Cứ đào lên là thấy thuốc trừ sâu
Theo phản ánh của người dân sống gần khu vực nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật của công ty CP Nicotex Thanh Thái (Cẩm Thủy, Thanh Hóa) thì từ năm 1997, khi công ty này đi vào hoạt động thì họ phải sống trong ô nhiễm bởi mùi hoá chất độc hại bốc lên nồng nặc.
Trên đất nhà máy của công ty Nicotex, cứ đào lên là thấy thuốc trừ sâu.
Người dân còn “tố” công ty này đang chôn hàng tấn hóa chất thải xuống lòng đất trong khuân viên gây ô nhiễm nguồn nước ngầm, nguy cơ trở thành “làng ung thư” sau này.
Trước thực trạng ô nhiễm trầm trọng mà công ty Nicotex Thanh Thái gây ra, đã không ít lần người dân làm đơn “cầu cứu” tới xã, huyện nhưng cũng chỉ nhận được câu trả lời “không ảnh hưởng môi trường”.
Sự việc trở nên gay gắt vào sáng ngày 26/8, khi xe tải chở thùng phuy được bịt kín bạt từ nhà máy đi ra ngoài. Nghi ngờ phía công ty mang hoá chất thải đi “phi tang” để che mắt cơ quan chức năng đến kiểm tra nên hàng trăm hộ dân đã đồng loạt ra chặn chiếc xe trên làm chứng cứ và phát hiện những thùng phuy chứa đầy hóa chất.
Ông Lê Văn Vương, Chi cục trưởng Chi cục BVTV Thanh Hóa cho biết: “Nếu các chất độc do công ty Nicotex chôn lấp đã rò rỉ ra mạch nước ngầm, hoặc không khí, qua một thời gian tích lũy đến một lúc nào đó chắc chắn sẽ gây ra các loại bệnh về nội tạng, ung thư cho người dân sống trong vùng. Có những loại thuốc có tính độc hại lớn, thậm chí đến 30 năm sau khi phun lấy mẫu đi phân tích vẫn còn dư lượng chất gây hại sức khoẻ con người”. |
Chiều ngày 29/8, người dân đã leo bờ rào vào công ty này đào bới trong khuôn viên nhà xưởng phát hiện hàng chục thùng phuy chứa chất hóa chất có mùi hôi thối.
Trước những chứng cứ này, ngày 30/8, công an tỉnh Thanh Hóa đã có quyết định số 01, đình chỉ hoạt động 30 ngày kể từ ngày 30/8 đến hết ngày 29/9/2013 đối với Công ty CP Nicotex Thanh Thái. Theo công an Thanh Hóa, lý do đình chỉ để đảm bảo việc xác minh, làm rõ các hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của công ty CP Nicotex Thanh Thái.
Từ những thông tin trên, sáng ngày 1/9, các cơ quan chức năng tiến hành “khai quật” khuôn viên của công ty này để “truy tìm” các thùng phuy chứa thuốc trừ sâu. Phân xưởng sản xuất là những ngôi nhà cũ kỹ nằm sâu trong núi với hàng dãy dài thùng phuy chứa đầy chất hóa học và thuốc sâu.
Đến chiều ngày 2/9, người dân đã khai quật ít nhất 9 điểm và tìm thấy khoảng 21 phuy hóa chất có dung tích chứa khoảng 220 lít được chôn dưới lòng đất trong khuôn viên công ty Nicotex Thanh Thái. Trong đó, có nhiều phuy đã nổi hẳn miệng lên mặt đất, gỉ sắt, rỉ nước đục, mùi hôi nồng nặc đặc trưng của thuốc trừ sâu.
Hơn 5 tấn thuốc trừ sâu đã chôn xuống đất
Tuy nhiên trao đổi với báo chí ông Nguyễn Đình Thống, Giám đốc Công ty Nicotex Thanh Thái vẫn một mực phủ nhận chuyện chôn thuốc sâu như người dân phản ánh.
Các thùng phuy đựng hóa chất được chôn xuống đất hoạc vứt khắp nơi trên đất của công ty Nicotex và nhiều phuy đã bị thủng làm thuốc trừ sâu chảy ra ngoài.
Tuy nhiên, trước đó, ngày 28/8, ông Nguyễn Đức Việt, nguyên giám đốc Cty Nicotex Thanh Thái thời kỳ (1997 – 2005) có cuộc làm việc với đoàn kiểm tra của công an tỉnh Thanh Hóa. Ông Việt cho biết chính thời kỳ đó ông đã cho chôn 380kg hóa chất và loại hóa chất được chôn dưới đất là loại cực độc, nếu đào lên sẽ nguy hại đến sức khoẻ con người, thậm chí dẫn đến tử vong.
Ông M.D.H, từng làm bảo vệ của công ty năm 2001-2003 cũng “tố” việc làm sai trái của Cty Nicotex. Ông Hanh cho biết, thời gian công tác tại đây ông đã trực tiếp chứng kiến cảnh công ty Nicotex chở một xe ôtô IFA hóa chất về, sau đó, số phuy thuốc này được chôn ngay trong khuôn viên công ty.
Theo ông M.D.H, hình thức chôn lấp cũng rất sơ sài. Họ đào hố, có láng một lớp mỏng xi măng dưới đáy, bốn bên được bao bằng gạch sau đó chôn các thùng phuy xuống hố. Sau khi đã bỏ các thùng phuy xuống xong xuôi, họ đổ muối và vôi bột xuống để hóa chất này mau chóng phân huỷ, sau đó lấp lại bằng một lớp xi măng mỏng phía trên.
Ông M.D.H cho biết thêm: “Dây chuyền sản xuất thuốc trừ sâu đã quá cũ kỹ. Hệ thống xử lý nước thải không bảo đảm, khiến cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chúng tôi đã phản ánh nhiều, đã có nhiều đoàn về kiểm tra rồi, nhưng đâu lại vào đấy”.
Theo phán đoán của ông H, hiện nay nhà máy chôn dưới lòng đất khoảng 5 tấn hóa chất thuốc trừ sâu.
Kết luận của cơ quan chức năng
Điều đáng nói hàng năm công ty này đều có báo cáo đánh giá tác động môi trường và Sở TN&MT cũng thành lập đoàn kiểm tra về đơn vị này theo định kỳ hàng năm. “Trong quá trình kiểm tra, chúng tôi chỉ kiểm tra theo báo cáo đánh giá tác động môi trường thôi. Khi kiểm tra phải thông báo bằng văn bản trước chứ không điều tra. Chức năng điều tra chỉ có cơ quan công an. Còn việc ảnh hưởng đến môi trường là đã rõ rồi, tuy nhiên mức độ thế nào phải chờ kết quả kiểm tra”, ông Lưu Trọng Quang, Phó Giám đốc Sở TN&MT Thanh Hóa cho biết.
Ngày 5/9, Công an tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản số 272/CAT (PC49) gửi Cục trưởng cục C49 - Bộ Công an và lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa báo cáo kết quả kiểm tra bước đầu về việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của Cty CP Nicotex Thanh Thái, đóng xã Cẩm Vân, huyện Cẩm Thuỷ.
Ông Phạm Quốc Bảo - Chánh Văn phòng UBND huyện - cho hay: “Tôi là người địa phương đó, tôi biết rõ chứ. Người dân bức xúc đã lâu, nhưng huyện cũng chỉ biết đề xuất các cơ quan có chuyên môn về kiểm tra, nhưng lần kiểm tra nào các cơ quan hữu quan cũng đều có báo cáo là môi trường tốt. Bây giờ người dân bức xúc đào lên, chúng tôi mới biết”. |
Theo đó, kết luận ban đầu số hàng hóa trên chiếc xe BKS 36C – 02958 do người dân chặn giữ ngày 25/8 có 3 loại hàng, trong đó có hai loại hàng là thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) thành phẩm của công ty dạng bột đóng gói và dạng lỏng đóng chai.
Số hàng thành phẩm này được đóng gói đúng quy cách, có giấy tờ thủ tục đảm bảo đúng quy định nên đã được giải phóng cho công ty vận chuyển đưa đi.
Ngoài ra, cơ quan chức năng còn phát hiện 15 thùng phuy kim loại, bên trong có chứa chất dạng lỏng, bên ngoài không có tem nhãn, không có nguồn gốc xuất xứ. Do vậy, công an đã quyết định tạm giữ phương tiện và toàn bộ số hàng trên.
Dân làng chặn xe, không cho công ty Nicotex đem thuốc trừ sâu đi.
Đồng thời, Công an tỉnh đã lấy hai mẫu sản phẩm (nhãn hiệu Dylan 10EC và Butanic) để giám định. Hiện hai mẫu trên vẫn đang chờ kết quả và tiếp tục xác minh làm rõ.
Qua thanh, kiểm tra thực tế cho thấy công ty Nicotex đã vi phạm các lỗi như: Thực hiện không đầy đủ tần suất giám sát môi trường theo nội dung bản báo cáo đánh giá tác động môi trường; xây lắp không đúng công trình xử lý môi trường (hệ thống xử lý nước thải) theo quy định; làm phát tán mùi hôi, nồng khó chịu của thuốc BVTV ra môi trường.
Được biết, ngày 4/9, lực lượng chức năng Thanh Hóa lại tiếp tục lấy thêm mẫu để giám định thành phẩm chất thải nguy hại có trong các chất được chôn lấp nhằm củng cố, chứng minh hành vi chôn lấp chất thải nguy hại, gây ô nhiễm môi trường của công ty.
Trong khi đó, ông Hà Văn Vinh - Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Thủy - đề nghị phải xử lý nghiêm Cty này để tránh hậu họa cho các đời sau. Đồng thời, ông Vinh cũng đề nghị xử lý cả các cơ quan, các đoàn kiểm tra đã về kiểm tra và báo cáo sai sự thật với người dân và UBND huyện. “Không thể để tình trạng đầu độc đồng bào thế này được!” - ông Vinh kết luận.
Người chết và mùi hóa chất nồng nặc Chị Lê Thị Hạnh - thôn Hành Chính, xã Yên Lâm, huyện Yên Định (thôn sát công ty Nicotex) - bức xúc: “Chồng tôi bị chết vì ung thư do thuốc trừ sâu từ nhà máy này thải ra. Hàng chục năm nay, công ty này chôn thuốc sâu vào lòng đất đầu độc nhân dân. Chúng tôi đã kêu cầu nhiều cửa, nhưng vẫn không ai giải quyết”. Theo người dân nơi đây, địa bàn công ty này nằm đúng nơi gọi là mó nước, tức đầu nguồn nước của hàng loạt xã của huyện Cẩm Thủy và Yên Định. Đã có rất nhiều trường hợp tử vong do ung thư và nhiều bệnh khác. “Không sáng nào bà con không khổ sở vì mùi thuốc trừ sâu nồng nặc, đến nước giếng cũng bốc mùi thuốc trừ sâu”, anh Lê Xuân Cường, xã Cẩm Vân - cho hay. Bà Lê Thị Khẩn (thôn Cao Khánh, xã Yên Lâm - 79 tuổi) nói: “Tôi già rồi sống không được mấy, con tôi, chồng tôi cũng đã chết vì thuốc trừ sâu. Tôi rất lo cho đời cháu, chắt của tôi rồi sẽ sống sao đây với di họa của hàng tấn thuốc trừ sâu này”. Vì mùi thuốc nồng nặc, người dân ở đây phải đeo khẩu trang kể cả khi đi ngủ. |
Ngọc Trinh (t/h)