Thỏa thuận cho phép các quốc gia Trung Âu mua khí đốt Nga thông qua Ukraine sẽ sớm kết thúc, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố hôm thứ Năm (ngày 19/12).
Điều này vẫn diễn ra ngay cả khi các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) thân thiện với Điện Kremlin nhất đang cố gắng đảm bảo họ tiếp tục được tiếp cận nguồn nhiên liệu giá rẻ.
Phát biểu tại cuộc họp báo cuối năm của mình, nhà lãnh đạo Nga cho biết thỏa thuận trung chuyển sẽ hết hạn sau ngày 31/12 mà không có giải pháp thay thế rõ ràng nào.
"Hợp đồng này sẽ không còn tồn tại nữa, điều đó là rõ ràng", ông Putin nói. "Nhưng không sao cả – chúng tôi sẽ tồn tại, Gazprom sẽ tồn tại".
Tổng thống Nga Vladimir Putin tại cuộc họp báo cuối năm ở Moscow, ngày 19/12/2024. Ảnh: Yahoo!News
Ukraine đã từ chối trực tiếp đàm phán lại về thỏa thuận này, và thay vào đó đã đề cung cấp khí đốt do chính mình sản xuất như một giải pháp thay thế khí đốt Nga chảy tới các nước láng giềng châu Âu.
Đồng thời, tại một cuộc họp báo ở Brussels vào thứ Năm (ngày 19/12), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận rằng đất nước ông "sẽ không kéo dài thời gian trung chuyển khí đốt Nga" sau khi các điều khoản của hợp đồng hết hạn.
Ông Zelensky cho biết, Ukraine sẽ không cho phép Moscow "kiếm thêm hàng tỷ USD" trong khi vẫn tiếp tục cuộc chiến với Ukraine.
"Chúng tôi sẽ không tham gia vào việc kéo dài quá trình vận chuyển khí đốt Nga", ông Zelensky tuyên bố.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại trụ sở EU ở Brussels, Bỉ, ngày 19/12/2024. Ảnh: The Conversation
Quyết định để thỏa thuận này hết hạn đã gây ra mối lo ngại từ Slovakia, Hungary, Italy và Áo. Các công ty năng lượng quốc doanh của các quốc gia này đã kêu gọi tiếp tục vận chuyển khí đốt Nga qua Ukraine trong một tuyên bố chung.
Hợp đồng dài hạn được ký kết vào năm 2019 cho phép gã khổng lồ năng lượng nhà nước Nga Gazprom bơm khí đốt tự nhiên qua mạng lưới đường ống rộng lớn của Ukraine tới các khách hàng ở EU.
Kể từ khi xung đột bắt đầu vào tháng 2/2022, trong khi Đức và Ba Lan đã ngừng nhận hàng từ Moscow, thì các quốc gia Trung Âu bao gồm Slovakia, Hungary và Áo vẫn tiếp tục mua khí đốt Nga thông qua tuyến đường ống qua Ukraine.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico đã công khai kêu gọi một thỏa thuận để kéo dài hoạt động này. Theo ông, quyết định không gia hạn hợp đồng với Gazprom của Kiev "không có nghĩa là chúng tôi không thể lấy khí đốt từ phía Đông".
Ông Fico tuyên bố sẽ nêu vấn đề này với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen tại cuộc họp của Hội đồng châu Âu tại Brussels vào thứ Năm (ngày 19/12).
Trong khi đó, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán sẽ đến thăm Bulgaria vào tuần này, nơi ông hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận để đảm bảo tiếp tục tiếp cận nguồn cung. Một phân tích của Politico cho thấy việc chấm dứt dòng khí đốt Nga qua Ukraine sẽ có tác động hạn chế đến toàn bộ EU.
Minh Đức (Theo Politico EU, Kyiv Independent)
