Ông trùm Bitexco và nước cờ đầy toan tính

"Nhận vơ" đất vàng bên cạnh  

Theo Quyết định số 1199/QĐ-BXD về kế hoạch thanh tra năm 2018 của bộ Xây dựng, hàng loạt dự án vàng của các đại gia trong giới bất động sản đã vào tầm ngắm thanh tra, trong đó có khu đô thị The Manor Central Park của tập đoàn Bitexco. Dự án được thành hình với Quyết định số 946/QĐ-UBND (ngày 25/2/2010) chấp thuận thông qua hồ sơ đề xuất và chỉ định nhà đầu tư đàm phán hợp đồng Dự án đường giao thông quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An (huyện Thanh Trì, Hà Nội) theo hình thức hợp đồng xây dựng, chuyển giao (BT). Sau khi được phê duyệt vào cuối năm 2011, đến tháng 2/2014, tập đoàn Bitexco được chấp thuận đầu tư dự án Nam đường vành đai 3 và đổi lại Bitexco nhận được dự án đối ứng là khu đô thị Nam đường vành đai 3 (The Manor Central Park) thuộc địa phận phường Đại Kim, quận Hoàng Mai và xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội.

Dự án The Manor Central Park do Bitexco làm chủ đầu tư được công bố có tổng vốn đầu tư lên tới 1,9 tỷ USD. Theo giới thiệu của chủ đầu tư, dự án có tổng diện tích khu đất là 200ha, diện tích xây dựng được giao là 65,8ha. Phía Bắc của The Manor Central Park trải dài hơn 1km theo đường Nguyễn Xiển, phía Nam là công viên Chu Văn An, phía Tây là dại lộ Chu Văn An và phía Đông tiếp giáp khu đô thị Bắc Linh Đàm.

Trong vai người có nhu cầu mua căn hộ tại dự án, PV báo ĐS&PL liên hệ với một nhân viên phòng kinh doanh và được cho biết, con số 200ha giới thiệu ở trên bao gồm cả 100ha của công viên Chu Văn An và công viên này là công trình của Nhà nước, không thuộc Bitexco. Thế nhưng, những tấm biển quảng cáo tại khu vực dự án lại cho thấy thực tế khác. Theo ghi nhận, trên bức tường bao quanh dự án quảng cáo về các tiện ích của khu đô thị như công viên trung tâm 7ha, Bitexco cũng "tiện" quảng cáo kèm 100 ha diện tích công viên Chu Văn An. Với cách quảng cáo "quàng" thêm 100ha công viên bên cạnh, không ít khách hàng đã bị hiểu nhầm về "giá trị" thật của dự án này.

Bitexco quả không hổ danh "ông lớn" trong giới bất động sản. Không chỉ nhắm được mảnh "đất vàng” cuối cùng của khu đô thị có mặt tiền đường vành đai 3, Bitexco còn muốn tận dụng công viên Chu Văn An vào chung quần thể, coi công viên này thành không gian xanh mang tính “sân nhà” của The Manor Central Park. Cũng theo giới thiệu, dự kiến năm 2018, dự án này sẽ khánh thành và đi vào hoạt động với 1.000 căn thấp tầng và hơn 7.000 căn hộ. Tuy nhiên, theo ghi nhận thực tế giờ đã là thời điểm cuối năm 2017 nhưng tại đây, dự án vẫn ngổn ngang, việc đưa vào khánh thành năm 2018 xem chừng khó khả thi.

Từng lộ nhiều sai phạm

Ngày 19/7/2017, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận số 1785/TB-TTCP về việc chấp hành quy định của pháp luật trong việc thực hiện một số dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường thuộc địa bàn Hà Nội. Theo đó, tại thời điểm thanh tra, trong số 15 dự án BT chỉ có 1 dự án được thực hiện theo hình thức đấu thầu, còn lại 14 dự án là theo hình thức chỉ định thầu.

Theo kết luận thanh tra, một số nhà đầu tư tại thời điểm thẩm định, đánh giá và lựa chọn để thực hiện dự án có năng lực về tài chính hạn chế, không đảm bảo năng lực. Trong đó có Bitexco với dự án đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An. Đây cũng là một trong các dự án chậm tiến độ so với yêu cầu, một phần do năng lực về huy động vốn, bố trí vốn chủ sở hữu tham gia vào dự án của nhà đầu tư yếu kém, không đảm bảo tiến độ giải ngân cam kết. Qua quá trình thanh tra, hàng loạt sai phạm khác của Bitexco trong thực hiện dự án này cũng đã lộ ra.

Cụ thể, tại dự án tuyến đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An, công tác lập, thẩm định và phê duyệt tổng vốn đầu tư không chính xác do tính sai khối lượng, áp dụng đơn giá và định mức không đúng, làm tăng số tiền hơn 12 tỷ đồng. Công tác lập, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công cũng chưa chính xác do tính sai khối lượng, áp dụng đơn giá và định mức chưa đúng, khiến số tiền sai tăng gần 16 tỷ đồng.

Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ nêu phần chi phí lãi vay nguồn vốn trái phiếu và vay vốn tín dụng tại ngân hàng Vietinbank trước thời điểm khởi công dự án (ngày 5/5/2014) không được xác định để tính chi phí lãi vay trong tổng mức đầu tư dự án BT được duyệt; việc giao và xác định tiền sử dụng đất của dự án đối ứng chậm theo chỉ đạo của Chính phủ.

Được biết, dự án đường giao thông bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An được triển khai theo hình thức Xây dựng – Chuyển giao (BT), trong đó vốn đối ứng mà chủ đầu tư được nhận là mảnh đất vàng khu đô thị The Manor Central Park. Dự án này được Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư năm 2009 và nằm trong Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Trên cơ sở kết luận, Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu UBND TP.Hà Nội chỉ đạo sở Giao thông Vận tải Hà Nội và Bitexco giảm trừ giá trị tổng mức đầu tư số tiền hơn 12 tỷ đồng. Với số tiền chênh lên do lập, thẩm tra, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công chưa đúng gần 16 tỷ đồng, Thanh tra Chính phủ yêu cầu TP.Hà Nội chỉ đạo sở GTVT Hà Nội và nhà đầu tư loại khỏi giá trị dự toán thiết kế bản vẽ thi công hơn 6 tỷ đồng làm cơ sở thanh, quyết toán hợp đồng BT. Đồng thời chỉ đạo sở GTVT Hà Nội và nhà đầu tư kiểm tra xác nhận cự ly vận chuyển đổ thải và căn cứ vào biện pháp thi công thực tế để tính lại đơn giá đào đắp nền đường bằng máy, thủ công; tính lại đơn giá dọn mặt bằng... làm cơ sở nghiệm thu, thanh quyết toán số tiền hơn 9,6 tỷ đồng.