Một liều Gardasil của công ty Merck sẽ được bán với giá 4,50 USD ở những nước nghèo nhất thế giới
Ở các quốc gia phát triển, nhờ có xét nghiệm Pap, bệnh ung thư cổ tử cung hầu như không được biết đến. Tuy nhiên, ở các nước nghèo nơi các xét nghiệm Pap là không khả thi và vắc-xin lại quá đắt đỏ đối với một người bình thường thì căn bệnh này đang khiến khoảng 275000 phụ nữ tử vong mỗi năm. Vì vậy, giảm giá vắc-xin ung thư cô tử cung quả thực sẽ là một bước tiến quan trọng đối với sức khỏe của một nửa thế giới.
Tuyên bố giảm giá vắc-xin ung thư cổ tử cung này là một minh họa cho xu hướng được bắt đầu từ thập kỉ trước với thuốc điều trị AIDS: dưới áp lực của chính phủ, các công ty dược phẩm chấp thuận cung cấp giá thấp trên các sản phẩm mới nhất của họ miễn là các nhà tài trợ đảm bảo đơn đặt hàng lớn và trả tiền cho họ. Tuyên bố giảm giá vắc-xin ung thư cổ tử cung đã được Tổ chức Y tế Thế giới nhiệt liệt hoan nghênh và ghi nhận như là “một bước ngoặt quan trọng đối với sức khỏe của phụ nữ và các bé gái”.
Giá thấp hơn dự kiến sẽ là 4,5 USD cho vắc-xin Gardasil của Merck và 4,6 USD cho vắc-xin Cervarix của GlaxoSmithKline đã được đàm phán thông qua Liên minh GAVI, một tổ chức được sáng lập vào năm 1999 dưới sự tài trợ của Quỹ Bill và Melinda Gates Foundation để cung cấp vắc-xin cho những người nghèo trên thế giới. Giá thấp này ban đầu sẽ áp dụng đối với một vài triệu liều cho các dự án ở Ken-ny-a, Gha-na, Lào, Ma-đa-gas-car và các nơi khác, tuy nhiên Tiến sĩ Seth Berk-ley, giám đốc điều hành của Liên minh, nói rằng ông hy vọng đến năm 2020, 30 triệu trẻ em gái tại 40 quốc gia sẽ được tiêm chủng ngừa ung thư cổ tử cung với mức giá đó hoặc thấp hơn.
Hiện tại, các loại vắc-xin này có giá khoảng 130 USD/liều tại Hoa Kỳ. Giá thấp nhất mà bất kỳ cơ quan khác hoặc chính phủ đã đàm phán là 13 USD/liều do Tổ chức Y tế Mỹ Pan chi trả, trong đó có một tỷ lệ số lượng lớn vắc-xin được bán cho các nước Mỹ Latinh. Bởi lẽ khu vực Mỹ Latinh bao gồm cả các nước nghèo và và các nước có thu nhập trung bình, các nhà sản xuất không cung cấp mức giá thấp đó cho tòan bộ khu vực.
Liên minh GAVI đã trợ cấp chi phí vắc-xin cho các quốc gia nghèo nhất ở châu Phi, châu Á và các khu vực khác, trợ cấp giảm đối với các nước có thu nhập khá hơn. Theo đó các nước nghèo nhất kể trên sẽ lần đầu tiên được hưởng mức giá dưới 5USD cho một liều vắc-xin phòng ung thư cổ tử cung.
Các loại vắc-xin này giúp phụ nữ chống lại các u nhú, mụn cóc sinh dục và HPV-nguyên nhân gây ra 70% bệnh ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, vắc-xin Gardasil và Cervari vẫn đang là vấn đề gây tranh cãi tại Hoa Kỳ bởi nhiều phụ huynh bày tỏ quan ngại về tác dụng phụ của hai loại vắc-xin này, đồng thời họ sợ rằng tiêm vắc-xin sẽ làm gia tăng việc quan hệ tình dục sớm của con cái họ. Vì thế, phần lớn các bé gái ở Mỹ đã không được tiêm phòng.
Tại Úc, nơi mà vắc-xin này được chấp nhận, một nghiên cứu gần đây cho thấy sự sụt giảm đáng kể trong những bất thường cổ tử cung ở những phụ nữ trẻ- cũng là tiền thân của ung thư. Năm năm sau khi chủng ngừa đã được giới thiệu Úc, trường hợp bị mụn cóc đã giảm 93 % trong số phụ nữ và trẻ em gái dưới 21 tuổi.
Hy vọng giá vắc-xin phòng ung thư cổ tử cung ở Việt Nam sẽ sớm được nhận trợ cấp từ Liên minh GAVI như các nước nghèo khác trên thế giới.
Phan Thị Tú Anh
