Còn nhớ năm 2015, ông Lê Ngà (52 tuổi), trú ở đường Thánh Gióng, phường Tây Lộc, TP.Huế đã chạy thử thành công chiếc tàu ngầm mô hình mang tên Hoàng Sa, không người lái đầu tiên ở Việt Nam, khiến nhiều người thán phục.
Sau gần 2 năm, chúng tôi gặp lại người kỹ sư sáng tạo ấy, khi ông đang tiếp tục hoàn thiện sơ đồ thiết kế của một con tàu ngầm khác, với những tính năng ưu việt hơn.
Ông Ngà bên cạnh chiếc tàu ngầm mô hình không người lái của mình.
Ông Ngà kể, chiếc tàu ngầm Hoàng Sa được ông lên ý tưởng 1 năm và bắt đầu làm từ đầu 2013 đến cuối năm 2014 thì hoàn thành.
Vốn là một người đam mê công nghệ và là thành viên trong câu lạc bộ máy bay mô hình Huế, ông Ngà đã vận dụng những kiến thức sẵn có cùng với một số nguyên liệu tự chế, để làm nên chiếc tàu ngầm để đời.
“Ban đầu, tôi tính làm cho vui để thỏa mãn đam mê, nhưng sau một quá trình, nhiều ý tưởng nảy sinh thêm nên tôi đã đầu tư nghiêm túc hơn”, ông Ngà chia sẻ.
Để làm thân tàu, ông Ngà tận dụng vỏ bình gas công nghiệp rồi hì hục gò hàn, bố trí thêm các vị trí để gắn máy, thiết bị. Một số thiết bị điện tử, ông Ngà phải mua từ nước ngoài với chi phí khá đắt đỏ.
Để sáng tạo nên chiếc tàu ngầm, ông Lê Ngà đã tận dụng những vật liệu sẵn có.
Ngoài ra, do ông Ngà làm công việc nhà nước nên thời gian để tập trung chế tạo tàu bị hạn hẹp. Thường những ngày nghỉ như thứ bảy, chủ nhật… ông mới có thời gian dành cho niềm đam mê này.
Sau gần 2 năm, chiếc tàu Hoàng Sa hoàn thành với chiều dài 2.7m, đường kính thân 0.4m, chiều cao 1m, nặng 120kg. Nó hoạt động thông qua một bộ điều khiển từ xa, có thể lặn sâu 10m trong nhiều giờ.
Chiếc tàu đã từng nhiều lần chạy thử nghiệm thành công trong bể bơi, rồi ra ngoài sông Hương, trước sự chứng kiến của rất nhiều người.
Chiếc tàu được mang đi chạy thử nghiệm trên sông Hương.
Tàu hoạt động theo nguyên lý hút nước vào khoang chứa để lặn xuống và bơm ra để nổi lên. Phần đuôi gồm có hệ thống chân vịt với tốc độ quay 10.000 vòng/phút, để tạo lực đẩy cho tàu. Hệ thống lái và cân bằng được chế tạo bằng 3 lá chắn tự động ở đuôi, cùng với tháp điều khiển.
“Để có thành quả lúc ấy, tôi đã phải thử lên thử xuống, thất bại biết bao nhiêu lần. Có lần tàu bị mất sóng dưới lòng sông Hương, phải thuê người dân lặn tìm kiếm cả ngày”, ông Ngà cho biết.
Một người hàng xóm của "nhà chế tạo" chia sẻ: “Ngày ấy, cứ thứ bảy và chủ nhật, tôi lại thấy ông Ngà cặm cụi trong xưởng cơ khí. Nghe bảo chế tạo tàu ngầm, ai cũng nói ông ấy bị điên, gàn. Nhưng đến khi trực tiếp thấy chiếc tàu ngụp lặn trên sông Hương, báo đài đưa tin, chúng tôi mới thật sự thán phục”.
Chiếc tàu ngụp lặn trước sự thán phục của nhiều người.
Ông Trần Minh Phong, Chủ nhiệm CLB Sáng tạo trẻ, trực thuộc liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên – Huế cho biết: “Ông Ngà, ngoài là một thành viên rất tích cực của CLB còn là một cố vấn đắc lực cho các bạn trẻ, trong việc nghiên cứu chế tạo các sản phẩm khoa học kỹ thuật. Trong các cuộc triển lãm do CLB tổ chức, chúng tôi vẫn thường mời ông Ngà mang chiếc tàu ngầm Hoàng Sa đến trưng bày. Về tính năng, chiếc tàu ngầm này có thể phục vụ cho các hoạt động dân sự như: Thám hiểm, tìm kiếm người bị nạn dưới nước…”.
Hiện, tàu ngầm mô hình Hoàng Sa được ông dành hẳn một căn phòng nhỏ trưng bày tại nhà, để đáp ứng nhu cầu của những người yêu khoa học kỹ thuật về tham quan, tận “mục sở thị”.
Ông Ngà cũng chia sẻ, chiếc tàu ngầm mô hình Hoàng Sa còn một số hạn chế như: Thân khối lớn, di chuyển hơi nặng nề, khi lặn chưa linh hoạt… nên ông đã lên ý tưởng làm thêm một chiếc tàu khác vào năm 2017, để khắc phục những nhược điểm trên.
“Chiếc tàu này sẽ nhỏ gọn hơn, ngoài phục vụ mục đích dân sự, có thể phục vụ cả quân sự. Hiện, bản thiết kế tôi đã hoàn chỉnh, chỉ cần bắt tay vào làm nữa thôi…”, ông Ngà hy vọng.
Lê Kông
