NSND Trung Hiếu sinh ngày 26/2/1973 tại Thái Bình , anh sinh ra trong cái nôi nghệ thuật. Bố mẹ anh đều là những nghệ sỹ nhiếp ảnh tên tuổi. Từ bé, anh đã được bố, nghệ sỹ nhiếp ảnh Trọng Pháo cõng trên vai đi uống rượu ở nhà bạn bè, là các văn nghệ sỹ nổi tiếng như Nguyễn Tuân, Văn Cao… Trung Hiếu có nhiều ảnh chụp với nghệ sỹ nhiếp ảnh Võ An Ninh. Ông hay đến nhà chơi, thường bế anh trên lòng mỗi khi uống rượu.
Có lẽ được sống trong bầu không khí nghệ thuật rộn ràng, được tiếp xúc với nhiều “cao thủ” trong nghệ thuật Việt Nam nên Trung Hiếu có nhiều thú chơi man mác hương xưa: Chơi thư pháp, chơi chim cảnh, cây cảnh… Như truyền thống của gia đình, anh cũng mê nhiếp ảnh. Ngoài ra còn thích vẽ tranh. Anh vẫn thường kí họa chân dung bạn bè trong những cuộc vui.
Năm 2004, Trung Hiếu giành Huy chương vàng tại “Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc”, cũng trong năm này, bộ phim Đường đời do anh tham gia đã giành giải nhất trong “Liên hoan phim truyền hình toàn quốc”.
Năm 2015, Trung Hiếu vinh dự được trao tặng danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân.
Hiện tại, anh đang là Giám đốc nhà hát Kịch Hà Nội, anh được biết đến với vai trò là một diễn viên truyền hình và nghệ sỹ sân khấu, với khả năng diễn xuất xuất sắc cả ở những vai chính diện và phản diện. Lối diễn xuất của anh giản dị, không khoa trương và luôn chú trọng vào việc đào sâu nội tâm nhân vật.
Người khắt khe với nghề
Trung Hiếu tự nhận mình là kẻ khắt khe với nghề. Điều này cũng lí giải cho sự nổi tiếng bền của anh. Không chỉ là một diễn viên “hot” trên truyền hình, Trung Hiếu trước hết, trên hết, là một gương mặt sáng giá lâu nay ở sân khấu kịch phía Bắc. Anh tâm sự: “Mình khắt khe với nghề thì mọi người mới không khắt khe với mình. Quan trọng nhất trong nghề là phải tránh được sự nhàm chán, luôn làm mới bản thân, luôn buộc bản thân phải thay đổi”.
Như nhiều diễn viên, ở tuổi nghề đã chín, anh muốn thử sức ở vai trò đạo diễn. Nhưng ngay cả mảnh đất còn nhiều lạ lẫm này, Trung Hiếu vẫn giữ quan điểm không “ăn xổi”: “Vở nào hay thì tôi sẽ làm. Hiện tại tôi vẫn muốn trau dồi thêm nghề đạo diễn để nó chín hơn. Với tôi, dù làm đạo diễn hay diễn viên cái gì cực thích thì mới làm, không thì đừng làm. Chỉ thấy hơi thích hoặc thấy cũng được thì tốt nhất dừng lại. Mình không thấy hay thì làm sao làm cho hay được, mình không thấy hay thì khán giả sao thấy hay?”.
Có những nghệ sỹ khá ngại khi bị xếp vào “giới showbiz”. Họ khăng khăng khẳng định mình không thuộc giới giải trí. Trung Hiếu lại khác: “Tôi không biết mình thuộc giới nào. Chỉ biết mình làm nghề và say mê thôi”. Anh không xem thường những nghệ sỹ chạy theo bề nổi, bởi vì phải có “chìm”, có “nổi” mới tạo nên diện mạo đời sống văn nghệ. Tuy nhiên, anh lựa chọn hướng đi không ồn ào: “Tôi không chạy theo thị hiếu”. Trong lao động nghệ thuật, có biết bao nghệ sỹ vẫn lao động âm thầm, miệt mài đi tìm cái mới, có những người có tên cùng rất nhiều người không tên… Nhưng chính họ mới là những người giữ mạch sống của nghệ thuật ngày hôm nay, theo Trung Hiếu: “Bề nổi có thể mất đi nhưng bề trầm tiếp tục chảy ở dưới làm nên sức sống văn hóa của một dân tộc”.
“Lười” đóng quảng cáo, thích chấm hoa hậu
Trung Hiếu lăn lộn trên sân khấu và phim ảnh. Nhắc đến anh khán giả yêu kịch nói nhớ đến vai Tống Thoại trong vở Cát bụi, hai vai Linh, Đàm trong Đứa con bị đánh cắp, vai Lý Thường Kiệt trong vở Tình sử nghìn năm, vai Phiệt trong vở Những mặt người thấp thoáng, vai Năm Sài Gòn trong vở Bỉ vỏ, giành Huy chương vàng Cuộc thi sân khấu kịch nói chuyên nghiệp toàn quốc. Ở mảng phim ảnh, Trung Hiếu để lại ấn tượng đặc biệt trong vai Tào, bộ phim Mười ba bến nước, một tác phẩm về đề tài hậu chiến, chuyển thể từ truyện ngắn của nhà văn quân đội Sương Nguyệt Minh. Với vai Tào, Trung Hiếu đã giành giải nam diễn viên chính xuất sắc nhất ở thể loại phim truyện video, Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 16 (2009). Tạo nên một “thương hiệu” đủ để sân khấu và phim ảnh đều muốn có nhưng điều lạ là Trung Hiếu hình như không muốn dùng “thương hiệu” để kiếm tiền. Hơn hai mươi năm trong nghề, tuyệt nhiên người ta không tìm thấy hình ảnh anh trong bất cứ quảng cáo nào trên các phương tiện truyền thông. Đây là điều hiếm thấy ở một nghệ sỹ có tên tuổi trong thời buổi các “sao” đang khao khát ngôi “nữ hoàng”, “ông hoàng” quảng cáo.
Anh lí giải: “Không phải cái gì có nhiều tiền tôi cũng làm, hay ngược lại, có những cái rất ít tiền tôi vẫn nhận. Có những quảng cáo chỉ quay trong một, hai ngày có thể mang lại số tiền lớn nhưng tôi không nhận vì không thích. Tôi không thích đại diện cho một sản phẩm nào cả”. Nhưng anh cũng không chê bai hay phê phán việc đóng quảng cáo của nghệ sỹ: “Tôi không bình luận về việc làm của người khác. Tôi cũng không chê việc đóng quảng cáo là xấu, cũng không coi thường công việc này, bạn bè tôi cũng như bao nghệ sỹ chân chính vẫn đóng quảng cáo, đây chỉ là quan niệm của cá nhân tôi thôi”. Tất nhiên, anh cũng không bảo lưu quan niệm trên. Trung Hiếu nói đùa: “Bây giờ tôi đang sống với bố mẹ mọi thứ không quá áp lực. Sau này, lấy vợ cuộc sống áp lực, con khóc không có tiền mua sữa có khi tôi lại làm vì tương lai con em đấy”. Đóng quảng cáo thì “lười” nhưng nếu được tiếp tục mời làm giám khảo cuộc thi Hoa hậu Việt Nam lần nữa, Trung Hiếu sẽ vui vẻ nhận lời. Vị giám khảo cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2012 cho biết cảm giác khi ngồi trên chiếc ghế nóng nhiều nam giới tị: “Chấm người đẹp rất vui”.
Một trong những nghệ sỹ trẻ nhất được phong danh hiệu NSND
Ở tuổi 43, Trung Hiếu là một trong những nghệ sỹ trẻ nhất được phong danh hiệu NSND. Là một trong những diễn viên truyền hình xuất sắc phía Bắc, có trong tay nhiều vai diễn ấn tượng trên phim lẫn trên sân khấu kịch và cả lĩnh vực lồng tiếng. Nếu so tuổi đời, Trung Hiếu đang ở độ chín của một người đàn ông. Còn so tuổi nghề thì anh đã đủ thỏa mãn một trong những tiêu chí để xét tặng danh hiệu nghệ sỹ nhân dân: Có trên 20 năm làm nghề. Trung Hiếu vào nhà hát từ năm 1993 và hoạt động liên tục đến nay, nếu tính năm hoạt động nghệ thuật, Trung Hiếu càng không mới mẻ gì, từ năm 1990 anh đã tham gia đóng phim.
Nói về danh hiệu NSND anh bày tỏ quan điểm: “Cũng như tất cả các nghệ sỹ khác, tôi tự hào nếu mình chính thức trở thành NSND. Đó không chỉ đơn thuần là một danh hiệu, đó còn là sự ghi nhận công sức và sự cố gắng, nỗ lực, những cống hiến của anh em nghệ sỹ với nghề”.
Anh cảm thấy không buồn khi nhiều người nghĩ rằng mình con quá trẻ để nhận danh hiệu NSND. Đối với anh, nghệ sỹ như làm dâu trăm họ, không thể làm vừa lòng tất cả mọi người. Anh quan niệm mình luôn tiếp nhận những lời khen chê của dư luận dù là đúng hay sai để hoàn thiện bản thân. Trung Hiếu cho biết anh có được chút danh tiếng như hiện tại là nhờ những lời chê bai. Điều đó đã giúp anh nỗ lực, hoàn thiện bản thân mình để cống hiến cho nghệ thuật.
Nghệ sỹ đa tài nhưng vẫn độc thân
Ở tuổi 45 và gặt hái được nhiều thành công trong nghề thế nhưng nghệ sỹ Trung Hiếu vẫn chưa tính đến chuyện lập gia đình, dường như anh chỉ có một đam mê duy nhất là diễn xuất và sự đóng góp của anh đã được đền bù xứng đáng. Nói về điều này, anh tâm sự: “Phải chăng tôi trao quá nhiều cái duyên của mình cho nghệ thuật, cho công việc thành ra bớt duyên hơn hoặc hết duyên. Truyền thông, người hâm mộ liên tục hỏi tôi về chuyện lập gia đình, tôi biết đó là tình cảm của mọi người dành cho tôi. Hôn nhân không phải muốn là được, nó phụ thuộc nhiều yếu tố, do vậy rất khó để trả lời bao giờ tôi lấy vợ”.
Bản thân nam nghệ sỹ cũng thú nhận dù chưa lấy vợ nhưng anh không bị bố mẹ giục kết hôn, phần vì giục nhiều quá nên đã chán, phần vì bố mẹ anh đều là những người làm trong môi trường nghệ thuật nên có tư tưởng cởi mở.
Thời gian gần đây, có thông tin cho rằng, NSND Trung Hiếu chuẩn bị làm đám cưới với bạn gái sinh năm 1992 và đã tốt nghiệp trường Cao đẳng Múa Việt Nam, Trung Hiếu cho biết: “Cũng nhiều người hỏi tôi điều này lắm, nhưng không phải đâu. Nếu có tin vui như vậy, tôi sẽ chia sẻ cùng mọi người ngay”.
Giám đốc nhà hát Kịch Hà Nội hài hước kể, dù đã ở tuổi “xưa nay hiếm” mà chưa kết hôn nên có thời gian anh từng bị đồn là... “gay”. Anh chia sẻ: “Đến cái tuổi mà đại đa số người bình thường đều đã kết hôn thì đàn ông hay phụ nữ cũng đều bị mọi người gán cho một lý do có vẻ phù hợp, trong đó có phương án là người đồng tính.
Tôi nghe mãi quen rồi. Nhiều người cứ gặp tôi là hỏi khi nào lấy vợ, tôi trả lời liều là “sang năm”. Tôi đã trả lời thế suốt chục năm nay rồi. Đóng cặp với cả trăm bà vợ nhưng ngoài đời chẳng có ai, đó chắc là duyên số”.
Dù đã ở vị trí lãnh đạo nhưng mỗi khi nhắc tới các vai diễn, NSND Trung Hiếu vẫn không giấu được vẻ tự hào khi làm nghề. Ngoài ra, Trung Hiếu có nhiều thú vui riêng như: Vẽ tranh, chơi nhạc, thư pháp, chim cảnh, cây cảnh...
Anh tự học thư pháp bằng vốn tiếng Trung cộng thêm năng khiếu hội họa sẵn có. Thư pháp giúp anh tĩnh tâm, lấy lại cân bằng cuộc sống. Vào mỗi dịp Tết, bạn bè vẫn tới nhà xin anh chữ về treo.
Quốc Tiệp (tổng hợp)