ dẫn đến nhiễm trùng, nguy hiểm.
Người mắc sởi thời kỳ toàn phát hoặc đã bị biến chứng đường hô hấp
Không dùng hạt mùi, rau mùi khi sởi đã mọc đều, thời kỳ toàn phát và hồi phục của bệnh sởi. Đặc biệt trường hợp bệnh sởi bị biến chứng ở đường hô hấp như viêm phổi, việc hít quá nhiều tinh dầu từ hạt mùi, lá mùi tỏa ra trong nước tắm sẽ làm bệnh tiến triển xấu đi, có thể dẫn đến suy hô hấp.
Ngoài ra không tắm lá mùi già khi vừa ăn no vì làm mạch máu căng lên, dễ dẫn đến thiếu máu ở khoang bụng, ở tim, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, gây chóng mặt, tim đập nhanh. Cũng không nên tắm khi bụng trống rỗng vì có thể bị suy kiệt, ngất xỉu. Không tắm trước khi đi ngủ, nhất là khi cơ thể khó chịu, mệt mỏi. Nhiệt độ nước tắm không nên quá cao vì có thể khiến gây hoa mắt, chóng mặt do thiếu máu ở tim, não.
Lưu ý không nên tắm nước lá mùi quá đặc, có thể pha loãng bằng cách hòa thêm nước ấm hoặc nước mát để tắm được thoải mái hơn. Nên rửa lá mùi thật sạch trước khi nấu nước tắm để loại bỏ các tạp chất, vi khuẩn thường bám trên bề mặt lá.
Minh Hoa (t/h)