Nổi tiếng với Lôi vũ tại Sân khấu Kịch 5B, nghệ sĩ ưu tú Việt Anh từng là một trong những diễn viên được lựa chọn nhiều nhất trong những năm điện ảnh Việt Nam hưng thịnh. Giờ đây, đã bước qua quá nửa đời người, giữ chức phó giám đốc Sân khấu Kịch 5B Võ Văn Tần, TP.HCM, anh như sống chậm hơn, chiêm nghiệm hơn giữa dòng đời bao lo toan.
Đòi hỏi mình trước khi đòi hỏi khán giả
Nghệ sĩ ưu tú Việt Anh thân thuộc với khán giả mộ điệu gần xa ở cả vai diễn hài lẫn vai cần thể hiện sự chững chạc có ẩn chứa tâm sự. Anh chia sẻ, anh đều thích cả hai thể loại vai đó. Nếu như nhận vai trong kịch chính luận diễn có sức nặng hơn thì với những vai hài, NSƯT Việt Anh muốn phải làm sao để đem lại tiếng cười thật sự cho khán giả. Với anh, cái hài phải là cái hài đúng nghĩa, cái hài mỹ học đả kích, châm biếm và xây dựng xã hội đúng hướng.
Nghệ sĩ ưu tú Việt Anh quan niệm, không có sự phân biệt giữa một diễn viên Việt Anh trên màn ảnh nhỏ truyền hình và một Việt Anh trên những ánh đèn của sân khấu kịch. Với tất cả các vai đã nhận, anh đều diễn bằng vốn sống, vốn tìm hiểu của bản thân mình. Anh đặt mình trong từng hoàn cảnh, từng số phận cuộc đời. Đó là việc áp dụng của môn nhập vai mà anh từng được học khi học lớp đạo diễn những năm 80 của thế kỷ trước.
Nghệ sĩ ưu tú Việt Anh nhận giải Cù nèo vàng năm 2011
Nghệ sĩ Việt Anh chia sẻ: "Người nghệ sĩ không khóc trên sàn diễn nhưng vẫn khiến khán giả sụt sùi nước mắt, đó mới là nghệ sĩ tài năng. Đừng vội trách khi cảm nhận khán giả vắng thưa dần với kịch mà phải suy tư giải pháp để kịch thu hút khán giả hơn".
Từ góc độ người quản lý, nghệ sĩ Việt Anh luôn trăn trở làm sao để có những vở kịch thu hút khán giả hơn, làm sao để dựng vở tốt hơn, để năng lực diễn viên ngày càng nâng cao hơn. Anh nói, đó là những lo nghĩ không chỉ của riêng anh mà là của bất cứ một nhà quản lý nào. Nhưng thực tâm mà nói, những mong mỏi đó còn phải trông chờ vào sự đồng bộ của cả một tập thể chứ không riêng của cá nhân ai. Điều khó khăn bây giờ là cơm áo gạo tiền khiến cho diễn viên trẻ cứ rơi rụng dần. Đành rằng sự đào thải trong cuộc sống, nhất là trong nghệ thuật luôn hà khắc và nghiệt ngã, nhưng việc tạo một môi trường tốt cho các diễn viên luôn là điều anh lo nghĩ.
Tự nhận mình là dân tay ngang bước chân vào địa hạt của làng kịch nghệ thuật, nghệ sĩ ưu tú Việt Anh luôn ý thức trau dồi kiến thức bằng việc tự học, tự đọc. Anh xem trọng việc tự đọc. Theo anh, với một diễn viên chuyên nghiệp và có ý chí hoài bão, việc tự đọc cũng quan trọng tương đương việc quan sát cuộc sống hằng ngày để nhập vai tốt hơn trên sàn diễn. Ngày xưa anh rất thích đọc tiểu thuyết, nhất là các tác phẩm của nhà văn Mạc Ngôn. Nhưng nay, do tuổi đã cao, khi đọc nhiều, anh hay có cảm giác mỏi mắt, nhức mắt, nên đã chuyển sang đọc các thể loại sách có tính chiêm nghiệm cuộc sống, chiêm nghiệm sự đời.
Đã quá thân quen trong từng cách diễn, lại hiểu nhau nhiều trong cuộc sống đời thường, nghệ sĩ Việt Anh luôn cảm thấy ưng ý khi diễn chung với nghệ sĩ Thành Lộc. Như trong vở Dạ cổ hoài lang vừa diễn ở Nhà hát truyền hình trong lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Sân khấu thành phố Hồ Chí Minh cách đây mấy hôm, lối diễn ăn ý và xúc động của hai anh đã khiến nhiều khán giả rơi nước mắt. Sự hợp tác thành công đó còn cho thấy một tình bạn nghệ sĩ đẹp mà những ai trong nghề cũng thành tâm chúc mừng.
Nghệ sĩ ưu tú Việt Anh cùng các diễn viên khác
Người dẫn dắt câu lạc bộ diễn viên trẻ nhà hát kịch 5B
Trong chương trình Lễ giỗ tổ ngành sân khấu, với sự tham gia của đông đảo nghệ sĩ đang hoạt động nghệ thuật trên toàn thành phố cùng các phóng viên báo chí. Bên cạnh các hoạt động tưởng nhớ công lao các nghệ sĩ đi trước, các bậc tiền bối của ngành sân khấu, còn có một điểm nhấn quan trọng, thu hút sự chú ý của đông đảo mọi người, đó là việc ra mắt Câu lạc bộ Diễn viên trẻ của sân khấu 5B. Người giữ trọng trách chèo lái cho các hoạt động của câu lạc bộ, dìu dắt các diễn viên trẻ của câu lạc bộ chính là nghệ sĩ ưu tú Việt Anh.
Đây là công việc khó khăn, nhưng Việt Anh thấy tự hào bởi chính mình hướng dẫn, giúp đỡ cho các em phát triển các kỹ năng nghề nghiệp một cách tốt nhất, bằng chính những kinh nghiệm của bản thân trong suốt nhiều năm gắn bó với hoạt động biểu diễn tại các sân khấu trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, đặc biệt là sân khấu nhỏ.
Trải qua bao nhiêu thế hệ diễn viên, gắn bó với Nhà hát kịch 5B, nghệ sĩ ưu tú Việt Anh vẫn luôn là điểm tựa và cũng là một điểm sáng của dàn diễn viên sân khấu 5B. Không ngoa khi nói rằng, trong một thời gian dài, để xem được những vở diễn có phong cách mới lạ, có những tìm tòi sáng tạo độc đáo, chọn lựa của đông đảo khán giả thì chỉ là Nhà hát kịch 5B.
Nhà hát kịch 5B không chỉ diễn kịch, trước đây, từng có một lớp đào tạo diễn viên trẻ. Khi kết thúc khóa học ấy, qua hai vở diễn Lôi vũ và Con vịt mồi, nhiều gương mặt trẻ đã được giới thiệu với sân khấu thành phố. Họ trở thành những thành viên gắn kết với hoạt động sân khấu nhỏ trong một thời gian dài và khẳng định dần tên tuổi của mình thông qua các vai diễn như: Minh Trí, Hoàng Trinh, Mai Hoa, Anh Vũ, Hương Giang, Hằng Vượng...
Sau thời gian dài với nhiều thăng trầm trong làn sóng chung của sân khấu thành phố, việc thành lập câu lạc bộ diễn viên trẻ đã cho thấy sự đầu tư nghiêm túc và định hướng lâu dài đối với sự phát triển của sân khấu 5B nói riêng và toàn ngành sân khấu nói chung.
Không phải ngẫu nhiên mà NSƯT Việt Anh được ban giám đốc Nhà hát kịch 5B tin tưởng, giao phó cho trách nhiệm này, trong thời điểm sân khấu đang có nhiều khủng hoảng. Hơn ai hết, nghệ sĩ ưu tú Việt Anh chính là người thấm thía sự chia sẻ, động viên cũng như những lời dặn dò của ông Lê Duy Hạnh, phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, chủ tịch Hội sân khấu TP.HCM. Ông Hạnh dặn dò các diễn viên trẻ phải luôn vững tin với tình yêu nghề, dù có chông gai đến đâu cũng phải làm nghề một cách nghiêm túc và luôn học hỏi từ những người đi trước.
Trong tình hình hiện nay, việc thành lập câu lạc bộ là nhằm tạo ra một sân chơi cho những diễn viên trẻ đến từ các trường đào tạo nghệ thuật như: Đại học Sân khấu Điện ảnh, Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật TP.HCM, Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật và Du lịch Sài Gòn... có cơ hội được học hỏi, nâng cao tay nghề.
Theo thông tin từ nghệ sĩ ưu tú Việt Anh, các thành viên của câu lạc bộ sẽ được Nhà hát kịch 5B tặng một thẻ xem kịch miễn phí để giúp họ có cơ hội xem kịch, trao đổi kinh nghiệm. Ngoài ra, trong những buổi sinh hoạt định kỳ vào sáng thứ bảy hàng tuần, ban phụ trách câu lạc bộ sẽ mời những thầy cô, anh chị nghệ sĩ đi trước đến giao lưu, hướng dẫn thêm cho diễn viên trẻ về nghề nghiệp. Từ những buổi sinh hoạt đó, với những gương mặt trẻ hội đủ thanh sắc, nhà hát sẽ mời tham gia vào một số vở diễn của nhà hát.
Xuân Tiến
