Điều kiện hưởng lương hưu năm 2023
Theo quy định tại Điều 54 Luật BHXH 2014 (được sửa đổi bởi điểm a khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động 2019) thì điều kiện hưởng lương hưu năm 2023 như sau:
(1) Đối với người lao động tham gia BHXH bắt buộc làm việc trong điều kiện lao động bình thường đáp ứng đủ 2 điều kiện sau:
- Khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
- Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định, đối với lao động nam từ đủ 60 tuổi 9 tháng và lao động nữ từ đủ 56 tuổi.
(2) Đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện
Điều kiện hưởng lương hưu đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện theo quy định tại Điều 73 Luật BHXH 2014 (sửa đổi bởi điểm c khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động 2019) cụ thể:
- Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định: lao động nam đủ 60 tuổi 9 tháng, lao động nữ đủ 56 tuổi
- Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên
Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi theo quy định để hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
(3) Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc đáp ứng điều kiện:
- Có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH
- Đủ 56 tuổi.
Trong điều kiện lao động đặc biệt người lao động được nghỉ hưu trước tuổi.
Thời gian nghỉ hưu trước tuổi có thể từ 5 năm đến 10 năm quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật BHXH 2014 (được sửa đổi bổ sung bởi Điều 219 Bộ luật Lao động 2019).
Lương hưu bị cắt khi nào?
Theo Luật BHXH năm 2014, người hưởng lương hưu sẽ bị cắt lương hưu trong một số trường hợp.
-Cắt lương hưu khi người lao động qua đời
Theo Mục 4 Chương III và Mục 1 Chương IV Luật BHXH năm 2014, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí sẽ được giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đến trọn đời.
Người này chỉ bị tạm dừng hưởng lương hưu, cắt lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật này bao gồm: Xuất cảnh trái phép; bị Toà án tuyên bố là mất tích; có căn cứ xác định việc hưởng bảo hiểm xã hội không đúng quy định của pháp luật.
Lương hưu sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp tục chi trả khi người xuất cảnh trở về định cư hợp pháp hoặc khi có quyết định hủy bỏ tuyên bố mất tích hoặc khi người lao động đáp ứng đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, nếu người lao động qua đời, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ dừng chi trả lương hưu mà thay vào đó, sẽ thực hiện giải quyết chế độ tử tuất khi thân nhân người lao động yêu cầu.
-Người lao động đang hưởng lương hưu ra nước ngoài để định cư mà có nhu cầu hưởng trợ cấp 01 lần thay cho lương hưu
Theo Điều 65 Luật BHXH năm 2014 và khoản 1 Điều 21 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, người đang hưởng lương hưu hằng tháng ra nước ngoài để định cư vẫn được tiếp tục được chi trả lương hưu.
Tuy nhiên, nếu người này có yêu cầu hưởng trợ cấp 1 lần thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ chi trả trợ cấp 1 lần và cắt lương hưu hưu hằng tháng đang hưởng.
Người bị cắt lương hưu được thay thế bằng quyền lợi gì?
Theo quy định hiện hành, tùy vào trường hợp bị cắt lương hưu mà người hưởng sẽ được thay thế bằng các quyền lợi khác nhau. Cụ thể như sau:
-Trường hợp bị cắt lương hưu do người lao động qua đời, thân nhân của người lao động đó được hưởng chế độ tử tuất.
Chế độ tử tuất được hưởng bao gồm: Trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất.
Trợ cấp mai táng = 10 x Mức lương cơ sở (theo Điều 66 và Điều 80 Luật BHXH).
Trợ cấp tuất bao gồm: Trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng.
Theo Điều 69 và Điều 70 Luật BHXH, thân nhân người lao động sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng (tùy đối tượng cụ thể) nếu trước đó người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì thân nhân chỉ được trợ cấp tuất 1 lần (theo Điều 81 Luật BHXH).
-Trường hợp bị cắt lương hưu do đi định cư nước ngoài thì được nhận trợ cấp 1 lần.
Căn cứ khoản 2 Điều 65 Luật BHXH, người đi định cư nước ngoài được hưởng trợ cấp 1 lần như sau:
Trợ cấp 1 lần = (1,5 x Mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số năm đóng BHXH trước 2014) + (1,5 x Mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số năm đóng BHXH từ 2014) - (0,5 x Mức lương hưu hằng tháng đang hưởng x Số tháng đã hưởng lương hưu).
Mức trợ cấp thấp nhất bằng 3 lần mức lương hưu hằng tháng đang hưởng.
Minh Hoa (t/h)