Ông Gorbachev đưa ra bình luận hiếm hoi trên trong bối cảnh mối quan hệ Đông-Tây đang sụp đổ do cuộc chiến tại Syria, khi điện Kremlin công khai đe dọa bắn máy bay của phương Tây, khiến các nhà bình luận cho rằng tình thế lúc này có thể so sánh với các cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất của thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
“Tôi nghĩ rằng thế giới đã đạt tới một điểm nguy hiểm”, ông Gorbachev, 85 thuổi, nói trên hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti.
“Tôi không muốn đưa ra bất kỳ đề xuất nào cụ thể nhưng tôi muốn tình trạng này phải chấm dứt ngay lập tức. Chúng ta cần nối lại các cuộc đối thoại. Ngừng đối thoại là sai lầm lớn nhất”, ông Gorbachev nói thêm.
Những cảnh báo trên được đưa ra trong lúc quan hệ Nga – Mỹ ngày càng căng thẳng với nhiều bất đồng về các vấn đề, trong đó có cuộc chiến Syria và vấn đề Ukraine. Ngày 3/10, phía Mỹ đã đình chỉ các cuộc đàm phán với Nga về vấn đề Syria, đồng thời cáo buộc Nga đã phá vỡ lệnh ngừng bắn để khởi động các cuộc không kích nhắm vào các nhóm phiến quân tại Aleppo, những nhóm mà Mỹ và phương Tây gọi là “lực lượng đối lập ôn hòa”.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry kêu gọi quốc tế điều tra Nga và chính phủ Syria vì đã gây ra tội ác chiến tranh trong chiến dịch Aleppo. Bộ trưởng Ngoại giao Pháp cũng lặp lại kêu gọi trên vào hôm 10/10.
Về phần mình, Nga cho rằng Mỹ đã hành động “không thân thiện” nên Moscow đã triển khai hệ thống tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân ở Kaliningrad và tuyên bố sẵn sàng bắn hạ máy bay phương Tây nếu Washington phát động cuộc không kích vào các mục tiêu ủng hộ chính phủ ở Syria.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã cho đình chỉ một loạt thỏa thuận hạt nhân với Mỹ, đồng thời phản đối việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) di chuyển các cơ sở hạ tầng quân sự tới gần biên giới Nga, cho rằng đây là hành động đe dọa an ninh của Nga.
Ngày 10/10, quân đội Nga cho biết sẽ mở rộng căn cứ hải quân hiện tại ở cảng Tartus, Syria, thành một căn cứ thường trực. Moscow cũng được cho là đang cân nhắc hiện diện ở Ai Cập và thuê căn cứ tại nước này.
“Chúng ta cần quay lại những ưu tiên chính, đó là giải trừ hạt nhân, chống chủ nghĩa khủng bố, ngăn ngừa thảm họa môi trường. So với những thách thức này, những thứ còn lại chỉ là thứ cấp”, ông Gorbachev khẳng định.
Ông Gorbachev là nhà lãnh đạo Liên Xô từ năm 1985 tới khi nó tan rã vào năm 1991. Ông là người nỗ lực thực hiện cải cách nhằm chấm dứt Chiến tranh Lạnh và cùng cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan ký kết thỏa thuận Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân tầm trung và giảm thiểu kho vũ khí hạt nhân của hai nước.
Kể từ đó, ông hiếm khi bình luận về chính trị, nhưng đã phải lên tiếng khi quan hệ giữa Nga và Mỹ, phương Tây đang ngày càng lạnh nhạt.
Tuần trước, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmemier cũng cảnh báo rằng “sẽ là một sai lầm lớn khi nghĩ rằng tình hình hiện tại chỉ giống Chiến tranh Lạnh, bởi bối cảnh này còn khác biệt và nguy hiểm hơn thế”.
Danh Tuyên